Ռուսաստանի արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովի հայտարարությունների արցախյան բաժինը Հայաստանում ստվերեց դրանցում հնչած ոչ պակաս կարևոր ուղղություններ, մասնավորապես Հայաստանում գործող ռուսական ընկերությունների առնչությամբ: Լավրովը հայտարարել էր այդ ընկերությունների գործունեության հետ կապված իրավական գործերից ունեցած դժգոհության մասին: Երևանը պատասխանեց բավականին հստակ: Փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը հայտարարեց, որ ոչ մի ընկերություն չի կարող լինել օրենքից վեր կամ օրենքից դուրս, իսկ տնտեսվարման բնականոն միջավայր ապահովելու հարցում առաջին և ամենամեծ շահագրգռություն ունեցողը Հայաստանի կառավարությունն է: Բանն այն է, որ Հայաստանում ռուսական ընկերությունները, ռուսական կորպորացիաները, որոնց գործունեության առնչությամբ կան իրավական հարցադրումներ և գործեր, զուտ տնտեսվարողներ չեն: Նրանք մի կողմից ռուսական պետական սեփականություն հանդիսացող սուբյեկտներ են, իսկ դա ավելացնում է առանձնահատուկ նրբերանգ, և մյուս կողմից դրանք գործում են տնտեսական ենթակառուցվածքային դաշտում, և այստեղ որևէ ցնցում, որևէ ռիսկ իր հետ բերում է արագ և անխուսափելի շղթայական ռեակցիա:
Տնտեսությունն ընդհանրապես շղթա է, փոխկապակցվածության արագ կամ դանդաղ ազդեցությամբ: Իսկ այդ հանգամանքը նշանակում է, որ, եթե Հայաստանի տնտեսությունը մինչև հեղափոխությունը գտնվում էր քաղաքականության տանիքի ներքո, պայմանավորվում էր քաղաքական և այդ թվում՝ արտաքին քաղաքական իրողություններով, հարաբերությամբ և դրանց բնույթով, ապա դրանից դուրս չէր կարող լինել որևէ ռուսական բաժնեմասով ընկերություն: Առավել ևս, որ այդ ընկերությունների, այսպես ասած, մայր ձեռնարկությունները, մոսկովյան կենտրոնները, մեղմ ասած, կոռումպացվածության հսկայական ռիսկեր են պարունակում, ինչի առիթով կան բազմաթիվ լրագրողական հետաքննություններ, նաև ընդդիմադիր գործիչ Նավալնու բացահայտումները: Պնդել, որ հենց ռուսական ընկերություններն են Հայաստանի տնտեսության և քաղաքական համակարգի կոռումպացվածության պորտալարը, մենք չենք փորձի, թեև այդտեղ կարող ենք գտնել ճշմարտության մեծ բաժին: Այդուհանդերձ, հարց է, թե այդ ընկերությունները կամ դրանց կենտրոններն իրենց ինչպես կպահեին, եթե Հայաստանի քաղաքական կառավարման համակարգը հենց սկզբից սահմաներ խաղի այլ կանոններ:
Միաժամանակ, իհարկե, անկասկած է, որ դրանք Մոսկվան կիրառելու էր որպես խաղի անցանկալի կանոնների դեմ խաղաքարտ, մահակ, ինչպես փորձում է անել այժմ, երբ թավշյա հեղափոխությունից հետո Երևանը դնում է կանոնները փոխելու խնդիր: Հիմա գանք շղթայով հակառակ ուղղությամբ՝ եթե Հայաստանի տնտեսության մեջ դրվում է, և քայլ առ քայլ փորձ է արվում լուծել բիզնեսի և իշխանության տարանջատման, կոռուպցիայի դեմ պայքարի, հավասար մրցակցային պայմանների, օրինական տնտեսվարման, բացության և աստիճանաբար բացարձակ թափանցիկության և ստվերից օրինական դաշտ մտնելու խնդիր, ապա այդ գործընթացը չի կարող գալ ու կանգնել ռուսական ընկերությունների շեմին: Առավել ևս, որ դրանք ընկերություններ են, որոնք տնտեսության մեջ ունեն այսպես ասած՝ համակարգաստեղծ նշանակություն: Չի կարող այդ նշանակության տնտեսական սեգմենտը մնալ հին համակարգային տրամաբանության մեջ, իսկ մնացյալ տնտեսությունը՝ տեղափոխվել նոր տրամաբանության դաշտ:
Տնտեսությունը չի կարող գործել միմյանց հակասող երկու կիսագնդերով: Այլ կերպ ասած, այստեղ հարցը հայկական, ռուսական կամ այլ բնույթի չէ: Հայաստանի համար հարցը տնտեսության օրինականության, մրցակցայնության և թափանցիկության դաշտում է: Ռուսաստանի համար, դատելով Լավրովի հայտարարություններից, հարցը բոլորովին այլ դաշտում է: Այստեղ էլ չկա որևէ նորություն, բայց, ըստ ամենայնի, անհրաժեշտ է իրերը կոչել իրենց անունով, որ Լավրովը խոսում է Հայաստանում Ռուսաստանի կոռուպցիայի իրավունքի մասին: Դրա վկայությունն է նաև այն, որ կենտրոնանալով նրա հայտարարությունների արցախյան հատվածի վրա, Հայաստանի նախկին իշխող համակարգի տարբեր խմբեր անում են հնարավորը ռուսական ընկերությունների հարցը ծածկելու համար:
Լուսանկարը՝ Armeniasputnik-ի
