Երբ ներքաղաքական երկխոսությունը թափ է հավաքում՝ Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման գործընթացի ակտիվությանը զուգահեռ, և այդ ակտիվ շրջանում իշխանությունը նստում է ընդդիմության հետ բանակցություն-երկխոսության, ապա բնական է, որ աշխուժանում են այդ երկու գործընթացների կապի մասին խոսակցությունները: Իսկ ինչպես հայտնի է, դրանք աշխուժանում են այն համատեքստում, թե Ղարաբաղի հարցում միանման մտածող Լևոն Տեր-Պետրոսյանն ու Սերժ Սարգսյանը փորձում են մոնոպոլացնել քաղաքական դաշտը, որ այդպիսով կոտրեն Ղարաբաղի հարցում որևէ դիմադրունակություն և հանրությանը թեքեն իրենց մոտեցումների շուրջ՝ այդպիսով ապահովելով հիմնական սկզբունքների վերաբերյալ Հայաստանի ստորագրության առկայությունը:
Մյուս կողմից՝ այդ տարբերակն, իհարկե, կարող է լինել նաև այն քաղաքական ուժերի քարոզչական հնարքը, որոնք մարգինալացման վտանգ են տեսնում Կոնգրեսի և իշխանության երկխոսության արդյունքում՝ հասկանալով, որ կարող են երկար ժամանակ կամ մեկընդմիշտ դուրս մնալ արդիական քաղաքական զարգացումներից և տարածությունից:
Չփորձելով դիտարկել, թե որքանով է վարկածը կամ տարբերակը իրական, իսկ որքանով՝ ընդամենը հակաքարոզչական մտացածին հնարք, փորձենք ընդամենը արձանագրել. Հայաստանի ներքաղաքական գործընթացում առկա կայունությունն ու երկխոսությունը պետք է ոչ թե թուլացնեն Հայաստանի դիմադրունակությունը Ղարաբաղի հարցում, այլ է՛լ ավելի ամրապնդեն այն: Ներքաղաքական կայունությունն ու երկխոսությունը, ընդդիմության ու իշխանության միջև սկսված գործընթացը, հարցերի կարգավորման այդ քաղաքակիրթ մեխանիզմը պետք է է՛լ ավելի ամրացնի Հայաստանի դիրքը Ղարաբաղի հարցում, և հետևաբար՝ Հայաստանն այդ հարցում արդեն պետք է գործի ոչ թե «մենք թույլ ենք և թուլանալու ենք, հետևաբար պետք է հնարավորինս արագ կարգավորման գնանք» տարբերակով, այլ հակառակը՝ «մենք երկրի ներսում որդեգրել ենք երկխոսության և հարցերը կարգավորելու, երկրի առաջընթացի խնդիրները լուծելու օպտիմալ մեխանիզմ, որն ամրացնում է երկիրը, հետևաբար մենք պետք է բարձրացնենք Ղարաբաղի հարցում մեր նշաձողը»:
Ակնհայտ է, որ կարգավորման ներկայիս բովանդակությունը չի բխում Հայաստանի շահից, հետևաբար եթե ներքաղաքական երկխոսությունը միտված է Հայաստանի շահին, ապա այն պետք է բացառի հիմնական սկզբունքների ստորագրում ներկայիս Հայաստանի կողմից: Հայաստանը պետք է ուժեղանա, նոր միայն հանգուցային որոշումներ կայացվեն Ղարաբաղի հարցի կապակցությամբ:
Եվ այդ իմաստով, Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման ակտիվացման և ներքաղաքական զարգացումների արդիականացման այս գործընթացի զուգահեռները պետք է ունենան տրամագծորեն հակառակ փոխկապակցվածություն:
