Կորոնավիրուսը կանգնեցրել է աշխարհը, բայց, իհարկե, ամենևին ոչ աշխարհաքաղաքականությունը: Ավելին, այն նոր հանգամանքներ է ի հայտ բերել այդ առումով, որոնք թերևս էական ազդեցություն կարող են ունենալ միջազգային իրադրության վրա:
Այդ տեսանկյունից անշուշտ առանցքային հարցադրումներ են առաջանում՝ կապված այն հանգամանքի հետ, թե կանգնեցնելով ավանդական տնտեսական սխեմաները և առաջացնելով հարց, թե ինչ է լինելու դրանց ճակատագիրը կորոնավիրուսի համաշխարհային վարակը հաղթահարելուց հետո, նույն կերպ վարակը առաջացնում է հարց, թե ինչ կարող է լինել համաշխարհային քաղաքական սխեմաների հետ՝ վարակը հաղթահարելուց հետո:
Այդ իմաստով Հայաստանի դիտակետից էական ուշադրության առարկաներից մեկը ռուս-թուրքական հարաբերությունն է, որը աշխարհաքաղաքականության ասպարեզում համակարգաստեղծ գործընթաց է, այսինքն՝ ձևավորում է որոշակիորեն մեծ միջավայր:
Այդ իմաստով առանցքային հանգամանքներից մեկն այն է, որն այսօր դառնում է 99 տարեկան, կամ որի 99-րդ տարելիցն է լրանում այսօր: 1921 թվականի մարտի 16-ին Մոսկվայում կնքվեց ռուս-թուրքական պայմանագիրը, որով փաստորեն երկու կողմերը փոխադարձաբար ստանձնեցին հայկական սուբյեկտությունը չեզոքացնելու խորքային պարտավորություն՝ ըստ էության դրա վրա կառուցելով իրենց հետագա հարաբերությունը: Պայմանագիրն առանց չափազանցության հնարավոր է համարել հայ ժողովրդի ռուս-թուրքական դատավճիռ:
Նոր աշխարհաքաղաքական իրողությունները առավել արդիական են դարձնում հարցը, թե արդյոք Ռուսաստանը քաղաքական իմաստով շարունակո՞ւմ է հավատարիմ մնալ այդ դատավճռին: Այդ հարցի «թեստը» առայժմ բացասական է, այսինքն՝ Ռուսաստանը քանի դեռ չի հայտնել պայմանագրի անցյալ լինելու մասին, ուրեմն շարունակում է մնալ հավատարիմ դրան, այսինքն՝ հայ ժողովրդի դատավճռին:
Նոր աշխարհակարգում, որի ձևավորմանն աշխուժորեն միջամտում է նաև կորոնավիրուսը, հայ ժողովրդի հանդեպ սեփական մասնակցությամբ այդ դատավճռի նկատմամբ Ռուսաստանի դիրքորոշումից կախված է լինելու շատ բան, ընդ որում՝ Ռուսաստանի համար ոչ պակաս նշանակալի, քան Հայաստանի համար: Հարցը յուրօրինակ արդիականացում է ստանում ոչ միայն համաշխարհային, այլ նաև ներռուսական զարգացումների համատեքստում, որտեղ լուծվում է ՌԴ իշխանության հարցը, և որում ռուս-թուրքական հարաբերությունն ունի էական նշանակություն: