«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է ԵԿՄ վարչության անդամ Հակոբ Հակոբյանը։
– Պարոն Հակոբյան, մի քանի օր է՝ հայ-ադրբեջանական սահմանին լարվածություն է, մարտերը չեն դադարում։ Ձեր կարծիքով՝ այս լարումը հրահրելը հակառակորդի կողմից ի՞նչ նպատակ էր հետապնդում և ի՞նչ հետևանքներ կարող է ունենալ։
– Հետևանքները կարող են շատ բարդ լինել և՛ մեզ համար, և՛ իրենց համար։ Բայց ես տեսնում եմ, որ մերոնք, մեր բանակը շատ ճիշտ է գործում, տիրապետում է իրավիճակին: Ռազվետկան, կոնտրռազվետկան չոտկի աշխատել են։ Մերոնք ամեն ինչից տեղյակ են եղել։ Հետևաբար ես վստահ եմ, որ այս անգամ Ադրբեջանի համար են հետևանքները ծանր լինելու։
– Իսկ այս փուլում պատերազմական գործողություններ սկսելու նպատակը ո՞րն էր, ինչո՞վ էր պայմանավորված։ Ընդ որում, այս անգամ Արցախից չսկսեցին, այլ Տավուշից։
– Ինձ թվում է՝ նրանք փորձեցին օգտվել Հայաստանում կորոնավիրուսով պայմանավորված լարված իրավիճակից։ Նրանք փորձեցին տեսնել, թե ինչ կստացվի, ինչ կարգի ճնշում կլինի, դրան ինչ ռեակցիա կտա Հայաստանը։ Ու եթե կարողանային Հայաստանին խեղճացնել, ավելի լայնածավալ գործողություններ սկսեին Արցախի վրա։ Բայց հիմա նման հակահարվածի ենթարկվելով Հայաստանի կողմից՝ ինձ թվում է, որ նրանք այլևս ռիսկ չեն անի Արցախի կողմից գործողություն սկսել։ Իրենք ստրատեգիական քայլեր էին ուզում անել, բայց մերոնք շատ պատրաստ են, մարտական տրամադրվածությունը շատ բարձր է, հետևաբար այս պատերազմը կկանխվի, չի ծավալվի։
– Պարոն Հակոբյան, հակառակորդը ծանր զինտեխնիկա է օգտագործում՝ տանկեր, գրադ, ականանետներ։ Նրանք գնդակոծում են խաղաղ բնակչությանը, թիրախավորում են գյուղերը:
– Դե, պատերազմ է։ Նրանք հարվածում են, ու իրենց թվում է՝ հարվածում են շտաբների կամ ուրիշ հաստատությունների։ Պատերազմը զինվորականության հետ է, ու խաղաղ բնակչությանը ոչ նախկինում, ոչ հիմա մենք ոչ ձեռք ենք տվել, ոչ էլ նրանք պետք է ձեռք տան։
– Թեև պաշտոնապես դեռ չի հաստատվել, բայց ակնհայտ է, որ մենք ունենք դիրքային առաջխաղացում, կարևոր դիրք ենք վերցրել, որը հակառակորդի համար ստրատեգիական նշանակություն ունի։ Ձեր կարծիքով՝ նրանց կողմից մարտերի շարունակումը արդյոք նպատակ է հետապնդում հենց այդ դիրքը հե՞տ վերցնելու։
– Դեռ շուտ է ոգևորվել դիրքային առավելություններից։ Պատերազմն այնպիսի բան է, որ մի օր կարող ես դիրքային առավելություն ունենալ, հաջորդ օրը՝ չէ։ Պարզապես պետք է շատ զգոն լինենք, պատրաստ լինենք ամենավտանգավորին։ Դրա համար մենք բոլորս էլ, կամավորական տղաները մի մարդու պես ոտքի ենք կանգնել ու սպասում ենք հրամանի։ Աստված չանի՝ լայնամասշտաբ պատերազմ սկսվի, բայց մեր տղաները բոլորը պատրաստ են։ Ամբողջ բեռը ջահելների վրա չենք թողնի։
– Իսկ Ձեր կարծիքով՝ լայնամասշտաբ պատերազմի հավանականություն կա՞:
– Դե, հնարավոր է, որովհետև իրենք փորձելու են տարբեր հատվածներից հարձակումներ գործել, որ ինչ-որ տեղից իրենց հաջողվի, ու ճեղքեն։ Դրանք պատերազմի կանոններն են։ Բայց եթե իրենք հասկանան, որ կորուստները մեծ են, դրսի ուժերը կկանխեն այս պատերազմը։ Իրենք ապրիլյանի համով գնացին, երբ շատ հեշտ մտան, անցան սահմանը ու առաջ եկան։ Բայց այս անգամ հա փորձում են, չի ստացվում։
– Ապրիլյան քառօրյա պատերազմի հետ համեմատած տարբերություններ զգո՞ւմ եք արդեն։
– Ապրիլյանի ժամանակ մենք այդքան զոհ տվեցինք, տարածքներ կորցրինք, իսկ հիմա չորրորդ օրը լրանում է, բայց դեռևս մենք ենք լավ դիրքերում։ Ունենք դիրքային առավելություն, ընդամենը չորս զոհ, իսկ իրենք՝ լիքը զոհեր ու վիրավորներ և դիրքերի կորուստ։ Մենք հիմա մի քանի անգամ առավելություն ունենք։ Ապրիլյանի ժամանակ մտածում էինք, որ նոր տարածքներ չկորցնենք, Ստեփանակերտը չկորցնենք, իսկ հիմա տղերքի տրամադրվածությունն այնպիսին է, որ ուզում են ավելի առաջ գնալ։ Բայց ես կրկնում եմ՝ մենք իրավունք չունենք ոգևորվելու սրանից։
– Ադրբեջանի ՊՆ-ն մեզ սպառնում է ատոմակայանը պայթեցնելով՝ հիշեցնելով, որ իրենց հրթիռները կարող են հարվածել Մեծամորի ատոմակայանին։ Դա որքանո՞վ եք իրատեսական համարում։ Ադրբեջանը կարո՞ղ է գնալ նման քայլի:
– Մեր հրթիռներն էլ կարող են ուղիղ Բաքվին խփել, բայց դա անթույլատրելի է։ Աշխարհը նայում է ու նման բան թույլ չի տա ոչ իրենց, ոչ մեզ։ Եվ հետո՝ իրենք նման բան չեն անի, քանի որ ատոմակայանը պայթեցնելիս ամենաշատը կվնասվի Թուրքիան։ Չի լինի նման բան, պարզապես խոսում են։ Աշխարհը թույլ չի տա։
– Արտաքին ուժերը կմիջամտե՞ն այս պատերազմին։
– Կարծում եմ՝ այո։ Ապրիլյանի ժամանակ նրանք ի վնաս մեզ շատ շուտ կանխեցին պատերազմը։ Հիմա մենք ունենք առավելություններ։ Համարժեք ու ավելի հակահարված ենք հասցնում, և ես կարծում եմ, որ աշխարհը շուտով Ալիևին օդից կիջեցնի ներքև, ու հրադադար կսահմանվի։ Ապրիլյանից հետո Ալիևը օդերով էր գնում, բայց նրան օդից կիջեցնեն, ու ինքը ստիպված կգնա զինադադարի։ Մենք դա նրան կստիպենք՝ ինչպես 1994 թվականին։
– Պարոն Հակոբյան, մենք տեսնում ենք, որ պատերազմական այս իրավիճակում ներքաղաքական լարումները չեն դադարում։ Որոշ ուժեր շարունակում են քննադատել Նիկոլ Փաշինյանին, մեղադրում նրան Հայաստանը լայնամասշտաբ պատերազմի մեջ ներքաշելու համար։ Ինչպե՞ս եք առհասարակ գնահատում այս իրավիճակը։ Ինչո՞ւ գոնե այս օրերին համախմբվածություն չկա։
– Գիտեք, ես ոնց նայում եմ՝ հիմնական կուսակցությունները, ուժերը, բոլորն էլ իրենց համաձայնությունն են հայտնել, որ հարկավոր է համերաշխ լինել, կանգնել իշխանության կողքը։ Ինչ վերաբերում է մի քանի անհատների, ապա նրանք ամբախ-զամբախ դուրս են տալիս, ինչը չպետք է հաշվի առնել։ Էդ բառադի խոսողները իրենցից բան չեն ներկայացնում, չունեն անցած ճանապարհ։ Մնացածը լավ հասկանում են՝ պատերազմը ինչ բան է, ու համապատասխան քայլեր ձեռնարկում են։