«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Ֆրանսիայի հայկական կազմակերպությունների համակարգող խորհրդի համանախագահ Մուրադ Փափազյանը։
– Պարոն Փափազյան, երեկվանից Ֆրանսիայի հայտարարությունը ավելի հասցեական է դարձել: Ֆրանսիան՝ որպես ԵՄ առաջամարտիկ երկիր, շատ էական դեր կարող է ստանձնել՝ ըստ էության ամբողջությամբ իր վրա վերցնելով Արցախյան հակամարտության մեջ ամբողջ եվրոպական ներկայությունը։ Որքանո՞վ է դա հնարավոր, առհասարակ:
– Մենք մշտական կապի մեջ ենք նախագահ Մակրոնի հետ: Ֆրանսիայի հայկական քաղաքականությունը հստակ է այսօր, դրսևորված է: Ֆրանսիան, լինելով ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ երկիր՝ ԱՄՆ-ի և Ռուսաստանի հետ, իսկապես այն երկիրն է, որ հայամետ է: Իհարկե, Ֆրանսիան միայնակ չի կարող վերցնել պատասխանատվությունը, ասելիք պետք է ունենան նաև ԱՄՆ-ն ու Ֆրանսիան: Հատկապես կարևոր են այդ երկու գերտերությունների տեսակետները:
– Կարո՞ղ ենք արձանագրել, որ Ֆրանսիան այսօր առավելագույնն է անում Արցախում արյունահեղությունը դադարեցնելու համար:
– Դա մեր պարտավորությունն է, որ իր առավելագույն ջանքերը դնի, և դնի՝ համոզելու ԱՄՆ-ին և Ռուսաստանին: Բայց գիտեք, որ բոլորն էլ իրենց շահերն ունեն: Կարծում եմ՝ առաջիկա 1-2 օրերը բավական կարևոր են լինելու: Մակրոնը նոր հայտարարություններով է հանդես եկել: Դուք գիտեք, որ Եվրոպական խորհրդի նիստ է եղել, ԵՄ 28 երկրները Թուրքիայի օրակարգով ժողով են գումարել: Ֆրանսիան, ինչպես նաև Գերմանիան, շատ խիստ կեցվածք են որդեգրել Թուրքիայի նկատմամբ:
– Դիվանագիտական հարթակներում ի՞նչ քայլեր եք ձեռնարկվում այս փուլում:
– Հատկանշական է, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող երկրների նախագահները համատեղ հայտարարությամբ հանդես եկան, կողմերին կոչ անելով անհապաղ վերադառնալ խաղաղ բանակցություններին: Մենք հույս ունենք, որ առաջիկա ժամերի ընթացքում այդ հայտարարության ֆոնին վերադարձ կլինի խաղաղության:
– Այսօր Հայաստանում քննարկվում է Արցախի ճանաչման, ինչպես նաև Արցախի հետ ռազմաքաղաքական դաշինք կնքելու հարցերը: Դուք ի՞նչ կարծիք ունեք այս երկու զարգացումների վերաբերյալ:
– Այդ երկուսն իրար հետ կապված են, մեկը մյուսին չի հակասում: Ռազմավարական դաշինքը կարևոր է, անշուշտ, բայց նաև մեկը պետք է սկսի չճանաչել Արցախի անկախությունը: Այսօրվա իրավիճակը կարող է հիմք լինել, որ Հայաստանը գնա այդ քայլին: Այսինքն՝ տեսնելով, որ լուրջ վտանգ կա և տեսնելով, որ բանակցություններն արդյունք չեն տալիս, կարող է այդ քայլն անել, ճանաչել Արցախի անկախությունը՝ այդ որոշումը հիմնավորելով Արցախի անվտանգության հրամայականով: Ես կարծում եմ, որ այս քայլը միջազգային հարթակներում ինչ-որ բան կշարժի, երբ Հայաստանը բանակցությունների 26 տարիներից հետո վերջապես ճանաչի Արցախը: Բայց պետք է գիտակցել, որ բանակցությունների այլ ֆորմատ չկա, քան ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի եռանախագահությունը: Մենք դեմ ենք որևէ այլ ձևաչափի, բայց այսօր կարող ենք նկատել, որ սեպտեմբերյան այս պատերազմը հանգրվան է, որը ցույց է տալիս, որ Արցախը լուրջ վտանգի տակ է: Այդուհանդերձ, Արցախը ճանաչելը նաև համահայկականության ու միասնականությանն ուղղված քայլ կարող է լինել:
– Միջազգային հանրությունը հասկացե՞լ է, որ սա միջազգային ահաբեկչություն է Հայաստանի դեմ:
– Այո՜, և սա, անշուշտ, ահաբեկչություն է։