Հայաստանում նշմարվում է կորոնավիրուսի համաճարակի և դրա հետևանքով տնտեսական ճգնաժամի պայմաններում կառավարության հանդեպ սոցիալական գրոհի երկրորդ ալիքը, որը կարող է ունենալ քաղաքական խթանիչներ, թեև անկասկած է, որ ունի իրապես սոցիալական հիմքեր: Այդ ֆոնին հատկանշական է, որ կառավարությունն էլ իր հերթին նկատելի ուժգնացնում է այսպես ասած՝ «յուրացված փողերի» վերադարձի «դիսկուրսը»: Դրան զուգահեռ, վարչապետ Փաշինյանը հայտարարել է, որ առաջիկա տասը օրերին աստիճանաբար կթույլատրվեն տնտեսական գործունեության բոլոր տեսակները, ինչն ակնհայտորեն միտված է սոցիալ-տնտեսական ու նաև, թերևս, հոգեբանական լարվածությունը թուլացնելուն: Դրան զուգահեռ, Նիկոլ Փաշինյանը փաստորեն հայտարարել է, որ պատրաստ է քաղաքական վստահության այն որոշակի կորստին, որ կարող է առաջանալ արտակարգ դրության պայմաններում ստեղծված սոցիալական խնդիրների հետևանքով: Այլ կերպ ասած, վարչապետ Փաշինյանը փաստորեն ազդարարում է, որ համաճարակը բերելու է քաղաքական ստատուս-քվոյի որոշակի փոփոխության: Բայց եթե քաղաքական մեծամասնությունը կամ վարչապետ Փաշինյանն ունենում է վստահության կորուստ, այստեղ հարց է առաջանում, թե արդյոք որևէ ուղղությամբ՝ նկատի ունենք քաղաքական ուժերը կամ խմբերը, տեղի՞ է ունենալու քաղաքական վստահության աճ:
Դադարելով վստահել Փաշինյանին կամ կառավարությանը, հանրության այդ իքս հատվածը սկսելու է վստահել այլո՞ց, թե՞ ավելանալու է որևէ քաղաքական ուժի չվստահողների թիվը: Այստեղ, իհարկե, էական հարցերից մեկն այն է, թե ինչ թվի մասին է խոսքն ընդհանրապես, այսինքն՝ քանի՞ տոկոս կարող է կորցնել Փաշինյանն իր հանդեպ վստահությունից: Մեծ հավանականությամբ, դա չի նշանակի վստահության աճ այլ ուժերի հանդեպ, և այստեղ հայկական ներքաղաքական կյանքի գլխավոր խնդիրներից մեկն է: Հետհեղափոխական երկամյա շրջանում չի ձևավորվել քաղաքական ուժ, կամ գոյություն ունեցող քաղաքական ուժերը չեն ձևավորել վարքագիծ, որը թույլ կտար դիտարկել որևէ մեկի հանդեպ վստահության աճի հնարավորություն, նախադրյալ, կամ գոնե մեխանիկա՝ իշխանության հանդեպ վստահությունը կորցնելու դեպքում: Իսկ այստեղ կա էական, կարևոր մի հանգամանք: Երբ հեղափոխությունից հետո՝ հեղափոխական սկզբունքով ձևավորված իշխանությունն ունենում է վստահության կորուստ, նվազում, ապա այստեղ կա բնական, օրինաչափ տարր, և անգամ հանրօգուտ տարր, քանի որ խիստ կարևոր է քաղաքական մրցակցային գործընթացի առկայությունը որևէ պետության կյանքում:
Բայց դրա համար անհրաժեշտ է, որպեսզի կառավարող մեծամասնության կամ առաջնորդի հանդեպ քաղաքական վստահության նվազումը հանրօգուտ շահի տեսանկյունից «կոմպենսացվի» այլ ուժի հանդեպ վստահության որոշակի աճով, կամ աճման միտումով: Եթե դա կա, ապա կառավարող մեծամասնության հանդեպ քաղաքական վստահության նվազումը, մեծ հաշվով, հանրային խնդիր չէ, այլ գուցե նույնիսկ որոշակի հնարավորություն՝ մրցակցությունը կավելանա և, հետևաբար, կբարձրանա քաղաքականության և կառավարման էֆեկտիվության հեռանկարը: Իսկ եթե դա չկա, այսինքն՝ եթե կա կառավարող ուժի հանդեպ վստահության նվազում, բայց այդ վստահությունն այսպես ասած կորչում է և վերածվում քաղաքականության հանդեպ ապատիայի, ոչ թե այլ ուժի հանդեպ վստահության, դա իր մեջ կարող է պարունակել հասարակական-քաղաքական վակուումի ռիսկ: Իսկ դա խիստ վտանգավոր իրավիճակ է հասարակական-քաղաքական գործընթացների հետագա արդյունավետության տեսանկյունից, առավել ևս, եթե տեսանելի ապագայում չնշմարվի այն ուժը, որը կհավակնի տնօրինել այդ «անվստահությունը»: Հասարակական քաղաքական ապատիայի թեկուզ փոքր չափաբաժինը Հայաստանի համար կարող է լինել համաճարակի քաղաքական հետևանք, որովհետև դրա խորքային պատճառը կարող է լինել հետհեղափոխական երկամյակի քաղաքական անարդյունավետությունը:
Լուսանկարը՝ Armeniasputnik-ի