Հայաստանի ներկայիս խորհրդարանը բացարձակապես չի արտահայտում ներքաղաքական կյանքի իրական գունապնակը և ուժերի ու հանրային տրամադրությունների հարաբերակցությունը: Դա գործնականում վեր է կասկածից՝ անկախ այն հանգամանքից, որ բովանդակային և որակական առումով ներքաղաքական կյանք ասվածն ինքնին որոշակի հաճոյախոսություն է դրանում ներգրավված ուժերի, այսպես ասած, հիմնական կազմի համար:
Խորհրդարանի հարցում բանն այն չէ, որ կառավարող մեծամասնությունը կարող է այլևս չունենալ հանրության 70 տոկոսի վստահությունը: Եթե այստեղ իրավիճակը հարաբերական և հակասական է, քանի որ երկրում չկա հավաստի, վստահություն վայելող սոցիոլոգիայի ինստիտուտ, ապա առնվազն, այսպես ասած, ընդդիմադիր ուժերի պարագայում ակնառու է, որ ԲՀԿ-ն և «Լուսավոր Հայաստանը» ամենևին չեն արտահայտում հանրության մեջ այդ տեսանկյունից առկա տրամադրություններն ու ընդհանրապես ուժերի հարաբերակցությունը: Դա նշանակո՞ւմ է արդյոք, որ Հայաստանին անհրաժեշտ է խորհրդարանի նոր ընտրություն: Տրամաբանությունը հուշում է, որ, եթե խորհրդարանը չի արտահայտում առկա ներկապնակն ու տրամադրությունները, ապա պետք է ձևավորել նոր խորհրդարան: Սակայն Հայաստանի ներկայիս իրավիճակի առումով պետք է առաջնորդվել այլ տրամաբանությամբ:
Խոսքն այն մասին է, որ ներկայումս հնարավոր չէ ձևավորել խորհրդարան, որը դարձյալ չի կորցնելու պատկերի հետ կապը ընդամենը մի քանի ամիս, անգամ մեկ-երկու ամիս անց: Հարցն այն է, որ Հայաստանի ներքաղաքական կյանքը մի փուլում է, որտեղ ծավալվում են և ծավալվելու են բավականին դինամիկ գործընթացներ, հատկապես առաջիկայում կուսակցությունների մասին օրենքի, ընտրական օրենսդրության և սահմանադրական փոփոխության ֆոնին:
Միաժամանակ, կիրառության մեջ են հայտնվում մի շարք կարևոր օրենքներ, քրեական ենթամշակույթի դեմ պայքարի օրենքից մինչև ապօրինի գույքի բռնագանձման մասին օրենք, մինչև հեռահաղորդակցության ոլորտի նոր կարգավորումներ: Ինստիտուցիոնալ վերափոխումներին զուգահեռ, իհարկե, ծավալվելու է քաղաքական կյանքի բովանդակային դինամիկան, արդեն պայմանավորված ոչ միայն ներքին սոցիալ-հոգեբանական և տնտեսա-քաղաքական, այլ նաև արտաքին քաղաքական, միջազգային ռազմա-քաղաքական զարգացումներով: Էական նշանակություն է ունենալու այն, ինչ տեղի է ունենում Ռուսաստանի հետ՝ թե՛ անմիջական կենսական հետաքրքրությունների գոտում, որ ունի Մոսկվան, թե՛ մասնավորապես ռուս-թուրքական հարաբերությունում և թե՛ Ռուսաստանի ներքին տնտեսա-քաղաքական և հանրային շարժերում: Այդ ամենը Հայաստանում ազդելու է քաղաքական ուժերի հարաբերակցության վրա, բերելով տարբեր տեղաշարժերի, որոնք առնչվում են ոչ միայն մինչ այդ եղած ուժերի, այլ նաև նորերս ձևավորված և ձևավորվող: Թե ինչպես կանդրադառնա այդ ամենը քաղաքական ներքին կյանքի որակի և բովանդակության վրա, բարդ է ասել, բայց պատկերի, գունապնակի վրա անդրադարձը անխուսափելի է:
Ըստ այդմ՝ առաջիկա առնվազն մեկ-երկու տարին Հայաստանում ընտրությունը լինելու է հանրային-պետական շահի իմաստով դատարկ կրակոց, ժամանակի, փողի, էներգիայի վատնում, որովհետև բացարձակապես չի օգնելու քիչ թե շատ կայուն հեռանկարի համար հանրային տրամադրություններ և ուժերի հարաբերակցություն արտահայտող խորհրդարան ձևավորելու գործին: Ըստ այդմ, ոչ միայն չունի իմաստ որևէ ընտրական գործընթացով միջամտել ներքաղաքական վերաձևումների բնական գործընթացին, այլ պետք չէ խանգարել դրան որևէ այդպիսի նախաձեռնությամբ: Իհարկե, խնդիր կառաջանա այն դեպքում, երբ խորհրդարանում հանրային տրամադրություն չարտացոլվի մեծամասնության իմաստով: Սակայն ներկայումս այդ խնդիրը գոյություն չունի, և առկա է նաև շոշափելի հնարավորություն և ներուժ Հայաստանը հետհեղափոխական շրջանում պահել այդ խնդրից զերծ: Այդ տեսանկյունից, մեծամասնության լեգիտիմության անհրաժեշտ պաշարը նաև հնարավորություն է այն ուժերի համար, որոնք ունեն ներքաղաքական կյանքում որակապես այլ մակարդակի դիրքավորումով երկարաժամկետ ներգրավվածության ու ամրացման հեռանկար: Այլ հարց է, որ կան նաև ուժեր, որոնք հեռանկարը կառուցում են քաղաքական ճգնաժամերի հաշվարկով: Բայց այդ պարագայում առավել ևս անթույլատրելի է այդ հաշվարկների արդարացումը՝ լինեն դրանք ներքին, թե թելադրված դրսից:
