«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանի՝ արտաքին հարաբերությունների գծով խորհրդական Դավիթ Բաբայանը։
– Պարոն Բաբայան, Հոլանդիայի խորհրդարանը պատժամիջոցներ է սահմանել Իլհամ Ալիևի, Մեհրիբան Ալիևայի, ինչպես նաև Էրդողանի նկատմամբ։ Հետպատերազմական իրավիճակում ինչպե՞ս եք գնահատում այս քաղաքականությունը։
– Այդ մարդիկ մեծ վտանգ են ներկայացնում ոչ միայն հայ ժողովրդի, այլև համայն մարդկության համար։ Նրանք գործարքի մեջ են մտել ահաբեկիչների հետ, ներգրավված են կոռուպցիոն սկանդալների մեջ և իրականացնում են ցեղասպան քաղաքականություն։ Հոլանդիան այն երկիրն է, որը սկզբունքային ձևով այդ հարցը լուծեց։ Մենք ակնկալում ենք հետևողականություն։ Իհարկե, հիմա Ադրբեջանն ու Թուրքիան մեծ ջանքեր են գործադրելու ու փորձելու են կաշառել տարբեր շրջանակների նույն Հոլանդիայում և այլն, ինչը ֆինանսական ահաբեկչություն է։ Հուսով ենք, որ Հոլանդիան կունենա այդ իմունային համակարգը և մինչև վերջ իր սկզբունքայնությունը կպահպանի։ Ընդհանրապես՝ պետք է ամեն ինչ անել, որպեսզի նման մարդկանց պահվածքը ինչ-որ ձևով սանձազերծվի, որովհետև, այսպես կոչված, հաջողություններից հետո նրանք ավելի լկտի են իրենց պահելու, և երևի թե Հոլանդիան ենթագիտակցորեն հասկանում է դա։ Լավ կլինի, որ այլ երկրներ ևս դա հասկանան ու ոչ միայն պատժամիջոցներ կիրառեն այդ անհատների նկատմամբ, այլև ռազմական տեխնիկայի մատակարարումը դադարեցնեն։ Նույն այդ «բայրաքթարները» ու իրենց մնացած ԱԹՍ-ները ամբողջությամբ պատրաստված են եվրոպական տեխնոլոգիաների հիման վրա։ Այսինքն՝ պետք է այնպես անել, որ Թուրքիան ու Ադրբեջանը չկարողանան ցեղասպան քաղաքականություն իրականացնել։
– Կարծում եք՝ հիմա ժամանակը չէ՞, որ քայլեր իրականացվեն, աշխատանք տարվի, որ Կոսովոյի օրինակով ճանաչվի նաև Արցախի անկախությունը։
– Պետք է իրատես լինենք։ Ճանաչումը աշխարհաքաղաքական գործընթաց է, ոչ բարոյական է, ոչ էլ ներքին քաղաքական։ Ի՞նչ է՝ Կոսովոն ավելի՞ արժանի էր անկախանալու, քան Արցախը։ Իհարկե՝ ոչ, ամենակոռումպացված երկրներից է հիմա, բայց ճանաչվեց աշխարհաքաղաքական նկատառումներով։ Այս պահի դրությամբ Արցախի ճանաչման համար աշխարհաքաղաքական նախադրյալներ չկան, և մենք, ինչքան էլ ծանր լինի, պետք է հասկանանք, որ դա այդպես է։ Ֆինանսներ ու ռեսուրսներ այս ուղղությամբ ծախսենք, անտեսելով այլ ուղղությունները, կարծում եմ՝ ճիշտ չէ։ Մենք պետք է ճիշտ մոտենանք աշխարհաքաղաքականությանը, հասունանանք։ Ավելի լավ է աշխատենք այլ ուղղություններով, երկկողմ հարաբերությունների զարգացման կոնտեքստով, Արցախում տարբեր մարդասիրական քայլեր իրականացնելու ուղղությամբ։ Պատերազմից հետո դրա կարիքը ավելի շատ կա, քան ինչ-որ ձևական ճանաչում ինչ-որ քաղաքների, գյուղերի կամ սուբյեկտների կողմից։
– Իսկ կարգավիճակի հարցը կարևոր չէ՞։
– Կարգավիճակի հարցը շատ կարևոր է, բայց կարգավիճակն այս պահի դրությամբ մնացել է նույնը։ Այս պահի դրությամբ նաև ռուսական խաղաղապահներն են այստեղ անվտանգություն ապահովելու։ Եթե ճանաչում էլ լինի՝ դա լինելու է աշխարհաքաղաքական պայքարի արդյունք։ Ինչ-որ երկիր, կարող է լավ հարաբերություններ չունենա Ռուսաստանի հետ, մտածի, որ եթե խաղաղապահները այստեղ են, ճանաչի՝ դա Ռուսաստանի դեմ կլինի։ Բայց մեզ այդպիսի ճանաչում պետք չէ, որովհետև դա կխարխլի մեր անվտանգությունը։ Պետք է ռեալ ու իրատեսական մոտենանք այդ հարցերին ու հանկարծ չմտնենք այլ հարթություններ, գերտերությունների պայքարի մեջ։ Այստեղ մենք հարյուր տոկոսով տանուլ ենք տալու, որովհետև այդ ռեսուրսը չունենք։