Աներկբա է, որ աշխարհը ներկայումս գտնվում է պատերազմական ռեժիմում, ընդ որում՝ այդ հասկացության մի քանի հարթության կամ շերտի իմաստով: Այդ թվում է նաև այն, ինչը կարող ենք թերևս բնորոշել հատկանիշների պատերազմ: Պետությունները, ազգերը, ժողովուրդները, հանրությունները մրցում են կամ պարզապես պայքարում իրենց հատկանիշներով, և հետկորոնավիրուսային աշխարհ ասվածը թերևս պետք է արտացոլի ուժերի նաև այդ հարաբերակցությունը: Մինչ այդ, իհարկե, անհրաժեշտ է արձանագրել մի բան, որ հետկորոնավիրուսային աշխարհ ասվածը չի լինելու ինչ-որ ստատիկ մի իրականություն, երբ հաստատվելու է մի ստատուս-քվո, և չի լինելու որևէ այլ զարգացում կամ գործընթաց: Համաշխարհային մրցակցությունն իր շարունակվող ընթացքը ունենալու է նաև հետկորոնավիրուսային աշխարհ ասվածում, ըստ այդմ՝ դրա մասին խոսելիս պետք չէ թյուրըմբռնմամբ նկատի ունենալ մի իքս կետ, որին պետք է ձգտել՝ դրանից հետո հանգիստ ապրելու ակնկալիքով:
Այդուհանդերձ, հետկորոնավիրուսային աշխարհ ասվածը ունենալու է որոշակի մեկնարկային գծեր, ելակետեր, որոնցում իր էական դերն ունենալու է նաև ներկայիս հատկանիշների համաշխարհային մրցակցության արդյունքը: Ո՞վ է լինելու ավելի կազմակերպված, որտե՞ղ է լինելու սոցիալական համերաշխության առավել գործնական դրսևորումը, ո՞ր պետական համակարգն է գործելու մի կողմից առավել թափանցիկ ու հաշվետու, մյուս կողմից՝ առավել արդյունավետ, օպերատիվ, ու նաև առավել կոշտ, որովհետև ներկայիս իրավիճակը իր մեջ պարունակելու է նաև բավականին հակասական և բարդ իրողություններ: Խոսքը տվյալ պարագայում այն մասին է, որ առկա խորքային ճգնաժամը էլ ավելի է մեծացնելու որոշակի ուղղություններով ռեֆորմացիայի անհրաժեշտությունը, կրճատելու է կամ ընդհանրապես սպառելու է սպասելու ժամանակը: Դա էլ իր հերթին նշանակում է, որ, եթե կային ցավոտ որոշումներ կամ հարցեր, որոնց կապակցությամբ կառավարությունը մինչ այժմ ակնկալում էր ժամանակային դադար, մինչև ավելի լավ ու բարեկեցիկ միջավայր, ապա այժմ այդ ակնկալիքները չեղարկվում են, իսկ լուծում պահանջող ռեֆորմացիոն քայլերը՝ դառնում ավելի հրատապ:
Ըստ այդմ, առաջանում է ավելի անբարենպաստ միջավայր և քիչ ժամանակ, բայց նաև ավելի հրատապ անհրաժեշտություն: Այս դեպքում չանելը կարող է լինել, իհարկե, առավել խնդրահարույց, քան նախակորոնավիրուսային վիճակում, և միևնույն ժամանակ անելն էլ պահանջելու է իհարկե առավել կոշտ որոշումներ ու խիստ կամք: Եվ դա բնորոշ է լինելու ոչ միայն Հայաստանին, այլ աշխարհի գործնականում բոլոր այն երկրներին, որոնք բախվել են վարակի խորքային մարտահրավերին: Այդ ամենով հանդերձ, երբ խոսում ենք հատկանիշների պատերազմի և այն հաղթելու անհրաժեշտության մասին, այստեղ պետք է նկատի առնել նաև ոչ միայն ճգնաժամային փուլը: Հաղթանակը այն չի լինելու, որ ծանր վիճակում կարող է ապահովվել առավելագույն համախմբում ու սոցիալական համերաշխության առավելագույն դրսևորում: Ամենևին: Ամեն ինչ շատ ավելի դյուրին կլիներ, եթե լիներ միայն այդ տիրույթում:
Բանն այն է, որ հատկանիշների պատերազմում հաղթանակը լինելու է այն պետությունների, հանրությունների կամ ժողովուրդների ձեռքին, որոնք ունեն ոչ միայն լոկ ճգնաժամային պայմաններում համախմբվելու և միմյանց օգնելու հատկանիշներ: Հաղթանակը, կամ գուցե ավելի ճիշտ է ասել հաջողությունն ու անընդհատ առաջատարությունը լինելու է այն պետություններինն ու հանրություններինը, այն ազգերինն ու ժողովուրդներինը, որոնք ունեն այսպես ասած՝ ոչ ճգնաժամային իրավիճակներում կենսակերպի և համակեցության կանոնների, արդեն ներքին մրցակցության կանոնների շուրջ պայմանավորվելու և այդ պայմանավորվածությունը սահմանադրորեն ամրագրելու և պահպանելու հատկանիշ: Իսկ ամբողջ հարցն այն է, որ մեր ժողովուրդը ճգնաժամերում համախմբվելու և ձեռք-ձեռքի տալու հատկանիշով աչքի է ընկել միշտ, իսկ ահա շարունակության իմաստով, դժբախտաբար, գրեթե երբեք: Ներկայումս մեզ համար դա է մարտահրավերը, ոչ թե ճգնաժամը:
Լուսանկարը՝ Armeniasputnik-ի
