Նախօրեին հայտնի դարձավ, որ Եվրասիական տնտեսական միության (ԵԱՏՄ) անդամ երկրները ներկայացնող ֆուտբոլիստները 2020 թվականի հուլիսի 1-ից Ռուսաստանում չեն համարվի լեգեոներներ: Այս որոշումը հունվարի 16-ին վերջնականապես հաստատվել է Ռուսաստանի Դաշնության սպորտի նախարարության կողմից: Ավելի վաղ, 2019 թվականի նոյեմբերի 2-ին ՌԴ սպորտի նախարարությունը տարածել էր հաղորդագրություն, որի համաձայն՝ Եվրասիական տնտեսական միության անդամ երկրների մարզիկները Ռուսաստանում լեգեոներներ չեն համարվի ֆուտբոլի, բասկետբոլի, վոլեյբոլի, հանդբոլի, ջրագնդակի մրցումներում:
Նշենք, որ ռուսական ֆուտբոլում առկա է լեգեոներների սահմանափակում, որն ազդում էր նաև ԵԱՏՄ անդամ երկրների քաղաքացիների վրա: Ռուսաստանի Պրեմիեր լիգայում լեգեոներներ են համարվում այն ֆուտբոլիստները, որոնք իրավունք չունեն հանդես գալու Ռուսաստանի ազգային հավաքականում: Ինչ խոսք Ռուսաստանի Սպորտի նախարարության որոշումը դրական մեծ ազդեցություն կարող է ունենալ Հայաստանի ազգային հավաքականի վրա։ Ռուսաստանի քաղաքացիություն ունեցող բազմաթիվ հայ ֆուտբոլիստներ տարիներ շարունակ հրաժարվել են հանդես գալ Հայաստանի ազգային հավաքականում, որպեսզի իրենց ակումբներում խնդիրներ չունենան: Մի քանի տարի Հայաստանի ֆուտբոլի ֆեդերացիան բանակցություններ էր վարում դարպասապահ Դավիթ Յուրչենկոյի հետ, որը առկա խնդրի պատճառով այդպես էլ չխաղաց մեր ազգային թիմում: Հայաստանի ազգային հավաքական էր հրավիրվել նաև այժմ «Ռոստովում» ելույթ ունեցող պաշտպան Խորեն Բայրամյանը, որը ևս, չցանկանալով ռիսկի դիմել, մերժեց հրավերը: Հիմա խնդիրը լուծված է։ Ի դեմս Բայրամյանի Ռուսաստանում հանդես եկող հայազգի ևս մի քանի ֆուտբոլիստներ առաջիկայում կարող ենք համալրել մեր ազգային թիմի շարքերը։ Հայաստանի ազգային հավաքականին, լեգեոներների սահմանափակման մասին օրենքը բացասական նշանակություն ուներ մեզ համար նաև այլ տեսանկյունից:
Մասնավորապես, սահմանափակման հետևանքով ըստ էության կանգ առավ հայաստանցի ֆուտբոլիստների հոսքը Ռուսաստանի առաջնություն: Ռուսական ակումբները նախընտրում էին ձեռք բերել թեկուզ ավելի թանկ, բայց ավելի բարձր կարգ ունեցող ֆուտբոլիստների, և գործող լիմիտը լրացնում էին նրանցով:Ժամանակին ռուսական ակումբները հետաքրքրված էին Հայաստանում հանդես եկող ֆուտբոլիստներով: Ու հիմա, եթե հայաստանցի մարզիկը ռուսական ֆուտբոլում չունենա լեգեոների կարգավիճակ, կբացվի նոր հորիզոն: Ենթադրվում է, որ ռուսական ակումբներն իրենց հերթին ուշադրությունը կսևեռեն հայաստանցի և բելառուս ֆուտբոլիստների վրա: Ինչ խոսք մեր հավաքականների համար միանգամայն դրական կլինի ֆուտբոլիստների Ռուսական Պրեմիեր լիգայում խաղալը։ Լիգա, որը որակապես գերազանցում է Հայաստանի Բարձրագույն խմբի առաջնությանը։ Անդրադառնանք նաև ԵԱՏՄ տարածքում լեգեոներների լիմիտի վերանալու մասին բացասական կողմին։ Անցյալ տարվա նոյեմբերի 28-ին Ղազախստանի ֆուտբոլի ֆեդերացիան ընդունել էր որոշում, որի համաձայն ԵԱՏՄ-ի ադամ երկրների ֆուտբոլիստները այս երկրի առաջնությունում այլևս լեգեոներներ չեն համարվի։ Ու ինչ է տեղի ունենում այս որոշումից հետո։ Ղազախական ակումբները խոշորացույցով ֆուտբոլիստներ են փնտրում, գնում հայկական թիմերից։ Հավանական է, որ մոտ ապագայում Հայաստանի ազգային հավաքականն ունենա միանգամից 7-8 ֆուտբոլիստներ, որոնք ներկայացնեն ղազախական ակումբները։ Ձմեռային տրանսֆերային պատուհանի ընթացքում ղազախական թիմերը մեկը մյուսի հետևից հրավիրում են հայ ֆուտբոլիստներին։
Ղազախական ֆուտբոլը հայկական ֆուտբոլի համեմատ ֆինանսապես շատ ավելի ապահովված է, բայց ասել, որ այս երկրի առաջնությունը մակարդակով շատ ավելի ուժեղ է մեր առաջնությունից ճիշտ չի լինի։ Հայաստանում հանդես եկող ֆուտբոլիստը տեղափոխվելով Ղազախստան՝ ստանում է 5-6 նույնիսկ 10 անգամ ավելի բարձր աշխատավարձ և բնական է, որ տեղացի կադրերը առանց վարանելու ընդունում են հրավերները։ Արդեն ամռանը ղազախական թիմերին կմիանան նաև ռուսական ակումբները, որոնք էլ ավելի գրավիչ պայմաններ կառաջարկեն մեր ֆուտբոլիստներին։ Եվ ինչ պատկեր կունենանք այս պրոցեսի հետևանքով մենք վաղը։ Վաղը հայկական թիմերն ուղղակի չեն ունենա տեղացի քիչ թե շատ նորմալ կադրեր։ Մենք ունենք կադրային սով, իսկ շուտով ընդհանրապես չենք ունենա պիտանի կադրեր, որոնք կլինեն հայկական թիմերում։ Անցյալ տարի շատ էինք խոսում Հայաստանի առաջնությունում լեգեոներների լիմիտի մասին պնդելով, որ պետք է հնարավորություն տրվի տեղացի ֆուտբոլիստներին։ Այսօր տեղացի ֆուտբոլիստները հեռանում են և ակումբներին ոչինչ չի մնում անել, քան նրանց տեղը լրացնել նոր լեգեոներներով։ Մեր թիմերըն այսօր չունեն հնարավորություն տեղացի կադրերին պահելու։
Սկիզբ առած այս պրոցեսը հիշեցնում է խոպանի, որը դարձել է հայերիս ապրուստի մի ճյուղը։ Ռուսաստանի և Ղազախստանի գործատուները, որոնք ֆինանսապես ավելի բարձր հարթության վրա են գտնվում Հայաստանից կլանում են շատ ավելի էժան աշխատուժը։ Հիմա նույնը տեղի է ունենում ֆուտբոլում, ինչի հետևանքով Հայաստանի առաջնությունը կանգնել է փոշիացման վտանգի առաջ։
