ՀՀ ԱԺ պատգամավոր, Հայաստանի Ամերիկյան Համալսարանի դասախոս Նարեկ Մկրտչյանը զրուցել է Ֆինլանդիայի նախկին վարչապետ Էսկին Ահոյի հետ:
–Պարոն Ահո: Շնորհակալ եմ , որ միացել եք կորոնազրույցների մեր նախագծին։Մեզ համար մեծ պատիվ է Ձեզ հյուրընկալել: Եկեք քննարկենք կորոնավիրուսի և բարձր տեխնոլոգիաների փոխհարաբերությունների մասին։ Այս շրջանում կառավարությունները մեծապես օգտագործում են տարբեր տեխնոլոգիաներ քովիդի դեմ պայքարելու համար: Ձեր հարևան երկրում՝ Շվեդիայում, օգտագործվում են այնպիսի հետաքրքիր բարձր տեխնոլոգիաներ ինչպիսիք են օրինակ՝ մարդկանց չիպավորումը, որոնք տեղադրվելով ձեռքի մաշկի տակ փոխարինում են կանխիկ և անկանխիկ վճարումներին: Գիտնականներն ու փորձագետները այս տեսակ տեխնոլոգիաների կիրառումը մտահոգիչ են համարում, քանի որ քովիդի դեմ այս համակարգի լայնածավալ կիրառումտ կարող է զանգվածային վերահսկողության ռիսկեր առաջացնել: Ձեր կարծիքով՝ նմանատիպ մտահոգությունները վտանգում են ժողովրդավարությանը:
– Այս վարակի դեմն առնելու առաջնային լուծումը, կարծում եմ, դեղագործական բժշկության ձեռքում է: Այնպես որ մենք պետք է կարողանանք վարակը կանգնեցնել բժշկագիտական նորարարությունների միջոցով: Սակայն ձեր նշած թվային լուծումները միանգամայն կարող են օգտագործվել վարակի տարծումը կանխելու հարցում: Ես կարծում եմ, որ տեխնոլոգիաները ( հարցը ոչ միայն հեռտախոսների կամ թվային տեխնոլոգիաների մաիսն է) կարող են լինել ինչպես վնասակար, այնպես էլ՝ օգտակար : Եվ եթե դուք ուզում եք օգտագործել դրանք միայն դրական արդյունք ստանալու համար, կարծում եմ դա չի աշխատի : Պետք է ընդունեք այն փաստը , որ օգտագործելով թվային տեխնոլոգիաները մենք ակնկալում ենք դրական արդյունք, աակայն չպետք է մոռանալ նաև բացասական հետևանքներ ռիսկերի մասին: Քաղաքական առումով սա բավականին բարդ խնդիր է , որին բախվում ենք ամենուր, բյաց ես կարծում եմ, որ մենք պետք է կարողանանք հավասարակշիռ մոտեցում ցուցաբերենք։
–Այո, բայց որոնք են Քովիդի մարտահրավերները ժողովրդավարության, շատ փորձագետներ, քաղաքական գործիչներ , գիտնականներ կորոնավիրուսը համարում են մարտահրավեր ժողովրդավարությունների համար:
-Կարծում եմ, դեռ վաղ է խոսել քաղաքական համակարգի, ինչպես նաև հասարակական կառուցվածքի վրա այս համավարակի ազդեցության մասին: Իմ կարծիքով Ճգնաժամին բախվելիս, մենք պետք է կարողանանք տեսնել դրա տարբեր կողմերը։ Կորոնավիրուսի պարագային ես կառանձնացնեյի 4-ը։ Առաջինը՝ առողջապահական համակարգի ճգնաժամն է, որն ինչպես տեսնում ենք արդեն մեզ ուղեկցում է։ Երկրորդ՝ անհրաժեշտ է կամրջել մեր տնետեսությունները, որպեսզի հնարավոր լինի աջակցություն ցուցաբերել տնտեսության այն ոլորտներին, որոնք տուժել են համավարակի և դրա դեմ պայքարի արդյունքում: Իրականում այս միավորումը հիմա ընթացքի մեջ է։ Ճգնաժամի երրորդ փուլին կբախվենք այն ժամանակ, երբ արդեն տեսանելի կլինեն հասարակական, տնտեսական և քաղաքական հետևանքները, և կարծում եմ, որ դեռ վաղ է խոսել այն մասին, թե ինչպիսին կլինեն այդ հետևանքները: Այսօր մենք արդեն բախվում ենք որոշակի խնդրահարույց պատկերի։ Սակայն, Ֆինլանդիայում, տեսանելի է ինստիտուտների նկատմամբ զանգվածային վստահության աճ: Եվրոպայում խնդրահարույց էր պոպուլիզմի ռիսկը, որը կարծում եմ չի կարող օգվել ճգնաժամի առիթից, ավելին այն կարող է հակառակ արդյունք ստանալ։Այնպես որ, կարծում եմ , որ դեռ վաղ է խոսել հետևանքների մասին, սակայն մենք պետք է գիտակցենք, որ քաղաքական խնդիրների ռիսկը մեծանալու է տնտեսական հետևանքներին զուգընթաց, իսկ հետևքնանքրն անկախ իրենց էությունից միանգամից ի հայտ չեն գալիս։ Եվ չորրորդ, բայց շատ հետարքրքիր փուլն այն է երբ պետք է մտածենք նոր իրավիճակին անցնելու մասին, որը ռիսկերից և խնդիրներից բացի գրեթե միշտ ներառում է նաև նոր հնարավորություններ։