«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է գործարար Սիլվա Համբարձումյանը։
– Տիկին Համբարձումյան, դուք անցնում եք մի շարք քրեական գործերով, այդ գործերը ո՞ր փուլում են: Ընդհանրապես, դատական համակարգում վերջին 2 տարում փոփոխություն նկատո՞ւմ եք:
– Դատական համակարգում ընդհանրապես փոփոխություն չկա: Արդարադատության նախարարին ես 2-րդ, 3-րդ անգամ եմ գրում և ներկայացնում եմ կոնկրետ դատավորների ապօրինի վճիռները: Այս անգամ նաև վարչապետին եմ ուղարկել նամակ դատական համակարգի վերաբերյալ և նույն դատավորների վերաբերյալ, որոնց մասին նախարարին մայիսից սկսած գրում եմ: Բայց արդարադատության նախարարն ասում էր, որ պետք է դատական երեք ատյաններով գործն անցնի, նոր իրենք զբաղվեն: Այսինքն՝ եթե դատական երեք ատյաններով անցնում են ապօրինի վճիռներ, մենք ինչո՞վ ենք մեղավոր, որ կունենանք արդեն խնդիրներ Հարկադիրի և այլ մարմինների հետ: Ես կարծում եմ, որ դատական համակարգում էլ պետք է փոփոխություն լինի, որ ոչ թե երեք ատյան անցնելուց հետո, այլ հենց առաջին ատյանի դատարանն ապօրինի վճիռ կայացնի, և մենք բողոքենք, արդեն միջոցներ ձեռնարկեն նման դատավորներին պատժելու կամ դատական համակարգից հեռացնելու համար: Եթե այսպես շարունակվի և դատական համակարգում փոփոխություններ չանեն, շատ մարդիկ անօրինական վճիռների զոհ են դառնալու:
– Կարո՞ղ ենք արձանագրել, որ, ըստ էության, դատական համակարգում փոփոխությունները գոհացուցիչ չեն, հատկապես այն մարդկանց համար, որոնք տարբեր գործերով շփվում են այդ համակարգի հետ:
– Այո՛, չեն գոհացնում, որովհետև դատական համակարգում ընդհանրապես որևէ փոփոխություն չկա: Ես կարծում եմ, որ Բարձրագույն դատական խորհուրդն էլ ավելորդ մի բան է, որովհետև ոչ մի դատավորի էլ չեն պատժում: Չգիտեմ, թե ում գործը պետք է լինի, որ մի դատավոր նկատողություն ստանա կամ չստանա: Դատավորները շարունակում են ապօրինի վճիռներ կայացնել՝ կաշառքներ վերցնելով:
– Բնապահպանության նախկին նախարար Արամ Հարությունյանի, Սյունիքի նախկին մարզպետ Սուրիկ Խաչատրյանի մասով ոչ մի նորություն չկա՞:
– Սուրիկ Խաչատրյանի մասով դատախազությանն արդեն մեկ տարի առաջ դիմել եմ, ոչ մի շարժ չկա: Ես չգիտեմ, թե դատախազը ոնց է մտածում, ինչ է անում: Դատախազությունում էլ գործերը շատ դանդաղ են ընթանում, կամ չեն ուզում անել: Գուցե դիմումն ընկել է մի դատախազի ձեռքը, որը Սուրիկ Խաչատրյանի ընկերն է: Ես կարծում եմ՝ դատախազներն էլ են աշխատում հնի ու նորի արանքում, դրա համար ոչ մի գործ իր ավարտին չի հասնում:
Իսկ Արամ Հարությունյանի մասով գործը դեռ դատարան չի հասել, բայց Արաքս Դիլանյանի, Վիկտոր Մարտիրոսյանի գործերը դատարանում են: Դատավորը փոխվեց, նոր դատավոր է նշանակվել, և ինձ դեռ չեն կանչել նոր դատավորի մոտ իմ ցուցմունքը պնդելու համար:
– Վերջին օրերին ուժեղացել է պայքարը «օրենքով գողերի», քրեական հեղինակությունների դեմ, նրանց բերման են ենթարկում, մեղադրանքներ են առաջադրում և այլն: Ինչպե՞ս եք գնահատում այս գործընթացը:
– Հիշո՞ւմ եք 1990-ականներին, երբ ՆԳ նախարարը Վանո Սիրադեղյանն էր, «օրենքով գողերը» կամ բռնվեցին, կամ Հայաստանից փախան: Ես գիտեմ, որ սովորաբար «օրենքով գողերը» կառավարում են նախագահներին, բայց դա այս պահին մեր հանրապետությանը չի վերաբերում, քանի որ մեր երկրի ղեկավարը նման շրջապատ չունի: Այդ շրջապատը նախկիններինն էր: Ես կարծում եմ, որ «օրենքով գողերը» պետք է հարմարվեն այսօրվա Հայաստանի իրողություններին, և իրենց վրայից դուրս գա «օրենքով գող» մակդիրը:
– Կարծում եք, որ պետք է բոլոր «օրենքով գողերին» բերման ենթարկել ու պատժե՞լ: Դուք նման բան պատկերացնո՞ւմ եք:
– Ոչ, չեմ պատկերացնում, բայց իմացեք, որ եթե որևէ բան չանեն այս պահին, իրենց չեն կպնի: Ուրեմն էլի իրենց գողական անունը մի տեղ օգտագործել են: Ես գիտեմ «օրենքով գողեր», որ, ասենք, ընդհանրապես ձայնը չի լսվում: Իսկ որ բոլորին բռնում, բաց են թողնում, կամ Մանվել Գրիգորյանի համար ասում էին՝ մեռնում է, հիմա տանն ուտում, խմում, քեֆ են անում, դա կարելի՞ է: Ես, իհարկե, պաշտում եմ բժիշկներին, որովհետև մեր կյանքի համար իրենք են միշտ պայքարում, որոնց պետք է շնորհակալություն հայտնել, բայց բժիշկներ էլ կան, որ իրենց միայն իրենց գրպանի փողն է հետաքրքիր, որ կարող են ասել՝ Մանվել Գրիգորյանը մեռնում է, բայց իրականում չի մեռնում: Ամեն ինչ անում են, որ նա էլ դուրս գնա Հայաստանից և չվերադառնա, ինչպես մյուսները:
– Գագիկ Ծառուկյանն օրեր առաջ հայտարարեց, որ դժգոհություններ կան, և իրենք մեծ հանրահավաք են անելու: Ինչպե՞ս եք գնահատում նման հայտարարությունները:
– Հանրահավաքներ կարող են անել, բայց ժողովուրդը կգնա, թե չի գնա, դա այլ հարց է: Ես կարծում եմ, որ մեր ուժային համակարգը դանդաղ է աշխատում, և եթե միջոցներ չձեռնարկվեն, արագ փոփոխություններ չանեն դատական համակարգում, հետո ուշ կարող է լինել: Պատմությունից եկել է, որ հայերն են միշտ իրար դավաճանում: Կարող է շրջադարձը կատարվի, որովհետև մոտիկ մարդիկ են հիմնականում դավաճանում, և ես չեմ կարծում, որ Նիկոլ Փաշինյանի կողքին չկան այնպիսի մարդիկ, որ վաղը կդավաճանեն իրեն: Լիքը այդպիսի մարդիկ կան իր կողքը: Հեղափոխությունն ամբողջ ժողովրդինն է և չեմ կարծում, որ մի քանի թափթփուկներ, որոնք կփորձեն դավաճանել վարչապետին, կկարողանան հեղաշրջում անել, որովհետև մենք բոլորս պատրաստ ենք նորից հրապարակում հավաքվել և պնդել մեր ցանկությունը:
– Ինչպե՞ս եք գնահատում փաստը, որ «Ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման մասին» օրենքը ուժի մեջ է մտել:
– Շատ ուրախ եմ, որ այդ օրենքն ուժի մեջ մտավ: Ինձ ասացին, որ սեպտեմբերի 1-ից թիմը լիարժեքորեն պետք է անցի իր բուն աշխատանքին: Իմ գործն է 100 տոկոսով ապացուցված և կարծում եմ՝ առաջին գործը դա կանի դատախազի առաջին տեղակալն իր թիմով: Դա կլինի Արամ Հարությունյանի գույքի բռնագանձման հայցը: Այս առումով ես ունեմ սպասելիքներ: Ինձ թվում է, որ, որպես փաստ, 100 տոկոս ապացուցված է, երևի ամբողջ հանրապետությունում իմ գործն է, որ պատրաստ է, որ մտնեն դատարան՝ բռնագանձում տարածելու:
