ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահները հայտարարություն են տարածել, Հայաստանի ու Ադրբեջանի արտգործնախարարներին առաջարկելով հանդիպում և առանց նախապայմանների լուրջ բովանդակային բանակցություն: Երևանն ու Բաքուն առայժմ չեն արձագանքել: Համանախագահների առաջարկի առումով իհարկե առաջին հերթին հարկ է հասկանալ, թե ինչ է նշանակում «առանց նախապայմանի»: Եթե չկա բացարձակապես որևէ նախապայման, ապա չի կարող լինել որևէ լուրջ քննարկում և բանակցություն, ինչպես ցույց է տվել փորձը:
Բանն այն է, որ լուրջ գործընթացը կարիք ունի նույնքան լուրջ մի նախապայմանի՝ պետք է բացառվի ռազմական շանտաժը, բայց ոչ թե բանավոր խոսքի, այլ ուղղակի ինստիտուցիոնալ մեխանիզմի, տվյալ դեպքում հրադադարի պահպանման մեխանիզմի միջոցով: Այսինքն, բանակցող որևէ կողմ պետք է լինի վստահ, որ մյուս կողմը ռազմական սադրանք-շանտաժների միջոցով չի փորձի մանևրել կամ խուսանավել բանակցային որևէ գործընթացում: Մի բան, որ տարիներ շարունակ անում է Ադրբեջանը, մի ձեռքով իբրև թե բանակցելով, մյուս ձեռքով՝ կրակելով: Ըստ այդմ, ինչպե՞ս է հնարավոր Ադրբեջանի հետ խոսել առանց չկրակելու նախապայմանի: Եթե չկա այդպիսի նախապայման՝ ինստիտուցիոնալ ամրագրումով, ապա չի կարող լինել որևէ լուրջ բանակցություն: Կամ լուրջ բանակցությունը կարող է լինել հենց դրա շուրջ՝ ինչպիսին պետք է լինի չկրակելու ինստիտուցիոնալ երաշխիքը, ինչ պետք է ներառի «չկրակել» կամ ինչպես Հելսինկյան եզրափակիչ ակտում՝ «ուժի գործադրման բացառում» արտահայտությունը: Դա թերևս պետք է ներառի նաև սահմանային տիրույթում որոշակի սահման ինժեներական կառույցների համար, քանի որ ուժի չկիրառումը դեռ բավարար չէ, եթե ընթանում է ուժի կիրառման ինտենսիվ նախապատրաստություն, երբ դրանից հետո Ադրբեջանը կարող է շատ հանգիստ խախտել ուժի չկիրառման համաձայնությունը: Առավել ևս, որ բոլորի համար է պարզ՝ ուժի հարցում ժամանակակից աշխարհում գործում է միայն կարողությունը, և ոչ մի փաստաթղթային կամ բանավոր համաձայնություն:
Այստեղ կան քննարկելու շատ խնդիրներ և համանախագահները հազիվ թե չպատկերացնեն դրանք, երբ կողմերին առաջարկում են առանց նախապայմանի ձեռնամուխ լինել լուրջ բանակցության: Առավել ևս, որ կա թերևս մեկ այլ գլխավոր նախապայման, ի հայտ եկած նոր ռազմա-քաղաքական հանգամանքով: Այն է, Ադրբեջանի ինքնիշխանությունը: Հուլիսյան մարտերից հետո դարձավ ակնհայտ, որ Ադրբեջանը գործնականում Անկարայի ռազմա-քաղաքական կցորդն է, հետևաբար Մինսկի խմբի համանախագահները երևի թե պետք է ոչ թե Բաքվին, այլ Անկարային առաջարկեն հանդիպում Հայաստանի արտգործնախարարի հետ, որովհետև Բաքուն որևէ հանդիպման համար այլևս պետք է թույլտվություն հարցնի Անկարայից: Թուրքիան թույլ կտա՞ Ադրբեջանի արտգործնախարարին հանդիպել Հայաստանի նախարարի հետ:
