Ռուսաստանի ներքին գործերի նախարարությունը մշակել է օրենսդրական նախագիծ, որը հնարավորություն կտա ԵՏՄ անդամ պետությունների քաղաքացիներին ազգային վարորդական իրավունքի վկայականով աշխատել Ռուսաստանի Դաշնությունում։ «Առաջարկվում է Ռուսաստանի Դաշնության տարածքում ձեռնարկատիրական և աշխատանքային գործունեության նպատակով թույլատրել ԵՏՄ անդամ պետությունների քաղաքացիներին ազգային վարորդական իրավունքի վկայականով վարել տրանսպորտային միջոց»,- նշվում է օրենսդրական նախագծի հիմնավորման մեջ։
Ռուսաստանի ներքին գործերի նախարարության տվյալներով՝ այդ նպատակով տրանսպորտային միջոցների վարումը թույլատրվում է միայն ռուսական վարորդական իրավունքի վկայականով։
Ընդ որում, արգելքը չի տարածվում Ղրղզստանի և այն երկրների քաղաքացիների վրա, որոնց օրենսդրությամբ ռուսերենն ունի պաշտոնական լեզվի կարգավիճակ։ «Առաջարկվող փոփոխություններն ընդլայնում են այն քաղաքացիների շրջանակը, որոնց վրա չի տարածվում այս արգելքը։ Օրենսդրական նախագծի ընդունումը դրական ազդեցություն կունենա ճանապարհային երթևեկության անվտանգության բարձրացման վրա»,- նշում է ՆԳ նախարարությունը։
Հիշեցնենք, որ այս խնդիրը ծագեց դեռևս 2017-ին։ 2017 թվականի հուլիսի 1-ից օտարերկրացի քաղաքացիները իրավունք ունեին աշխատել որպես վարորդ միայն ռուսական վարորդական իրավունք ունենալու դեպքում՝ ըստ համապատասխան կարգերի: Օտարերկրյա վարորդները ռուսական վարորդական իրավունք ձեռք բերելու համար նախ և առաջ պետք է դիմեին Ռուսաստանի ճանապարհային երթևեկության անվտանգության պետական տեսչություն: Կատարված փոփոխությունները, սակայն, չէին վերաբերում այն քաղաքացիներին, որոնք իրենց անձնական ավտոմեքենաներից են օգտվում, այդ թվում են նաև զբոսաշրջիկները: Օրենքում կատարված փոփոխություններն առաջին հերթին տարածվում էին այն քաղաքացիների վրա, որոնք համարվում են հասարակական տրանսպորտի և տաքսիների վարորդներ: Իսկ եթե գործատուն համարձակվեր աշխատանքի վերցնել օտարերկրյա վարորդական իրավունք ունեցող քաղաքացու, ապա պետք է վճարեր պետական տուգանք 50 հազար ռուբլու չափով:
Նման օրենսդրական փոփոխությունների պատճառն էլ 2013 թվականի ողբերգական վթարն էր, երբ Հրաչյա Հարությունյանը բեռնատարով վթարի ենթարկվեց ու զոհեր եղան։ Առաջացած աղմուկից հետո առաջ բերվեցին օրենսդրական այս փոփոխությունները։ Բայց, քանի որ միանգամից հնարավոր չէր դրանք իրագործել, ՌԴ-ում աշխատող բոլոր այլազգի վարորդներին միայն ՌԴ վարորդական իրավունք ձեռք բերելու պարտադրանքը հետաձգվեց մինչև 2017-ի հունիսի 1-ը, որից հետո օրենքը մտավ ուժի մեջ և առ այսօր, տարբեր պարբերականությամբ, կրկին գլուխ է բարձրացնում, ինչի պատճառով հարյուրավոր հայ վարորդներ պարզապես անգործ էին մնացել: Այս հարցը տարբեր ժամանակներում բարձրացվեց իշխանության ներկայացուցիչների, ընդդիմության կողմից, երկու երկրների համապատասխան գերատեսչությունները քննարկեցին խնդիրը, և ընտրվել է, փաստորեն, ազգային վարորդական իրավունքի տարբերակը։
Ռուսաստանում բնակվող ու գործունեություն ծավալող հայ վարորդները այս լուծումը, սակայն, չեն համարում խնդրի լիարժեք լուծում, քանի որ մինչ այս տարբերակի մշակումն արդեն հայ վարորդների հիմնական մասը հայտնվել է «սև ցուցակում», և այս նոր օրենսդրական կարգավորումն իրենց վրա, այսպես թե այնպես, չի տարածվելու։ «Այս լուծումը լուծումներից ամենափոքրն է, որովհետև ռուսաստանաբնակ հայերիս ամենամեծ խնդիրը սև ցուցակներում հայտնվելն է։ Այսօր Ռուսաստանում օրենք են ընդունել, որ երեք տարվա մեջ երկու և ավելի տուգանք ունենաս, անկախ նրանից՝ մուծել ես այդ տուգանքը, թե ոչ, երեք տարով Ռուսաստան մուտ գործելու արգելք են դնում։ Կապ չունի՝ այդ տուգանքը ճանապարհային երթևեկության տուգանք է, թե փաստաթղթերի հետ կապված և այլն։ Մեր վարորդներն էլ, երեք տարվա մեջ ոնց էլ անեն, հնարավոր չէ 3 հատ տուգանք չունենան։
Մեխանիկորեն վարորդների մի 70 տոկոսը հայտնվել է սև ցուցակում։ Ընդ որում՝ այս կարգավորումը ԵՏՄ անդամ երկրներից միայն ՀՀ քաղաքացիներին է վերաբերում։ Կոնկրետ իմ շրջապատում բազմաթիվ հայեր կան, որ հիմա սև ցուցակում են։ Հիմա մեր՝ վարորդներիս, հիմնական խնդիրը սա է»,- «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց ՌԴ-ում բնակվող Հայկը՝ հավելելով, որ նոր օրենքը իրենց՝ սև ցուցակում հայտնվածներին որևէ կերպ չի օգնելու։ Ավելին, Հայկի խոսքերով՝ վերջին 1-2 ամսվա ընթացքում ՌԴ-ում իրավապահները սկսել են հայկական պետհամարանիշներով ավտոմեքենաներին «նեղացնել»՝ պատճառաբանությամբ, որ հայկական պետհամարանիշով մեքենաների վրա տուգանք չի գալիս, իսկ վարորդները, դրանից օգտվելով, խախտումներ են թույլ տալիս։
Հայ վարորդի խոսքերով՝ իրենք մշտապես բարձրաձայնել են այս խնդրի մասին, դիմել են հայ օրենսդիրներին, օրենսդիրների միջոցով խնդիրը բարձրացվել է նաև ՌԴ-ում ՀՀ դեսպան Վարդան Տողանյանի մոտ, բայց այս պահի դրությամբ դեռ ոչ մի գործնական քայլ, խնդրի լուծման տարբերակ առաջ չի քաշվել։ «Ոչ մի տարբերակ հիմա չկա էս սև ցուցակից դուրս գալու համար։ Միայն գումարային տարբերակ կա, որ կարող ես մոտավորապես 200 հազար ռուբլի վճարել ու հարցը լուծվի, բայց դա շատ թանկ տարբերակ է ու ոչ բոլորին է հարմար։
Մյուս տարբերակն էլ այն է, որ սպասես 3 տարի անցնի, նոր կարողանաս մուտք գործել Ռուսաստան։ Ես շատ մարդ գիտեմ, որ այդ ցուցակի մեջ են, ես էլ արդեն երկու տարի է՝ սև ցուցակում եմ»,- ասաց մեր զրուցակիցը՝ հավելելով. «Ստացվում է, որ մի կողմից իրենք նոր օրենք են ընդունում, որ իբր հայ վարորդների խնդիրը լուծեն, բայց մյուս կողմից ստացվում է, որ այդ օրենքից օգտվողները շատ քիչ կլինեն, քանի որ նրանց 70 տոկոսը սև ցուցակում է։ Այնպես որ կրկնում եմ, որ կարևորը սև ցուցակների հարցն է այս պահին։ Նույն խնդիրները ունեն ղրղզները, որոնք նույնպես Մաքսային միության անդամ են, և Ղրղզստանի վարչապետն ու ՌԴ նախագահը հանդիպեցին, ու հարց լուծվեց, ու սև ցուցակում գտնվող բոլոր ղրղզների համար ՌԴ մուտքը բացվեց»։
Մենք զրուցեցինք նաև այլ վարորդների հետ, որոնք այս արգելքի պատճառով չեն կարողանում գործունեություն ծավալել ՌԴ-ում, պնդեցին, որ իրենց համար առաջնայինն այս պահին սև ցուցակից դուրս գալն է։
