«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Ազգային ժողովի փոխնախագահ Լենա Նազարյանը:
– Աժ-ում քննարկվո՞ւմ է Սահմանադրական դատարանի ճգնաժամի հանգուցալուծման նոր տարբերակ:
– Այդ հարցը դեռ չի հասել Ազգային ժողով, բայց քննարկումներ տեղի են ունենում մեր կուսակցությունում և կառավարությունում: Ներկայացնեմ՝ ինչ սցենար է նախատեսվում. 2015թ. սահմնադրական փոփոխությունների համաձայն՝ պետք է ունենայինք մի ՍԴ, որտեղ դատավորները պաշտոնավորում են 12 տարի, իսկ ՍԴ նախագահը՝ 6 տարի՝ ընտրվելով ՍԴ դատավորների կազմից, բայց փաստացի հիմա չունենք այդ իրավիճակը, և նախատեսվում էր հանրաքվեի միջոցով շտկել այդ խնդիրը, բայց պատահեց համաճարակը, այժմ հանրային առողջության հարցերը գերակա են և փնտրվում է այլընտրանքային տարբերակ՝ խորհրդարանի միջոցով խնդրին հանգուցալուծում տալու համար: Այդ նպատակով արդարադատության նախարարը նամակ է հղել Վենետիկի հանձնաժողով, հունիսին կստանանք պատասխանը: Առաջարկվում է, որ հեռանան այն դատավորները, որոնք արդեն 12 տարի պաշտոնավարել են, և ՍԴ նոր նախագահ ընտրվի… Մենք ամեն ինչ արել ենք իրավական ճանապարհով առաջնորդվելու համար:
– Հրայր Թովմասյանը կարո՞ղ է նորից առաջադրվել:
– Կարող է առաջադրվել, բայց զրոյական շանսեր ունի:
– Ձեր ընդդիմախոսները, մեկնաբանելով արտակարգ դրության երկարաձգումը, նշում են, որ իշխանությունը այդ ճանապարհն է ընտրում, քանի որ դեռևս պատրաստ չէ հանրաքվեի:
– Այդտեղ ոչ մի ողջամիտ բացատրություն չկա, ինչ է, իրենք չե՞ն տեսնում համավարակի տարածման տեմպերը:
– Դուք հավանաբար ծանոթ եք նաև այն դժգոհություններին, որոնք վերաբերում են դատաիրավական համակարգի բարեփոխումների՝ իշխանության ընտրած տարբերակին. արդարացի՞ են այդ դժգոհությունները:
– Մարդկանց մեծ սպասելիքները նրանց մղում են կառավարության գործունեությունը բացասական իմաստով գնահատել թավշյա՝ ասելով, որ բավարար չափով կոշտ մեթոդներ չեն կիրառվում: Այդ ընդդիմախոսների ձայնը համահունչ է մեր հեղափոխական օրակարգին: Ես համաձայն եմ, որ դատաիրավական համակարգում դեռ փոփոխություններ տեղի չեն ունեցել, սա փաստ է, բայց մեր ընդդիմախոսները կասկածի տակ չեն դնում մեր մղումները՝ ունենալու ազատ և չկոռումպացված դատական համակարգ, հարցը մեթոդն է…
– Եվ դուք ընտրել եք փափուկ վեթինգի երկար ճանապարհը:
– Այո, կարող ենք այդպես բնորոշել: Ես հանրությունից խնդրում եմ համբերություն, որպեսզի անցնենք այս ճանապարհը:
– Կարծում եմ՝ չեք ժխտի, որ ձեր ընդդիմախոսների հռետորաբանությունը փոխվել է, ատելության խոսքը մտել է քաղաքական առօրյա:
– Այս օրակարգի շուրջ ատելության խոսք չեմ լսել, բայց կոշտ ձևակերպումներ լսել եմ: Քաղաքական ուժը կարող է ունենալ հարցի լուծման իր տաբերակը, և մեր նպատակը մեթոդ չէ, այլ ազատ և չկոռումպացված համակարգ ունենալը:
– Ինչո՞ւ եք որոշել գնալ երկար ճանապարհով, եթե կա կարճ ճանապարհ:
– Սահմանադրությամբ համատարած վեթինգի հնարավորություն չկա, բացի դրանից՝ դատավորները քիչ են, կադրային խնդիր կա…
– Իշխանության դեմ հիբրիդային պատերազմ է տարվում, բայց տպավորություն կա, որ իշխանությունը լուրջ չի ընդունում այդ մարտահրավերը:
