«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է առողջապահության նախկին նախարար Արարատ Մկրտչյանը
Նախօրեին խորհրդարանում «Լուսավոր Հայաստանի» պատգամավոր տարոն Սիմոնյանը հայտարարել է, որ ԱԺ-ում քննարկվող հակաճգնաժամային օրենսդրական փաթեթի մի դրույթը հակասում է Սահմանադրությանը այն մասով, որ հայաստանում պարտադիր են Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության որոշումները: Նա նշել է, որ Հայաստանում օրենքից գերակա կարող են լինել միայն միջազգային պայմանագրերը, որը ստորագրել է Հայաստանը, իսկ միջազգային կազմակերպությունների որոշումները չեն կարող կիրառվել; Հայաստանում: Մենք պե՞տք է անվերապահ ընդունենք ԱՀԿ-ի ասածները, ընդհանրապես, կարգն ինչպիսի՞ն է այս հարցում:
Շատ ճիշտ է նշել հարգարժան պատգամավորը, որովհետև մենք և ՄԱԿ-ի անդամ ենք, և ԱՀԿ-ի անդամ, իսկ ԱՀԿ-ն էլ ՄԱԿ-ի ստորաբաժանումներից մեկն է, որը զբաղվում է առողջապահության բնագավառում հետազոտական, գիտական ուսումնասիրություններով և անդամ երկրներին խորհրդատվություն, տեղեկատվություն տրամադրելու, փորձագիտական ներուժ տրամադրելու ուղղությամբ: Մենք ԱՀԿ անդամ ենք, ամեն տարի մուծում ենք անդամավճար: ԱՀԿ-ի ցանկացած հայտարարություն, ցանկացած խորհրդատվական եզրակացություն, տրամադրվող տարբեր տեսակի աջակցությունները բոլորը զուտ խորհրդատվական բնույթ են կրել և կկրեն մեր երկրի համար: Դրանք պարտադիր չեն կատարման համար: Պարտադիր են միայն երկկողմանի կամ բազմակողմանի համաձայնագրերը, որոնք նաև Սահմանադրությամբ են ամրագրված, որ նման համաձայնագրերը կարող են վեր լինել մեր օրենսդրությունից: Իսկ ԱՀԿ-ի խորհրդատվությանը մենք կարող ենք ականջալուր լինել, կարող ենք և չլինել:
Այդ դեպքում ինչո՞ւ են ԱՀԿ-ի որոշումներն այդքան կարևորություն ունենում՝ հաշվի առնելով, որ ամեն ինչի դեպքում մատնանշում են ԱՀԿ-ն: Ընդհանրապես ո՞րն է բալանսը ԱՀԿ-ի և ազգային առանձնահատկությունների միջև:
ԱՀԿ-ն որոշում չի կայացնում, ԱՀԿ-ն լիազորություն ունի որոշում կայացնել միայն իր ներքին կառավարման խնդիրների հետ կապված: Այդ կառույցը կառուցվածք ունի, գլխավոր տնօրեն ունի, տարածաշրջանային կազմակերպություններ ունի՝ Եվրոպա, Աֆրիկա, Ամերիկա, Ասիա: Ներքին կառավարման վերաբերյալ իրենք որոշումներ են ընդունում, բյուջեներ են քննարկում և այլն: Բոլոր երկրների համար իրենց խորհրդատվությունը, եթե կոնկրետ տվյալ դեպքում ուսումնասիրություն չի կատարվել, հիմնվում է ներառելով ողջ աշխարհի իրավիճակը: Դրանք ընդհանրացված կարծիքներ են, տեղայնացված չեն: Մեր մասնագետների, մեր կառավարիչների հմտությունները պետք է լիներ դրանց լավագույնս տեղայնացնելը: Ասենք աֆրիկյան կամ ասիական տարածաշրջանի համար ԱՀԿ-ի խորհրդատվական առաջարկները կարող են ունենալ մի ելք կամ իրականացման որոշակի մեխանիզմ, իսկ ասենք ամերիկյան տարածաշրջանի համար ԱՀԿ-ի խորհրդատվություններն ու առաջարկները կարող են ներդրվել ու իրականացվել մի այլ կերպ: Այսինքն մենք իրոք պետք է տեղայնացնենք, համահունչ դարձնենք մեր օրենսդրությանը, և այդ խորհրդատվական կարծիքները կարող ենք հաշվի առնել, կարող ենք հաշվի չառնել: ԱՀԿ-ն ուղղակի համաշխարհային լավ փորձագիտական ներուժ ունի: Ինքը որպես կառույց շատ բյուրոկրատական ու ծանրաշարժ է, ինչպես ցանկացած միջազգային կառույց: ԱՀԿ-ն ճկուն ու արագ չեն իր արձագանքման գործողությունները: Բայց խորհրդատվական ներուժը համաշխարհային է և իրենց խորհրդատուները շատ բարձր պատրաստվածություն ունեն: Պետք է ականջալուր լինել, լսել, քննարկել և լավագույնս տեղայնացնել, համահունչ դարձնել մեր երկրի կարիքներին, առանձնահատկություններին և օրենսդրությանը: Դա մեր երկրի սուվերեն որոշումն է՝ ընդունել, թե չընդունել այդ առաջարկները, ղեկավարվել դրանցով, թե ոչ:
Այսինքն եթե ԱՀԿ-ի առաջարկները կատարելու պարտադրանքի դրույթ է ներառված առաջարկվող կարգավորումներում, դա պետք է հանվի: Եթե նման պարտադիր նորմ է սահմանվում, դա անընդունելի է և պետք է ականջալուր լինել պատգամավորի առաջարկին և հնարավորինս արագ հանել այն:
