2001 թվականից Քարվաճառում բնակվող քաղաքագետ Ալեքսանդր Քանանյանը հացադուլ է հայտարարել, քանի որ մտահոգված է տարածքի ապագայով և խողովակների փոխարեն ուզում է գետեր տեսնել Արցախում։
Ալեքսանդր Քանանյանից փորձեցինք ճշտել, թե ինչ արձագանք է գտել իր հացադուլն Արցախում, պաշտոնյաներից ովքեր են այցելել այս ընթացքում իրեն և ականջալուր եղել իր բողոքի ծայրահեղ դրսևորմանը։
«Իրականում խնդիրը շատ վաղ պատմություն ունի։ Վերջին տարիների ընթացքում Արցախում բնապահպանական բոլոր հնարավոր կարգավորումների սանձարձակ խախտմամբ իրականացվել է փոքր ՀԷԿաշինություն։ Արցախի գետերի մի զգալի մասը հենց այսօր այս պահին ամբողջությամբ հոսում է խողովակաշարերով գետահուներով հոսելու փոխարեն։ Հատկապես Քաշաթաղի և Քարվաճառի շրջանում իրավիճակը վաղուց հատել է ճգնաժամային սահմանագիծը։ Ես մոտ երկու տարի պարբերաբար անդրադառնում էի խնդրին, տեսնում էի, որ տեղում իշխող քրեական օլիգարխիան որևէ միտք չունի սահմանափակելու իր անասնական ագահ ախորժակը։ Անցած տարվա հունիսին կառավարությանը զգուշացրել եմ, որ, որպես պատասխանատու քաղաքացի, այսուհետ չեմ հանդուրժելու Քարվաճառում որևէ նոր ՀԷԿ-ի շինարարություն։ Իրենք լկտի կերպով անտեսել են իմ պահանջը և ներկա պահին միանգամից մի քանի խոշորածավալ շինարարություն են իրականացնում։ Եվ ես երկուշաբթի օրը Քարվաճառի շրջանի վարչակազմի ղեկավար Գագիկ Մարտիրոսյանին ուղղեցի մի պահանջագիր, որում շատ հստակ ժամկետներ էին նշված։ Բնականաբար նրանք տեղը չբերեցին իրավիճակի լրջությունը, և ես երեկ, ժամը 12․00-ից հացադուլ եմ հայտարարել մինչև պահանջագրում առկա պահանջները բավարարվեն»,- «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում նշում է Ալեքսանդր Քանանյանը։
Թեև, ըստ նրա, հացադուլը, որպես բողոքի ձև, մեր ժամանակներում հեղինակազրկված է, սակայն իր լրջությունն ու վճռականությունը ցուցադրելու համար հստակորեն և աներկբա հայտարարել է, որ սովորական ջրով հացադուլն ընդամենը նախազգուշական միջոց է և մոտ 15 օրվա ընթացքում, եթե իր պահանջներն անվերապահորեն չկատարվեն, ապա դիմելու է ջրադուլի։ Քանանյանը կարծում է, որ իր պահանջները բխում են ազգային անվտանգության հրամայական անհրաժեշտությունից։
«Իմ նպատակն է հուշել, հիշեցնել, որ մարդիկ, հասարակությունը պարտավոր են տեր կանգնել երկրին, պատասխանատվություն ստանձնել, կասեցնել քրեաօլիգարխիայի գործողությունները, անգամ եթե պաշտոնական Երևանը ինչ-ինչ անհասկանալի և սխալ ու անկարող հաշվարկներով չի կարողանում ստանձնել լիարժեք քաղաքական և կառավարչական պատասխանատվություն Արցախում տեղի ունեցող իրադարձությունների նկատմամբ»,- ասաց Ալեքսանդր Քանանյանը։
Հարցին, թե հացադուլ հայտարարելու ընթացքում Արցախի որ պաշտոնյաներն են հանդիպել իր հետ, Քանանյանն արձագանքեց․ «Մի շարք պաշտոնյաներ արդեն հանդիպել են, քանի որ դրանք եղել են բանակցային տարրեր պարունակող հանդիպումներ, կարծում եմ, որ այս պահին վաղաժամ է նրանց անունները հրապարակելը։ Ես նախապես համաձայնություն չեմ ստացել, որ նրանց անունները հրապարակեմ»։
Հետաքրքրվեցինք, թե որքան ժամանակ է շարունակելու հացադուլը Ալեքսանդր Քանանյանը։
«Եթե ես տեսնեմ, որ անիմաստ կերպով ժամանակ են ձգում և իմ պահանջները չեն կատարում, ապա ես կհայտարարեմ նաև ջրադուլ։ Իմ հացադուլի ժամկետները պայմանավորված են իրենց խոհեմությամբ։ Ես անվերապահորեն գնալու եմ մինչև վերջ և Արցախի բնությունը ոչնչացնող և բախտի քմահաճույքով և Երևանի անպատասխանատվությամբ դեռևս քրեական պատասխանատվության չենթարկված Սերժսարգսյանական վարչակազմի արցախյան հատվածը միևնույնն է՝ նահանջելու է։ Այլ տարբերակ նա չունի։ Որքան ավելի արագ նահանջեն, այնքան ավելի խոհեմ կգտնվեն»,- նշեց Քանանյանը։
Մեր հարցին, թե կա՞ն քաղաքացիներ, որոնք ցանկանում են միանալ իրեն և հանդես գալ նույն պահանջով, Քանանյանն արձագանքեց․ «Ես կտրուկ կերպով դեմ եմ և դիմադրել եմ, որ որևէ մեկը փորձի դիմել այդ նույն քայլին՝ հացադուլին։ Ես տարբեր հեռախոսազանգեր եմ ստանում և՛ Քաշաթաղից, և՛ Ստեփանակերտից, նկատի ունեմ՝ այն տարածքներից, որտեղի բնակչությունն էապես տուժել է ապօրինի ՀԷԿաշինությունից։ Անկեղծ ասած, ես չեմ հետևում սոցիալական ցանցերին, բայց ինձ պատմում են, որ սոցիալական ցանցերում շատ լուրջ և պատկառելի ալիք է բարձրացել՝ ի պաշտպանություն ինձ, ինչի համար շնորհակալ եմ։ Կարևոր է, որ մարդիկ ևս մեկ անգամ առիթ ունեցան խորհելու և տեր կանգնելու մեր հայրենիքին»։
