300-ից ավելի հասարակական գործիչներ նախօրեին բաց նամակով դիմել են ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանին եւ Ազգային ժողովի նախագահ Արարատ Միրզոյանին՝ իրենց մտահոգությունը հայտնելով ԱԺ-ում հունիսի 25-ին արտահերթ ռեժիմով ընդունված «ՀՀ հարկային օրենսգրքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» նախագծի (որի համաձայն՝ փոխվելու է գույքահարկի գործող դրույքաչափը) ու դրա վերաբերյալ ոչ հստակ մեկնաբանությունների առնչությամբ։
Գործիչները նամակում նշել են, որ ցանկացած օրենք պետք է լինի հակիրճ և հստակ, չառաջացնի տարակարծություններ, իսկ այս նախագծի ոչ հստակ սահմանումների պատճառով, նրանց պնդմամբ, պարզ չեն անշարժ գույքի կադաստրային արժեքի վերանայման սկզբունքները, մասնավորապես՝ ինչպես, ինչ հաշվարկների հիման վրա, երբ և ինչ եղանակով է սահմանվելու անշարժ գույքի կադաստրային նոր արժեքը, արդյոք լինելո՞ւ է տարբերակում բնակարանի և առանձնատան միջև, և այլն:
Հանրային այս գործիչների համոզմամբ՝ հիմնավորված չէ, թե ինչով է պայմանավորված և որքանով է արդարացված գույքահարկի ավելացումը, թե վճարվող հարկերի դիմաց ինչ են ստանալու հարկատուները, կամ թե ինչպես և ինչի համար են ծախսվելու գույքահարկի վճարներից ակնկալվող հսկայական գումարները: Նրանք կոչ են արել հետ կանչել օրենքի նախագիծը։
«Տնտեսական իրավունքի կենտրոն» ՀԿ նախագահ, տնտեսագետ Մովսես Արիստակեսյանը, որը պարբերաբար բարձրաձայնել է գույքահարկի դրույքաչափերի վերանայման խնդիրն ու դրական է գնահատում սույն փոփոխությունը, «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում կարծիք հայտնեց, որ հիշյալ նամակը ստորագրած անձինք մտածում են միայն իրենց անձնական ու խմբակային շահերից ելնելով․
«Այդ անձանց թվում ինձ ծանոթ են շատ մարդիկ, որոնք շատ ուրախացած էին 2020թ․հունվարի 1-ից կիրառվող խտրական ու անարդար եկամտահարկի համահարթ համակարգից, քանի որ նրանց տնօրինվող եկամուտներն ավելացան 5-13 տոկոսով։ Սակայն դրա փոխարեն բոլորովին չեն ցանկանում փոխհատուցել գույքահարկի բարեփոխումներով, որպեսզի հավասարակշռվի բյուջետային եկամուտների կորուստը։ Դրանով այդ անձինք պարզապես դառնում են անպատասխանատու հարկատուներ՝ խախտելով ՀՀ սահմանադրության պահանջները»,- ասաց մեր զրուցակիցը՝ հավելելով նաեւ, որ այսպիսով նրանք հանրային կարիքները հոգալու պարտավորության մասին չեն մտածում, և չեն մտածում, թե ինչպես պետք է պետությունը հոգա երկրի պաշտպանության, նաև հենց իրենց առողջապահական ու սոցիալական հիմնախնդիրները, եթե պետական բյուջե չհավաքագրվեն օրենքով սահմանված, արդարացի, հավասար և պրոգրեսիվ դրույքաչափերով հարկեր․
«Նրանք գույքահարկի արադարացիորեն բարձրացված դրույքաչափերը վճարելուց հրաժարվելը բացատրում են սին հիմնավորումներով, թե իրենք հին երևանցի են, թե ժառանգություն ստացած գույք է, թե իրենց ծնողները մեծավաստակ անձինք են և այլն։ Այս պարագայում հարց է առաջանում՝ մի՞թե Երևանի արվարձանում ապրողը հին երևանցի չէ, որը նախկին քրեաօլիգարխիկ համակարգի ապօրինի որոշումների արդյունքում Երևանի կենտրոնից վերաբնակվել է Երևանի արվարձաններում։ Մի՞թե տարբերություն չկա Երևանի արվարձանների բնակիչների և Երևանի կենտրոնի, հատկապես փոքր կենտրոնի բնակիչների կյանքի որակի ու հարմարավետության միջև, որի համար պետք է համապատասխան վճար լինի պետական բյուջեին»։
Որպես օրինակ՝ Արիստակեսյանն ասաց, որ կենտորնի բնակիչները առանց լրացուցիչ ծախսերի կարող են օգտվել Երևանի կենտրոնում կենտրոնացած մշակութային, հասարակական ու կառավարման մարմինների բազմաթիվ կազմակերպությունների ծառայություններից, մինչդեռ Երևանի արվարձանաբնակ բնակիչները ստիպված են կատարել հսկայական ծախսեր։ Նամակի հեղինակները, մեր զրուցակցի խոսքով, հաշվի չեն առնում նաև այն հանգամանքը, որ իրենց կենտրոնի գույքը գործարար շրջանառության մեջ դնելիս կամ վաճառելիս նրանք բազմապատիկ թանկ կարող են վարձակալության տալ կամ վաճառել իրենց գույքը, քան Երևանի արվարձանի բնակիչը․
«Հետևաբար նրանք ավելի թանկ պետք է վճարեն թանկ գույքի համար։ Դա է ազատ շուկայի օրենքը»,- շեշտեց տնտեսագետը։
Իսկ ահա ինչ վերաբերում է այդ հարցի սոցիալական բաղադրիչին, ապա, Արիստակեսյանի պնդմամբ, շրջանառվող օրենքը դա էլ է կարգավորում՝ համայնքային կառավարման մարմիններին տալով գույքահարկի հիմնավորված արտոնություն տալու իրավունք․
«Հարգելի՛ նամակագիրներ, խնդրում եմ՝ օրենքի փաթեթը լավ կարդացեք և ձեզ վեր մի դասեք մյուս պատվարժան երևանցիներից»,- եզրափակեց մեր զրուցակիցը։
Լուսանկարը՝ Armeniasputnik-ի
