«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է քաղաքագետ Անդրիաս Ղուկասյանը։
– Պարոն Ղուկասյան, ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը հայտարարել է, որ Ռուսաստանն անում է ամեն ինչ Հարավային Կովկասում հակամարտությունն ավարտելու համար։ Ձեր կարծիքով՝ մինչ այժմ արված ջանքերը բավարար չե՞ն եղել, թե՞ Ռուսաստանն այլևս ի վիճակի չէ կանգնեցնել պատերազմը։
– Ռուսաստանը հարկադրանքի միջոցներ դեռևս չի կիրառել։ Եվ դա գլխավոր պատճառն է, թե ինչու պատերազմն առհասարակ դարձավ հնարավոր ու թե ինչու է այսքան երկար ժամանակ շարունակվում։ Ըստ էության Ադրբեջանն անթաքույց խախտում է միջազգային իրավունքը և ինչ-որ պետությունների հովանավորության պատճառով մնում է դեռևս անպատիժ։ Ես նկատի ունեմ միջազգային իրավունքի հարաբերությունների ասպարեզում։ Եվ քանի դեռ այս վիճակը պահպանվում է, պատերազմը չի ավարտվելու։
– Այսինքն՝ անգամ Ռուսաստանի ջանքերն ի զորու չե՞ն իրավիճակ փոխել։
– Ռուսաստանը չի գործադրում որևէ միջոց, որն Ադրբեջանին կհարկադրի դադարեցնել ռազմական գործողությունները։ Ռուսաստանը ձգտում է Ադրբեջանի, ինչպես նաև Թուրքիայի հետ պահպանել ռազմավարական գործընկերոջ հարաբերություններ։ Այս ամենը նման է նրան, ինչ տեղի է ունեցել հարյուր տարի առաջ, երբ Թուրքիան ու Ռուսաստանը հայ ժողովրդի համար ըստ էության գծեցին սահմանները։
– Երբ խոսում ենք Ռուսաստանի անհրաժեշտ ջանքերի մասին, որո՞նք են դրանք՝ քաղաքական ու ռազմական տեսանկյունից։
– Ռուսաստանն անթաքույց շահագրգռված է և իր հետաքրքրությունն է հայտնել տարածաշրջան իր զորքերը բերելու հետ կապված։ Ինքն այս առիթը փորձում է օգտագործել այդ նպատակով։ Սա է Ռուսաստանի գլխավոր քաղաքական մոտիվը։
– Բայց խաղաղապահ զորքերի տեղակայմանը դեմ է Ադրբեջանը։
– Դեմ են Ադրբեջանն ու Թուրքիան։ Նրանք իրենց պայմաններն են առաջադրում, ուզում են, որ Թուրքիան իր զորքերով ներգրավված լինի գործողություններին՝ որպես գլխավոր խաղացող։ Այս հարցում նրանք չեն կարող վերջնական պայմանավորվածության գալ։
– Ռուսաստանի պասիվ ջանքերի պատճառներից մեկը արդյոք ա՞յն է, թե ով է Հայաստանի ղեկավարը։
– Ոչ, դա բացարձակապես կապ չունի։ Ռուսաստանի գործողությունները պայմանավորված են քաղաքական, աշխարհաքաղաքական գործոններով։ Ռուսաստանը զինում է Ադրբեջանին տարիներ շարունակ, և իհարկե ռազմական ճանապարհով Արցախյան հարցի կարգավորման սցենարը Ռուսաստանը նկատի է ունեցել։ Հիմա արդեն ակնհայտ է, որ նա ուզում է այս իրավիճակն օգտագործել իր զորքերը տարածաշրջան բերելու համար։