– Չէ, անլրջության հարց չկա: Առաջիկա տարիներին մենք մշտապես լինելու ենք քաղաքական լարումների մեջ, դա ակնհայտ է: Մենք չենք ունենալու հանրային համերաշխություն, քանի դեռ չեն լուծվել դատավորների, արդարության և ապօրինի ունեցվածքի հետ կապված հարցերը: Ես այստեղ չեմ տեսնում քաղաքական պայքար, այլ տեսնում եմ ապօրինի հարստացած մարդկանց, որոնք այդ ամենի մեջ դրել են իրենց անունը, կարիերան, կյանքը և բնականաբար հեշտությամբ չեն հրաժարվելու այդ ամենից ու ամեն կերպ փորձելու են խուսափել պատասխանատվությունից: Բայց նաև հանրային դժգոհությունը չի մարելու, քանի դեռ այդ հարցերը լուծված չեն, և անօրինական կապիտալը օգտագործվելու է փողոցային պայքարի միջոցով, սոցիալական ցանցերով, լրատվամիջոցներով կեղծ, քողարկված օրակարգ ձևավորելու համար, փորձելու են նսեմացնել, աղմուկի մեջ կորցնել, արժեզրկել իշխանության աշխատանքը…
– Ապօրինի գույքի բռնագանձման մասին օրենքի ընդունմանը հաջորդեցին իշխանության հասցեին կոռուպցիոն մեղադրանքները:
– Դա տեղեկատվական արշավ է, գրոհ է… Կարծում են դրանով հնարավոր է հասնել նպատակին, այն է՝ ապահով պահել իրենց ապօրինի ունեցվածքը, բայց չեն հաջողի, եթե լինի երկխոսություն կառավարության և հանրության միջև, եթե լինի արդյունավետ կառավարում և եթե իրագործվեն հեղափոխական օրակարգերը…
– Ձեր առջև դրվում են դատաիրավական համակարգի արագ առողջացման պահանջներ:
– Մենք ԱԺ-ում մյուս տարի լսելու ենք դատախազի հաշվետվությունը՝ ենթադրաբար ապօրինի գույքի հետ կապված գործերի քննության վերաբերյալ, ստեղծվելու է հակակոռուպցիոն կոմիտե՝ անհրաժեշտ գործիքակազմով և մասնագիտացված աշխատակազմով, որտեղ կենտրոնանալու են հակակոռուպցիոն գործերի քննությունները: Արդարադատության նախարարը կառավարության զեկույցի ներկայացման ժամանակ խոսեց նաև անցումային արդարադատության մասին, շուտով ԱԺ կբերվի Փաստահավաք հանձնաժողովի կազմավորման կարգի և գործունեության մասին օրենքը, կստեղծվի հանձնաժողով, որը կքննի մի քանի կարևոր հարցեր՝ կեղծված ընտրությունների, քաղաքական հետապնդումների, ոչ մարտական պայմաներում զոհված զինծառայողների դեպքերի և ունեզրկումների հարցերը: Պատկերացրեք, թե ինչ խմորումներ են լինելու, մենք ուղղակի եռալու ենք այս ամենի մեջ, որովհետև տարբեր շահերի բախումներ են առաջանալու:
– Հարգելի՛ Լենա, մինչև չեռանք, կյանքը առաջ չի գնա, բա հեղափոխություններն ինչի՞ համար են:
– Դե մենք էլ ասում ենք՝ հեղափոխությունը շարունակվում է:
– Մի մասնավոր հարց՝ Տաթևիկ Ռևազյանին ո՞վ պետք է պաշտպանի:
– Հանրությունը և մենք նույնպես: Այն, ինչ տարածվեց Ռևազյանի վերաբերյալ, ատելության խոսք էր, անբարոյականության և ստորության գագաթնակետ: Այդ կերպարը տարիներ շարունակ թիրախավորել է պաշտոնյաներին…, բայց այսպիսի հակադարձումներ հանրությունը չէր տվել. այն, ինչ վերաբերում է մորը և մանկանը, մեր հասարակության մեջ անդիպչելի են: Կարծում եմ՝ ատելության հետ կապված հարցը պետք է լուծվի հանրային ուժեղ պարսավանքի միջոցով:
Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ տեսանյութում: