«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է ՄԱՀՀԻ փորձագետ Արմեն Վարդանյանը։
–Արտաքին քաղաքականության ոլորտում ի՞նչ ձեռքբերումներ գրանցեցին Հայաստանի նոր իշխանությունները 2019 թվականին։ Արդյոք կարծում եք արվել է հնարավոր ամեն ինչ Եվրամիության հետ հարաբերությունները զարգացնելու համար, օբյեկտիվ պատճառներից ելնելո՞վ է, որ այս տարի ևս Հայաստան–ԵՄ Համապարփակ և Ընդլայնված գործընկերության համաձայնագիրն ամբողջությամբ չվավերացվեց։
-Կարծում եմ անցնող տարում Հայաստանի արտաքին քաղաքականության մեջ շատ խոշոր ձեռքբերումներ չեն եղել, որոնք կարող են շրջադարձային լինել մեր երկրի համար: Բարեբախտաբար, նաև ձախողումներ չենք ունեցել: Ինչ վերաբերում է Հայաստան-ԵՄ Համապարփակ և Ընդլայնված գործընկերության համաձայնագրին, ապա կարծում եմ մեր արտաքին քաղաքական գերատեսչությունը նորմալ աշխատանք է կատարել և ընդամենը մի քանի երկիր է մնացել, որ ստորագրեն այդ համաձայնագիրը: Բայց շատ կարևոր է, որ Եվրամիության բարձրաստիճան պաշտոնյաները գոհունակություն են հայտնում Հայաստան-ԵՄ հարաբերությունների մակարդակից և ընդգծում, որ Երևանը այդ հարաբերությունների խորացման ուղղությամբ լուրջ քայլեր է ձեռնարկում:
-Ձեր դիտարկմամբ՝ Փաշինյանը կարողացե՞լ է հայ-ռուսական հարաբերություններն իսկապես ռազմավարական դաշնակցային բնույթի հասցնել, թե՞շարունակվում է նախկինների վարած քաղաքականությունը։ Կարո՞ղ ենք հստակ արձանագրել, որ Մոսկվայում հարմարվեցին Հայաստանի ներքին փոփոխություններին։
-Կարծում եմ որոշ չափով փոխվել է հայ-ռուսական հարաբերությունների բնույթը: Եթե նախկինում այդ հարաբերություններն ընդգծված ուղղահայաց բնույթ էին կրում, ապա այժմ դրանց էությունը փոքր-ինչ փոխվել է՝ այլևս Ռուսաստանը շատ հարցերում հաշվի է նստում Հայաստանի շահերի հետ: Կրեմլում նաև շատ լավ են հասկանում, որ Հայաստանի նոր իշխանություններն աննախադեպ լեգիտիմություն ունեն և այլևս բացահայտ ճնշումներ չեն գործում պաշտոնական Երևանի վրա: Նաև նկատելի է, որ Ռուսաստանն արդեն համակերպվել է Հայաստանում տեղի ունեցած իշխանափոխության հետ և նախկինում ընդգծված բացասական վերաբերմունքը այլևս չի նկատվում: Սակայն, դրա հետ միասին դեռևս մտահոգիչ է միջազգային ատյաններում պաշտոնական Երևանի կողմից Ռուսաստանի շահերը սպասարկող և Հայաստանի շահերից չբխող քվեարկությունները:
–Ի՞նչ ձեռքբերումներ կան Հայաստանի ներքին կյանքում։ Նախկինների, կոռուպցիայի դեմ պայքարն արդյոք ամբողջությամբ արդյունավետ կարող ենք համարել։ Շատերը դժգոհում են հեղափոխականների դանդաղկոտությունից, թավշյա մեթոդներով գործելուց։ Մեծ հաշվով իշխանություններն արե՞լ են բավարար ամեն ինչ։
-Իհարկե, այս մեկ ու կես տարվա ընթացքում իշխանությունները կոռուպցիայի նվազեցման համար մի շարք լուրջ քայլեր են ձեռնարկել, ձերբակալվել և քրեական գործեր են հարուցվել բազմաթիվ անձանց նկատմամբ, պետբյուջե մեծ գումարներ են հետ վերադարձվել, սակայն դեռևս ազատության մեջ են գտնվում նախկին ռեժիմի հետ կապված շատ կոռումպացված անձինք: Այդ կոռումպացված համակարգի ներկայացուցիչներից դեռևս շատերի նկատմամբ նույնիսկ քրեական գործեր չեն հարուցվել և հասարակությունն այս առումով լուրջ սպասելիքներ ունի Հայաստանի իշխանություններից: ՀՀ քաղաքացիների մի ստվար զանգվածը շատ լուրջ դժգոհություններ ունի նաև բարեփոխումների հետ կապված: Որոշ ոլորտներում իշխանությունը կամ բարեփոխումներ չի իրականացրել կամ էլ դրանք հասարակության համար տեսանելի չեն:
– Ի՞նչ առաջնահերթություններ եք տեսնում 2020 թվակաների համար՝ Հայաստանի ներքին և արտաքին քաղաքական կյանքում։
-Կարծում եմ իշխանությունը պետք է ավելի մեծ արդյունքներ ցույց տա կոռուպցիայի դեմ պայքարում և ավելացնի տնտեսական աճի տեմպերը: Շատ կարևոր է, որ քաղաքացին իր մաշկի վրա զգա տնտեսական աճի տեմպերը: Իշխանությունները պետք է ամեն ինչ անեն նաև, որ ավելանա օտարերկրյա ուղղակի ներդրումների ծավալները: Արտաքին քաղաքականության մեջ կարևոր են ղարաբաղյան հակամարտության խաղաղ կարգավորմանն ուղղված ջանքների ավելացումը, որպեսզի շփման գծում էսկալացիան չմեծանա, ինչպես նաև պետք է ավելի գործուն քայլեր կատարել ԵՄ և արևմտյան կառույցների հետ հարաբերությունների խորացման ուղղությամբ:
Մարիամ Գրիգորյան
