«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Լիոնի քաղաքապետի առաջին տեղակալ Ժորժ Կեպենեկյանը։
– Ֆրանսիայի 15 քաղաքապետներ ճանաչել են Արցախի անկախությունը և կոչ են արել Ֆրանսիայի կառավարությանը՝ անել նույնը: Որքա՞ն շանս կա, որ Ֆրանսիան կճանաչի Արցախի անկախությունը:
– Այո՛, ճիշտ է, որ 15 քաղաքապետներ ճանաչել են Արցախը, բայց այսպիսի քաղաքական հարցերը լուծելու համար ժամանակ է պետք: Հիմա այս մոբիլիզացիան կարևոր է, որպեսզի մարդիկ այստեղ հասկանան, տեղեկանան, թե ինչ է պատահել Հայաստանում և Արցախում: Սա միայն հայերի ու ադրբեջանցիների պայքարը չէ, Ֆրանսիայում այսօր յուրաքանչյուր մարդ պետք է հասկանա, որ եթե Ֆրանսիայում սոսկալի իրավիճակ ունենք, դա կապ ունի Թուրքիայի և Ադրբեջանի մոտեցումների հետ: Հետևաբար, պետք է այս մթնոլորտը փոխվի, որպեսզի քաղաքական ու հասարակական շրջանակներում մարդկանց միտքը նույնպես փոխվի, և մարդիկ հասկանան, որ այդ ամենը շատ մոտիկ է Ֆրանսիային, հեռու ինչ-որ տեղ չէ: Մենք ունենք կապեր նախագահ Մակրոնի հետ, և գիտենք, որ Ֆրանսիան մենակ չի կարող ճանաչել Արցախը, քանի որ նա եվրոպական մարմինների մեջ է, հետևաբար պետք է փորձի քայլ առ քայլ առաջ գնալ: Բացի դրանից, քանի որ դա պետք է որոշեն պատգամավորները, պետք է նախ այս մթնոլորտը ստեղծվի, որպեսզի այդ մոտեցումը իշխող դառնա: Ֆրանսիական տարբեր քաղաքական մարմինների հետ դեռ պետք է աշխատենք, դեռ պետք է բացատրենք, նաև այդ մարդկանց հրավիրենք Հայաստան ու Արցախ՝ ցույց տալու, որ այն մեր երկրի, մեր պատմության կարևոր մի մասն է, մեր արմատներն այնտեղ են: Պետք է մեծ շարժում ունենանք, որովհետև քաղաքական գործիչներն, ի վերջո, պետք է լսեն ժողովրդի ձայնը, եթե այդ ձայնը կամաց-կամաց ուժեղանում է:
– Ինչպե՞ս եք գնահատում ստեղծված իրավիճակը: Կարո՞ղ ենք արձանագրել, որ այդ սարսափելի պատերազմում աշխարհը Հայաստանին մենակ էր թողել:
– Այո՛, այդպես է: Մենք այսօր Արցախի ներկայացուցչի հետ պատրաստվում ենք մարդկանց ռեաբիլիտացիային, ոչ միայն ֆիզիկական, այլ նաև հոգեբանական: Արդեն բժիշկների մի մասը տեղ է հասել: Ժողովուրդը կոտրված վիճակում է, հետևաբար պետք է նաև այդ տեսակի օգնություն տրամադրենք: Եվրոպական երկրներում, երբ մեծ պատերազմ կամ ահաբեկչական խոշոր հարձակում է լինում, անմիջապես մասնագետները, հոգեբանները սկսում են աշխատանքներ տանել ժողովրդի հետ:
– Ինչպե՞ս եք գնահատում զինադադարի այդ եռակողմ հայտարարությունը:
– Նախ պետք է կրքերը հանդարտվեն, հետո նայենք, թե որոնք պետք է լինեն մեր քայլերը: Նաև ամբողջ աշխարհը պետք է հետևի դրան: Պետք է ոչ թե արագ ռեակցիա տանք, այլ փորձենք մտածել, թե որոնք պետք է լինեն մեր հետագա քայլերը, ինչ ուղղություն պետք է վերցնենք: Իհարկե, դիվանագիտական հարցերը ծանր են, Հայաստանի և Արցախի վիճակը ծանր է: Պետք է կամաց-կամաց հասկանանք, որ վիճակը սոսկալի դժվար է եղել: Իհարկե, կառավարությունն ունի իր պատասխանատվությունը, բայց իսկապես վիճակը դժվար է եղել:
Պետք է խաղաղություն գտնենք, քով-քովի գանք խոսենք: Պետք է նախ խաղաղվենք, որ ծագի նոր մտածելակերպ, նոր մոտեցումներ ի հայտ գան: Այո՛, մենք կորցրինք, պարտվեցինք այս պայքարում այսօր, բայց պատերազմը պետք է շարունակվի այլ եղանակներով: Մեզ անհրաժեշտ է բացատրել ֆրանսիացուն, գերմանացուն, իսպանացուն, իտալացուն, անգլիացուն, թե ինչ է տեղի ունեցել: Միաժամանակ, մենք պետք է համախմբվենք, որ ավելի ուժեղ լինենք:
– Հայաստանում 17 կուսակցություններ հանրահավաքներ են անցկացնում, պահանջում են վարչապետի ու կառավարության հրաժարականը: Դուք կարծում եք, որ պե՞տք չէ ցնցումների տանել երկիրը:
– Իմ կարծիքով՝ մեզ հանդարտվելու ժամանակ է պետք: Մենք Սփյուռքից չպետք է դաս տանք, թե ինչ անեն, Հայաստանում եղած ժողովուրդը պետք է որոշի: Ես կարծում եմ, որ միանգամից չենք կարող ամեն բան փոխել, պետք է նախ հասկանանք, թե ինչ պատահեց մեզ հետ: Ամեն մեկս ունենք մեր բաժին պատասխանատվությունը, ես շատ զգույշ եմ խոսում, որովհետև գիտեմ, թե ինչ է ղեկավարելը: Հետևաբար, ուզում եմ մի քիչ համբերություն, մի քիչ խաղաղություն, և միասին մտածենք մեր անելիքների մասին:
– Ֆրանսիայի կողմից Արցախի ճանաչումը շուտ չպետք է սպասե՞նք:
– Այո, որովհետև ֆրանսիական օրենքներով դա մեկ օրում հնարավոր չէ իրականացնել: Կարող ենք խոսել այդ մասին, բայց ժամանակ է պետք: Բացի դրանից՝ բավարար չէ, որ խորհրդարանը որոշում կայացնի, պետք է կառավարությունը, երկրի նախագահը այդ օրենքը հաստատեն: Չմոռանանք, որ Ֆրանսիան հիմա կորոնավիրուսի դեմ սոսկալի պատերազմի մեջ է, բոլորը փակված են իրենց տներում, դա ավելի է դժվարացնում այդ ուղղությամբ աշխատանքը: Բայց այս մեծ գործը պետք է առաջ տարվի, շարունակվի: