«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է ՀԱԿ փոխնախագահ Արամ Մանուկյանը:
– Հարգելի՛ Մանուկյան, արդյո՞ք Սահմանադրական դատարանի շուրջ ստեղծված ճգնաժամը հաղթահարված է այն օրենքի փոփոխությամբ, որն այսօր ստորագրեց ԱԺ նախագահը:
– Մենք դժգոհ ենք տեմպից, թափից, ուշացումից, մշտապես ասել ենք, և դա աշխարհի ադաթն է, ցանկացած հեղափոխությունից հետո ցանկացած նոր իշխանություն ունի մեկուկես, առավելագույնը երկու տարի՝ լուրջ, ցավոտ, համարձակ ռեֆորմներ իրականացնելու համար: Երբ որ ուշացնում ես, դա դառնում է տասնապատիկ, հարյուրապատիկ ավելի դժվար: Նիկոլ Փաշինյանը մեկ-երկու տարի առաջ հարյուրապատիկ ավելի ուժեղ էր ռեֆորմներ անելու համար, քան հիմա:
– Հիմա ի՞նչն է խանգարում:
– Մաշվում է այն հույսը, այն հավատը, այն աջակցությունը, որը քեզ տալիս է ալիքի վրա գտնվող ժողովուրդը, երբ ժողովուրդը իշխանություններին սիրահարված վիճակում է, պետք է ռեֆորմներ արվեն, և դրանցից են սահմանադրական ռեֆորմը, Սահմանադրության փոփոխությունը, վեթինգը:
– Կոպիտ սխալների, սայթաքելու ռիսկեր ու վտանգներ չկային:
– Կոպիտ սխալ է նաև այն, որ այս ռեֆորմները ժամանակի մեջ չեն, ժամանակից հետ ընկած են: Այսօր անվերահսկելի է բամբասանքը, կեղծիքի տարածումը, ատելության մթնոլորտ է ստեղծվել, քաղաքացուն, երկիրը շփոթեցնում են կեղծ լուրերով՝ էլ կորոնավիրուսի հետ կապված, էլ պատերազմի հետ կապված, էլ Մարտի 1-ի հետ կապված:
– Դա երևի ազատության պտուղներից է նաև:
– Ազատությունն ամենևին չի ասում ամենուրեք կեղծիք տարածիր… Օրինակ՝ փաստաբանը, երբ Մարտի 1-ի զոհերին համեմատում է կորոնավիրուսի հետևանքով մահացածների հետ, և ասում է, որ այն իշխանությունը, որի մեղքով 1000 զոհ կա կորոնավիրուսից, իրավունք չունի խոսել Մարտի 1-ի մասին, ես համարում եմ, որ նա ծախված է, ազնիվ չէ, կեղտոտ խնդիր է լուծում: Եվ սա եզակի դեպք չէ, «Ֆեյսբուքը», մամուլը լցված են այսպիսի բաներով… Պատերազմական վիճակում, երբ ունենք երկու վտանգ՝ ներքին՝ կորոնավիրուս, և արտաքին՝ սահմանամերձ խնդիրներ, պետք է կեղծիքը կանխարգելող կանոններ գործեն, դաշտային կանոններ պետք է աշխատեն… Մարտ ամսից ՀԱԿ-ը որոշել է զերծ մնալ քննադատությունից, թեև ասելիքը շատ է իշխանության թերացումների և ուշացումների մասին, բայց այս պահին ավելի կարևոր է համաճարակը հաղթահարելու խնդիրը, նաև դրսից եկած վտանգների հետևանքով առաջացած վիճակը կարգավորելու խնդիրը: Դրա համար պետք է քաղաքացի լինել, պետք չէ քաղաքական գործիչ կամ կուսակցական լինել, գիտես, որ երկիրդ ծանր ճգնաժամի մեջ է, անգամ չսիրելով ու չընդունելով այս իշխանությանը, քննադատելով նրա արածները, այնուամենայնիվ, պետք է ցանկանալ, որ այս իրավիճակից պլյուսով դուրս գանք, ես կամենում եմ, որ այս իշխանությունը հաջողի:
– Ընդհանուր առմամբ, ով ինչ է փնտրում ձեր նշած մթնոլորտում:
– Ցավում եմ, որ բոլոր ճանապարհները տանում են դեպի նախկին իշխանությունները և նրանց փողերը. այս փաստաբանները, լրատվամիջոցները անբարոյական խոպանի դաշտում են հայտնվել, խոպան են անում, վճարողը կա, թեման կա, իրենք էլ մտածում են՝ շնից մազ պոկելը քյար է: Վերջերս անբարոյականության մրցույթ է. ով ինչքան կարող է շատ կեղծիք ու սուտ է տարածում: Կորոնավիրուսի ի հայտ գալու սկզբնական փուլում բարոյականության դրսևորումներ եղան, նույնիսկ հումոր, ֆեյսբուքյան անեկդոտներ, իրար աջակցել…
– Անգամ եղան քաղաքական խոստովանություններ ձեր նշած շրջանակներից, որ պետք է կանգ առնել և սպասել՝ ինչով կավարտվի այս ամենը մեր ժողովրդի, մեր պետության համար:
– Բայց այս փուլում ոչ ազնիվ մրցապայքար է, փող աշխատելու համար նենգ քայլեր են անում, և այդ ամենը հարամում է միջավայրը, թուլացնում է քաղաքացուն: Տասից ութը կարող է իմանա, թե այդ ամենն ինչի համար է՝ լափ են տվել, ուտում է ու իրենց ուզածն է երգում, բայց երկուսը հավատում է նրանց, եթե անգամ տասից մեկն էլ հավատա, ուրեմն իրենք արդյունք են տալիս, և, իշխանությո՛ւն ջան, դու կթուլանաս, ռեֆորմներ չես կարող անել:
– Այդպես ասողների մեջ կան մարդիկ, որոնց հետ դուք աշխատել եք:
– Ինչ կապ ունի, այո՛, շատ կան մարդիկ, որոնք բարձր պաշտոններ են ունեցել, հեղինակություն են եղել, բայց այսօր հանկարծ հայտնվել են մի տեղ, որտեղ նվաստանում են, այդ ինչքան են իջել, ամոթ է:
– Այսպիսով՝ ի՞նչ տպավորություն է թողնում ներքաղաքական մթնոլորտը և կարևո՞ր է՝ ով է դերակատարը:
– Ես կարծում եմ՝ ավելորդ թավիշ է տիրում, որը նույնիսկ բերում-հասցնում է ազգային անվտանգության խնդրի: Դատարանների խայտառակ վիճակը, դատավորներին չպատժելը, քննիչներին չվերահսկելը, դատական ամբողջ խառնաշփոթը, որ ստեղծվել է երկրում, վնասում է այն քննիչի աշխատանքը, որ ուզում է գործ անել, այն հետաքննիչի աշխատանքը, որը դատարանին նյութ է տալիս. դատարանին նյութ է տալիս, դատարանը ջրում է այդ նյութերը: Գոնե ես տվել եմ այն պատգամավորների ցուցակը, որոնք մեղք են գործել պատմության առաջ, հանցագործություն են կատարել, հինգ-վեց տարով դատել են անմեղ մարդկանց, և այդ մարդիկ այսօր մարդկանց ճակատագիր են որոշում: Իշխանություններին ասում ենք՝ պարտադիր չէ մեր ունեցած ցուցակի բոլոր 47 մարդուն էլ դատել… Ուզո՞ւմ եք համակարգդ նորմալ աշխատի, գոնե հինգին պատժեք, տեսեք մնացած 42-ը թաթիկները պարզած խելոք չե՞ն աշխատելու: Մամուլում տիրող այլանդակությունների համար կարո՞ղ եք երկուսին բացահայտ կեղծիք տարածելու համար հոդվածի տակ դնել: Ես ասում եմ՝ օրենքը պահիր, և եթե լրագրողը դիտավորյալ և նպատակային կեղծիք է տարածում, հոդվածի տակ մտցրու, պատժի ենթարկի, որպեսզի մյուս բոլոր լրագրողները տեսնեն, որ օրենքն աշխատում է, և փողով կեղծիք տարածելը վտանգավոր է: Մենք, իրավիճակից ելնելով, զուսպ ենք, հավասարակշիռ ենք, բայց ուզում ենք, որ օրենքը պաշտպանվի, պաշտպանվեն հեղափոխության արժեքները, վնասազերծվեն նրանք, ովքեր ռեալ վտանգ են հեղափոխության արժեքները ոչնչացնելու համար. սա է մեր ուզածը:
Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ տեսանյութում:
