Հոկտեմբերի 14-ը՝ Արցախի դեմ սանձազերծված ահաբեկչական պատերազմի 18-րդ օրը, անկասկած որոշակիորեն հանգուցային էր քաղաքական զուգահեռ գործընթացի իմաստով: Վարչապետ Փաշինյանի ուղերձի տրամաբանությունն ու փաստն արձանագրելով՝ մենք արձանագրեցինք, որ այն վկայում էր Հայաստանի ու Արցախի դեմ պատերազմի ռազմաքաղաքական համատեքստի որոշակի նոր հանգրվանի կամ փուլի մասին:
Իրադարձությունների հետագա զարգացումը արագորեն հաստատեց մեր այդ գնահատականը: Եվ դրանցում առանցքայինն իհարկե Էրդողան-Պուտին զանգը չէ, որ տեղի ունեցավ Էրդողանի նախաձեռնությամբ: Առանցքային է թերևս ԱՄՆ պետքարտուղար Մայք Պոմպեոյի հայտարարությունը, որում Վաշինգտոնն այդպիսի բարձր մակարդակում առաջին անգամ ազդարարեց Ադրբեջանին Թուրքիայի ուղիղ աջակցության հանգամանքը: Պոմպեոն ոչ միայն արձանագրեց այդ հանգամանքը, այլ նաև կոչ արեց Թուրքիային հրաժարվել այդ աջակցությունից: Կլսի Անկարան, թե ոչ, բավարար կլինի այդ կոչը, թե ոչ՝ այլ հարց է: Այստեղ պետք չէ ունենալ պատրանքներ, քանի որ Էրդողանի փողոցային քաղաքականության ոճը անցել է շատ տեղերում, անգամ Վաշինգտոնում՝ հիշենք հայկական ցույցի մասնակիցների հանդեպ Էրդողանի թիկնապահների բռնությունը, որ Վաշինգտոնը գործնականում թույլ տվեց նրան մարսել: Հետևաբար մտածել, թե Էրդողանը մեկ կոչով հրաժարվելու է իր պատերազմական լայն արկածախնդրությունից՝ կլինի միամտություն:
Տվյալ պարագայում մեր ուշադրությունը արժե դարձնել հանգամանքին և հարցերին, թե արդյոք Պոմպեոյի հայտարարությունը նշանակո՞ւմ է ԱՄՆ մոտեցումների և վարքագծի փոփոխություն, այս օրերին բավականին պասիվ և սառը վարքագծի փոփոխություն: Այս համատեքստում էլ հարցերի շրջանակում է և այն, թե ինչ, այսպես ասած, պատճառահետևանքային կապ կարող է լինել Էրդողանի՝ Պուտինին հասցեագրված հեռախոսազանգի և Պոմպեոյի հայտարարության միջև:
Ժամանակագրական առումով հայտարարությունն արել է ԱՄՆ պետքարտուղարը՝ անկասկած ոչ առանց նախագահի գիտության, իսկ հետո եղել է Էրդողան-Պուտին զրույցը, համենայնդեպս լրահոսում եղած ժամանակագրական առումով: Արդյոք ԱՄՆ վարքագծի փոփոխությո՞ւնն է պայմանավորել Էրդողանի զանգը, և նա փորձել է Պուտինի հետ պայմանավորվել ԱՄՆ աշխուժացման դեմ, թե՞ ԱՄՆ-ն աշխուժացել է՝ նկատելով, որ Էրդողանն ու Պուտինը կարող են պայմանավորվել հերթական անգամ՝ ԱՄՆ դեմ դիրքավորվելու համար, այս դեպքում՝ Կովկասում, ինչպես 100 տարի առաջ:
Միևնույն ժամանակ, սակայն, պետք է ուշադրություն դարձնել հանգամանքին, որ նախօրեին ՌԴ փոխարտգործնախարար Րյաբկովն է արել հայտարարություն, որ Մոսկվան Արցախյան հարցով պատրաստ է Վաշինգտոնի հետ առերես հանդիպման, ընդ որում՝ մինչև նախագահի ընտրությունը: Արդյոք Կրեմլը այդ իմաստով ունի՞ առաջարկ այդ ընտրությանը գնացող Թրամփին, և կարո՞ղ է այն կապված լինել Թուրքիային կարմիր գծերից անդին զսպելու հետ:
