Հանրության շրջանում քննարկվում են մայիսի 16-ին վարչապետի մեծ ասուլիսում հնչած հարցերն ու պատասխանները: Ասուլիսում հարցերի բավականին լայն շրջանակ էր ներառված: Դատաիրավական համակարգին առնչվող բարեփոխումների փաթեթի շուրջ սկզբունքային և մասնագիտական վեճ է ծավալվում:
Թեմայի շուրջ «Առաջին լրատվական»-ի հետ քննարկմանը մասնակցեցին «Իրավաբանների հայկական ասոցիացիայի» ղեկավար Կարեն Զադոյանը, ԱԺ անկախ պատգամավոր Արման Բաբաջանյանը և փաստաբան Տիգրան Եգորյանը:
Կառավարությունը ձեռնամուխ է լինում դատաիրավական համակարգի աստիճանական փոփոխության՝ արագ վեթինգի փոխարեն: Անդրադառնալով այս դիտարկմանը՝ Արման Բաբաջանյանը նշեց. «Ոչ միայն համաձայն չեմ, այլև վստահ եմ, որ մեր գործուն քայլերի շնորհիվ կրկին կվերադառնանք այն օրակարգին, որ սահմանվեց մեկ տարի առաջ, երբ վարչապետը հանձնարարեց արգելափակել դռներն այն դատավորների առաջ, ովքեր թաթախված են հանցավորության ու կոռուպցիայի մեջ և մերժված են ժողովրդի կողմից: Հեղափոխությունը արդարության և արդարադատության հաստատման համար էր…, և հեղափոխության հարթակից հռչակված նպատակները ժամ առաջ պետք է կենսագործվեն, իսկ դատական համակարգը առաջին թիրախն է… Հետայսու դատավորների հետ պատասխանատվություն է կրում նաև քաղաքական իշխանությունը:
Վեթինգի մասին վարչապետի հանձնարարականի կատարման մասին հաշվետվություն ներկայացնելու փոխարեն այսօր խոսում ենք այն մասին, որ ուղղակի անընդունակ ենք եղել համապատասխան ջանք, գիտելիք ու կարողություններ ներդնել և գտնել Սահմանադրության հետ համատեղելի այն ճանապարհը, որով հնարավոր կլինի դատական համակարգից դեն շպրտել մեր երկրի դեմ գործած, մեր քաղաքացիներին ունեզրկած ու քաղաքական բանտարկյալ դարձրած տասնյակ անիրավ դատավորներին»:
Կարեն Զադոյանը նշեց, որ երբ վարչապետն իր պաշտոնավարման 100 օրն ամփոփելով՝ հայտարարեց անցումային արդարադատության գործիքներ կիրառելու անհրաժեշտության մասին, դրանից հետո «Իրավաբանների հայկական ասոցիացիան» ուսումնասիրություններ է կատարել Հայաստանում անցումային արդարադատության գործիքների հնարավոր կիրառության մասին. «Փորձագիտական եզրակացության մեջ նշել ենք, որ Հայաստանում հնարավոր է վեթինգ իրականացնել՝ այդ թվում նաև իրավապահ մարմիններում և դատարաններում… Վեթինգի իրականացման համար անհրաժեշտ է հաշվի առնել 6 գործոն…»:
Տիգրան Եգորյանն ընդգծեց, որ իշխանությունը պետք է կարողանար գտնել գործիքներ՝ վերականգնելու արդարությունը: «Տարիներ շարունակ կերտվել է կեղեքիչ համակարգ, որը ծառայել է նեղ անձնական, խմբային շահերին: Մինչև դատական համակարգից այս «ուռուցքը» չհեռացվի, դատական իշխանության միջոցով որևէ գործընթաց չի իրականացվի: Պետք է վեթինգ իրականացնել, վեթինգը սպանդ չէ, զտման մեխանիզմ է, այն ունի մի քանի շերտ»:
Քննարկման մասնակիցների կարծիքով՝ առաջին հերթին պետք է վեթինգի ենթարկել բարձրագույն դատական խորհուրդը:
«Դատական համակարգում «առողջ» դատավորները պետք է մոբիլիզացվեն՝ ընդդեմ «հիվանդ» փոքրամասնության. նաև դատական իշխանությունից պետք է գան առաջարկներ՝ գտնելու այն ուղիները, որ կցրեն այս տրամադրությունները: Այսպես շարունակել հնարավոր չէ… Գործուն քայլեր պետք է ձեռնարկել և իրերն իրենց անուններով կոչել»,- ընդգծեց Արման Բաբաջանյանը՝ հավելելով, որ նախ՝ մեր երկրի հետ կապ չունեցող ԲԴԽ-ն պետք է որակական փոփոխության ենթարկել, որպեսզի հնարավոր լինի դատական համակարգն առաջ մղել:
Մանրամասն՝ տեսանյութում: