Օգտատեր Առնոլդ Բլեյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է.
Փաստորեն այս պահին ունենք 3️ առաջարկ
Իրանն առաջարկում է հարցը լուծել տարածաշրջանի երկրների հետ, այդ թվում, Թուրքիայի, դուրս հանելով Ֆրանսիային ու ԱՄՆ-ին` թողնելով միայն Ռուսաստանը: Իրանի փոխարտգործնախարարը Բաքվում խոսեց նաև Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության մասին:
Ռուսաստանն առաջարկեց Ադրբեջանին հանձնել 5, այնուհետև 2 շրջանները: ՌԴ նախագահը պնդեց, որ բանակցությունները պիտի շարունակվեն ընթանալ եռանախագահող երկրների մակարդակով, սակայն նույնպես առաջարկեց ներգրավել Թուրքիային: Նա նաև հավելեց, որ և ադրբեջանական և հայկական կողմերն իրենց համար հարազատ են:
ԱՄՆ-ն առաջարկեց Արցախում տեղակայել սկանդինավյան երկրների խաղաղապահներին, միևնույն ժամանակ կտրականապես դեմ արտահայտվեց Թուրքիային ներգրավմանը: ԱՄՆ նախագահի գլխավոր խորհրդականը նաև հավելեց, որ 🇦🇿Ադրբեջանն իր նավթային գումարներով շարունակում է զնվել 🇹🇷Թուրքիայից: Ի դեպ ասաց, որ նույնիսկ իր հետ խոսելուց Ալիևը դա չի ընդունում: Նաև փաստեց Ադրբեջանի ագրեսորությունը: ԱՄՆ-ն դեմ է արտահայտվում եռանախագահող երկրների կամ տարածաշրջանային երկրների խաղաղապահների տեղակայմանը:
☑️ Այս երեք առաջարկից այս պահի դրությամբ ամերիկյանն ամենահայանպաստն է: Ռուսական խաղաղապահների տեղակայումը բնական է իր գինն է ունենալու թե՛ ՀՀ ինքնիշխանության, և թե՛ Արցախի անորոշ հետագայի վրա` հաշվի առնելով ռուսական կայսերապաշտական նկռտումները: Ջեռք բերելով Նահանգների աջակցությունը` մենք նաև ձեռք ենք բերում պատերազմից հետո ֆինանսական իրատեսական աջակցությունը` Արցախում տնտեսության կոլապսային իրավիճակում: Հատկանշական է, որ այսօր Ֆրանսիայում, ԱՄՆ-ում, 🇨🇦 Կանադայում և 🇵🇱 Լեհաստանում շրջանառության մեջ են դրվել/դրվում Արցախի ինքնորոշման հարցը. ի դեպ ԱՄՆ-ն արդեն երկրորդ անգամ օրինակ է բերում Կոսովո-Սերբիա հանգուցալուծումը:
Դա չի նշանակում հայ-ռուսական կամ հայ-իրանական հարաբերությունների վատթարացում, հակառակը` բերում է ավելի հավասար և պրոդուկտիվ հարաբերությունների: Բնական է, որ ԱՄՆ աջակցությունը նաև զսպաշապիկ կլինի Վրաստանի, Ուկրայինայի և Իսրայելի իշխանությունների կողմից հետագա հնարավոր հակահայ գործունեությունից, և ավելի բարենպաստ փոխհարաբերությունների կհանգեցնի: Մեզ պետք են բարեդրացիական փոխըմբռնումեր:
Կարևոր է, որ այս պահին 🇫🇷 Ֆրանսիան իր աջակցությունն արտահայտի գործընթացին ու գործուն քայլերի գնա: Կարևոր է նաև, որ ՌԴ-ն ու Իրանը չընդդիմանան, այլ աջակցեն: ՀՀ վարչապետը, արտգործնախարարն ու ՊՆախարարը, ՀՀ ու ԱՀ նախագահները մոբիլիզացնեն իրենց դիվանագիտական ջանքերն այս ուղղությամբ: Շատ լավ առիթ է արցախա-ամերիկյան հարաբերությունների կառուցման համար:
ԱՄՆ-ն արդեն իսկ սկել է սկանդինավյան Դանիայի, Նորվեգիայի ու Շվեդիայի հետ քննարկումները: Այդ երկրների հիմնականում ապաքաղաքական լինելն է՛լ ավելի նպաստավոր է դարձնում իրենց հնարավոր խաղաղապահ առաքելությունը:
Արցախի հարցի անկախացումն ու աբխազացման բացառումը կբերի Ալիևի իշխանության տապալմանը, որը հույս կներշնչի հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների լարվածության թուլացմանն ու թշնամանքի նվազեցմանը, ինչն այսօր նկատելի է մուսուլմանական Կոսովոյի ու քրիստոնյա Սերբիայի մոտ: Ֆրանսիայի, Ռուսաստանի ու Նահագների կողմից Արցախի ճանաչումն ամենակոնստրուկտիվ լուծումների կհանհեցնի:
Էրդողանի էքսպանսիոն նկռտումները ամենևին ձեռնտու չեն ոչ ոքի` այդ թվում ԱՄՆ-ին, ԵՄ-ին, ՌԴ-ին ու Իրանին:
Մնում է հուսալ, որ Միացյալ Նահագներում նախընտրական-հետընտրական իրավիճակը չի վիժեցնի սկսած գործընթացը: Ամեն օր իրավիճակ է փոխվում: Մեզ մի օր շուտ խաղաղություն է պետք, բայց որ այն լինի տևական և ոչ թե մշուշոտ ապագայով: