Ազգային Ժողովը օրերս երկրորդ ընթերցմամբ և ամբողջությամբ ընդունեց «Ընտրական օրենսգիրք» սահմանադրական օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին և կից ներկայացված օրենքների նախագծերի փաթեթը:
Նախագիծը հեղինակվել է Կառավարության և խորհրդարանական խմբակցությունների համատեղ նախաձեռնությամբ: Սույն նախագծով առաջարկվում է ՀՀ ընտրական օրենսգրքով սահմանել մինչև 4 հազար ընտրող ունեցող համայնքներում տեղական ինքնակառավարման մարմինների մեծամասնական ընտրակարգով ընտրություններ՝ այն է գործող ընտրակարգը, իսկ արդեն 4 հազար և ավելի ընտրող ունեցող և բազմաբնակավայր համայնքներում առաջարկվում է սահմանել ՏԻՄ-երի համամասնական ընտրություններ: Այս փոփոխությունն ենթադրում է, որ 4 հազար և ավելի ընտրող ունեցող բոլոր համայնքներում պետք է լինեն համամասնական կարգով ընտրություններ, որոնց կմասնակցեն քաղաքական կուսակցություններն ու կուսակցությունների դաշինքները:
«Իրազեկ քաղաքացիների միավորում» ՀԿ ծրագրերի համակարգող, Սահմանադրական բարեփոխումների հանձնաժողովի անդամ Դանիել Իոաննիսյանը շեշտեց, որ ներկա դրությամբ էլ իրենք աշխատում են Ընտրական օրենսգրքի (ԸՕ) բարեփոխումների վրա, որը , նրա խոսքերով, կոնցեպտուալ առումով, ըստ էության, շատ չի տարբերվելու դեռևս 2018թ-ին մշակված Ընտրական օրենսգրքից:
«Ընտրակաշառքի և ընտրական այլ հանցագործությունների մասով 2018թ-ին արդեն եղել են փոփոխություններ, ԱԺ-ն 2018թ-ի սեպտեմբերին այն ընդունել է և դրանց մեջ որևէ այլ փոփոխության կամ լրացումների անհրաժեշտություն չկա: Այս մասով կանոնակարգումները բավականին լավն են, բավականին խիստ պատժամիջոցներ են նախատեսված և, օրինակ, նույն Գագիկ Ծառուկյանի բախտը բերել է, որ այդ կանոնակարգումները չէին գործում 2017թ-ին, որովհետև այդ դեպքում ԱԱԾ-ի այս բացահայտումներն ու նրան մեղսագրվող արարքը շատ ավելի լուրջ սանկցիա կենթադրեր, քան 5 տարվա ազատազրկումն է:
Ինչ վերաբերում է կոնկրետ ՏԻՄ մակարդակով այս փոփոխությանը, ապա նշեմ, որ սա ողջունելի է: Այդ կոնցեպտը, որ 4000-ից ավել բնակիչ ունեցող համայնքներում պետք է լինի համամասնական ընտրակարգ՝ սա դեռևս 2018թ-ի կոնցեպտ է, դեռ երկու տարի առաջ էինք մենք եկել այս եզրահանգմանը և սա շատ կարևոր փոփոխություն է: Ճիշտ է ՝ այն ժամանակ խորհրդարանական արտահերթ ընտրություններով էինք գերծանրաբեռնված, ուստի այդ ժամանակ շատ ժամանակ չեղավ ՏԻՄ-ին անդրադառնալու և այս փոփոխությունը ներառելու, սակայն շատ ուրախ եմ, որ հիմա այս փոփոխությունն ընդունվեց»,- «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում նշեց Դանիել Իոաննիսյանն ու միևնույն ժամանակ հավելեց նաև, որ այսպես կզարգանա նաև քաղաքական պատասխանատվության գաղափարը:
Իոաննիսյանի տեղեկացմամբ, հավանաբար, մի քանի ամսից արդեն Ազգային Ժողովի քննարկմանը կներկայացվի Ընտրական օրենսգրքի բարեփոխված և լրամշակված տարբերակը, որի ընդունումը 2018թ-ին տապալվեց:
«ԸՕ-ի փոփոխությունների մասով աշխատանքները շարունակվում են. օրերս, օրինակ, աշխատանքային քննարկում ենք ունեցել, մասնավորապես, ԶԼՄ-ների միջոցով քարոզչության հետ կապված կանոնակարգումների վերաբերյալ: Ընտրությունների հետ կապված յուրաքանչյուր հարցի մեծ ուշադրություն ենք դարձնում և փորձում ենք լավագույն ձևով կանոնակարգել: Հուսով ենք՝ առաջիկայում ամբողջ փաթեթը կավարտենք և կներկայացնենք օրենսդիր մարմնի հավանությանը: Կարծում եմ՝ խնդիրներ չեն առաջանա և ԱԺ-ն կընդունի այն»,- փոխանցեց Իոաննիսյանն ու այս համատեքստում նաև ասաց.
«Ինչպես գիտեք, Ընտրական օրենսգրքին զուգահեռ աշխատում ենք նաև Սահմանադրական փոփոխությունների վրա, որի մեջ մտնում է նաև ընտրությունների հետ կապված կանոնակարգումները, ինչը ևս շատ կարևոր է և որոնց վերաբերյալ մենք պետք է այնպիսի լուծումներ գտնենք, որը ժողովրդի համար կլինի և՛ հասկանալի և՛ ընդունելի և՛ հավանության արժանի: Հանրային քննարկումների, հանրային իրազեկումների միջոցով քաղաքացիներին պետք է բացատրենք այս փոփոխությունների իմաստն ու կարևորությունը: Չէ որ, ի վերջո, նաև նրանք, որպես ընտրողներ, պետք է հասկանան այդ ամբողջ գործընթացի բնույթն ու նշանակությունը: Կորոնավիրուսի համաճարակով պայմանավորված՝ հնարավոր է անգամ, որ հեռակա, օնլայն տարբերակով հանրային քննարկումներն անցկացնենք»:
Հարցին՝ իսկ օնլայն տարբերակն արդյո՞ք նպատակահարմար է կամ արդյունավետ է՝ նման կարևորագույն փոփոխությունները քննարկելու համար և այս միջոցով ինչպե՞ս հնարավոր կլինի հանրության հնարավորինս լայն շրջանակ ընդգրկել, մեր զրուցակիցը պատասխանեց.
«Փորձելու ենք անել առավելագույնս, որպեսզի առկա համաճարակային պայմաններում կարողանանք ապահովել մաքսիմալ շատ հանրային ներգրավվածություն:
Սա, թերևս, նաև մեր խնդիրն է, քաղաքացիական հասարակության խնդիրն է, այսինքն՝ մենք պետք է քաղաքացիների հետ բացատրական աշխատանքներ տանենք Սահմանադրական բարեփոխումների ու Ընտրական օրենսգրքի փոփոխության կարևորության մասին: Եթե առ այսօր մեր հանրության լայն շերտերն այս ամենը չեն հասկանում, ապա դա երկարաժամկետ առումով կրթության համակարգի, իսկ կարճաժամկետ առումով՝ հասարակական կազմակերպությունների և իշխանությունների թերացման հետևանքն է»: