Իշխանությունը դեռևս չի քննարկել 46 հասարակական կազմակերպությունների հայտարարությունը, և դեռևս պարզ չէ՝ մինչև ապրիլի 5-ի հանրաքվեն քաղաքական գնահատական կտրվի նախկին ռեժիմին, թե ոչ:
Հիշեցնենք, որ երեկ 46 հասարակական կազմակերպություն համատեղ հայտարարություն էր տարածել՝ պահանջելով մինչև հանրաքվեի անցկացումը ճանաչել նախորդ իշխանությունների կողմից պետության զավթման փաստը: «Մերժելով Սերժ Սարգսյանի և ՀՀԿ-ի իշխանությունը և արտահերթ ընտրություններում իրենց քվեն տալով՝ ժողովուրդը լիազորեց կառավարությանը և Ազգային ժողովին նախաձեռնել և իրականացնել արմատական և համակարգային փոփոխություններ: Նոր իշխանությունները, սակայն, բաց թողեցին այդ հնարավորության պատեհ ժամանակը: Մինչ օրս, իրական համակարգային բարեփոխումների փոխարեն, Ազգային ժողովը փորձում է լուծել կարճաժամկետ ու հատվածական խնդիրներ: Խնդիրը Սահմանադրական դատարանի առանձին անդամներից ազատվելը, առանձին անձանց եկամտի հայտարարագրերի ստուգումը կամ նույնիսկ դատավորների վերաբերյալ ԱԱԾ տվյալների բացահայտումը չէ: Խնդիրն արդարության վերականգնումն է սահմանադրական և օրենսդրական մակարդակներում, դատական և իրավապահ մարմինների համակարգում»,- ասվում է ՀԿ-ների հայտարարության մեջ և շարունակվում է. «Մինչև նշանակված Սահմանադրական հանրաքվեի անցկացումը պահանջում ենք հրատապ կերպով Ազգային ժողովի որոշման հայտարարության կամ բանաձևի միջոցով ճանաչել նախորդ իշխանությունների կողմից պետության զավթման փաստը՝ ամրագրելով այդ զավթման մեխանիզմները, պատմությունը, բաղադրիչները, կատարողներին, մասնակիցներին և աջակիցներին:
Սահմանել և հրապարակել պետության ապազավթման կամ զավթման համակարգի ապամոնտաժման առաջնահերթ համակարգային գործողությունները և դրանց ողջամիտ ժամկետները, այնպես, որ պետության վերազավթման ռիսկերը իսպառ վերացվեն:
Հրատապության, ողջամտության և բարեխղճության սկզբունքներով վերանայել դատաիրավական բարեփոխումների հայեցակարգի և միջոցառումների ժամանակացույցը և գործիքները:
Արագացնել նոր Սահմանադրության, ինչպես նաև կուսակցությունների ու ընտրությունների վերաբերյալ նոր օրենքների ընդունման գործընթացը:
ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Վահագն Հովակիմյանը, անդրադառնալով ՀԿ-ների այս հայտարարությանը և հարցին, թե պատրաստվում են արդյոք մինչև հանրաքվեի օրը քաղաքական գնահատական տալ նախորդ ռեժիմի գործունեությանը, «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց, որ հարցը դեռ չի քննարկվել ոչ ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության ներսում, ոչ էլ «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության վարչության նիստի ժամանակ։ «Մենք հարցը դեռ չենք քննարկել, երբ որ կքննարկենք և կունենանք որոշում՝ և՛ հայտարարության հեղինակ ՀԿ-ներին կիրազեկենք, և՛ բոլորին»,- ասաց Հովակիմյանը: Նա, սակայն, չհամաձայնեց ՀԿ-ների հայտարարության մեջ դատաիրավական ոլորտի վերաբերյալ տրված գնահատականի հետ, ըստ որի՝ հեղափոխության ինստիտուցիոնալ շարունակության մանդատը ստացած քաղաքական ուժը ձախողել է մի ամբողջ համակարգի՝ դատական իշխանության լեգիտիմության վերականգման գործընթացը: Իշխանական պատգամավորը համաձայն չէ, որ դատաիրավական ոլորտի բարեփոխումների հարցում իրենք դանդաղկոտություն են ցուցաբերում:
Հովակիմյանը, սակայն, նշեց, որ ՀԿ-ների հայտարարությունը պաշտոնական մոտեցում է պահանջում, հետևաբար, իրենք կքննարկեն ու պաշտոնական պատասխան կտան հայտարարության հեղինակ ՀԿ-ներին:
Հիշեցնենք, սակայն, որ ժամանակին՝ ամիսներ առաջ, երբ կրկին քննարկվում էր հարցը և ՀԿ-ների, քաղհասարակության կողմից բարձրաձայնվում էր, որ պետք է քաղաքական գնահատական տրվի նախորդ իշխանության գործունեությանը, իշխանական պատգամավորները նշում էին, որ դրա անհրաժեշտությունը չկա:
ԱԺ անկախ պատգամավոր Արման Բաբաջանյանը, սակայն, խիստ կարևոր և անհրաժեշտ է համարում ՀԿ-ների պահանջը, գուցե նաև մի քիչ էլ ուշացած: «Նախորդ ռեժիմին իրավաքաղաքական գնահատական տալու անհրաժեշտության մասին ես խոսում եմ արդեն մի քանի ամիս, գուցե մեկ տարուց ավելի։ Ես այդ անհրաժեշտության մասին բարձրաձայնել եմ առավելապես սահմանադրական ճգնաժամի հաղթահարման համատեքստում, բայց նույնքան կարևոր եմ համարում ընդհանրապես նախորդ ռեժիմին քաղաքական գնահատական տալու հարցը։ Խնդիրն այն է, որ Հայաստանում երկու տասնամյակից ավելի տեղի է ունեցել պետության, իշխանության զավթում։ Սահմանադրական դատարանի ճգնաժամի շուրջ քննարկումներում ես մշտապես նշել եմ, որ ՍԴ-ն մասնակից և հանցակից է եղել պետության զավթման այդ գործընթացին՝ լեգիտիմացնելով կեղծված ընտրությունների արդյունքներն ու այդպիսով կանաչ լույս վառելով իշխանությունների առաջ՝ ընդդիմախոսների նկատմամբ բռնաճնշումներ կիրառելու, հետապնդումներ իրականացնելու համար»,- մեզ հետ զրույցում ասաց Բաբաջանյանը՝ հավելելով, որ պետության զավթումը համակարգված, համալիր հանցագործություն է, որին մաս են կազմել պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմինները, իրավապահ ու ուժային կառույցները, դատական իշխանությունը։ «Եվ, այո, ինչպես արդարացիորեն իրենց հայտարարության մեջ նշում են այդ հասարակական կազմակերպությունների ներկայացուցիչները, գործող իշխանությունը պետք է համալիր իրավաքաղաքական գնահատական տա նախորդ ռեժիմին՝ անցյալի հանցավոր բեռը մեկընդմիշտ թոթափելու համար»:
Արման Բաբաջանյանը միանգամայն իրատեսական է համարում իշխանությունների կողմից նախորդ ռեժիմին քաղաքական գնահատական տալը մինչև ապրիլի 5-ի հանրաքվեն: Նրա խոսքերով՝ եթե դա տեղի ունենա, հանրաքվեի նշանակությունը բազմապատիկ անգամ կավելանա, հանրաքվեում քաղաքացու տված քվեն՝ «Այո»-ն, շատ ավելի ծանրակշիռ կդառնա ու կլուծի շատ ավելի խորքային ու ինստիտուցիոնալ հարց։ «Մյուս կողմից, սակայն, կասկածում եմ, որ իշխող մեծամասնությունը կգնա այդ քայլին, քանի որ, ինչպես նշեցի, ես ամիսներ շարունակ խոսում եմ իրավաքաղաքական գնահատական տալու անհրաժեշտության մասին, սակայն իշխանության կողմից որևէ շահագրգիռ արձագանք, ցավոք, չեմ ստացել։ Այդ առումով, շատ դրական է, որ նման պահանջ են ներկայացրել ավելի քան չորս տասնյակ հասարակական կազմակերպություններ, դա վկայում է, որ այն, ինչի մասին ես այդքան խոսում էի և եմ, նաև հանրային պահանջ է։ Շատ ուրախ կլինեմ, եթե իշխանությունն ականջալուր լինի այդ պահանջին և վերջապես կատարի այն քաղաքական քայլը, որը պետք է աներ հեղափոխությունից անմիջապես հետո»,- եզրափակեց Բաբաջանյանը:
