Դատաիրավական համակարգի շուրջ հանրապետության նախագահն այս տարվա ընթացքում խորհրդակցություն է անցկացնում արդեն երկրորդ անգամ: Առաջինը տեղի էր ունեցել ապրիլին, որի ընթացքում նա հրահանգել էր վերսկսել մարտի 1-ի գործի քննությունն ու առավել մանրակրկիտ անդրադառնալ գործի հանգամանքներին: Բացի դրանից, նա բարձրացրել էր օրենսդրական ոչ հստակ կարգավորումների պարագայում իրավակիրառական պրակտիկայի խիստ հակասականության հարցը և պահանջել քայլեր ձեռնարկել նվազեցնելու այն դեպքերը, երբ դատական վճիռներն ու որոշումները շեղվում են ընդհանուր պրակտիկայից:
Որքանո՞վ են նախագահի այս դիտարկումները կյանքի կոչվել և ի՞նչ քայլեր են կատարվել այդ ուղղությամբ՝ դեռևս պարզ չէ, որովհետև դատաիրավական համակարգում առկա խնդիրներին նվիրված երկրորդ խորհրդակցության ժամանակ, որը տեղի ունեցավ հունիսի 13-ին, Սերժ Սարգսյանը քննադատեց ոչ միայն դատարաններում, այլև նախաքննական մարմիններում ամիսներ, նույնիսկ տարիներ ձգձգվող գործերի քննությունը` հիմնավորելով, որ դա ստվեր է գցում վճիռների արդարացիության վրա: Հետևաբար՝ այսօր Վանաձորի Հելսինկյան ասոցիացիայի նախագահ, իրավապաշտպան Արթուր Սաքունցին հարցրեցինք՝ մի փոքր անհեթեթ չէ՞, որ մի երկրում, որտեղ Սահմանադրությամբ հռչակված է անկախ դատական իշխանություն, երկու ամիսը մեկ նախագահը կանչում հրահանգներ է տալիս, ու ոչ մի արդյունք…
Նրա խոսքերով, Սերժ Սարգսյանը՝ որպես հանրապետության նախագահի պաշտոնը զբաղեցնող անձ, մոռանում է իր գործառույթները, որ ինքը ընդհանրապես դատական իշխանության հետ որևէ առնչություն չի կարող ունենալ՝ Սահմանադրության այն սկզբունքից ելնելով, որ իշխանությունների տարանջատման սկզբունք է հռչակված: Այսինքն՝ նույնիսկ նախաքննության մարմիններին՝ ինչպես, օրինակ, ՀՔԾ-ին իբր հանձնարություն տալով, թե Մարտի 1-ի գործերը բացեք կամ ակտիվացրեք:
«Ակնհայտորեն ամեն անգամ այն տրամաբանության շրջանակներում, որտեղ ինքը գտնվում և գործում է, անընդհատ ապացուցում է հետևյալը, որ Հայաստանի Հանրապետությունում գոյություն ունի ավտորիտար իշխանություն: Բացի այդ, Հայաստանի իշխանության տարանջատման և հակակշռման սկզբունքը չի գործում, որովհետև ամբողջ հարցը լսվում է նախագահի կողմից և նրա աշխատակազմում: Այդ տրամաբանությունից է, որ ինքը դատարաններից է դժգոհում: Այսինքն՝ ինքը դատարանում գործ է ունեցել, դրանի՞ց է դժգոհում, թե՞ չեմ հասկանում ինչից ելնելով: Կամ իրավապահ մարմիններից է դժգոհում»,- նշեց Արթուր Սաքունցը:
Նա նաև ավելացրեց, որ լավ կլիներ այդ խորհրդակցության ժամանակ ավելի շատ անդրադառնար Մնացականյանի գործին: «Չէ՞ որ ինքն է նրանց հրաման տալիս և դատավորին պաշտոնազրկում, մինչև այդ էլ՝ Պարգև Օհանյանի գործը: Այսինքն՝ ինքը իր գործելաոճով դատական իշխանությունը մշտապես օգտագործելու է իր քաղաքական նպատակների համար, միաժամանակ էլ դժգոհում է: Այսինքն՝ նա շատ անտրամաբանական հակասության մեջ է գտնվում: Կարելի է ասել՝ ցայտնոտի մեջ և չի հասկանում, թե ինչ է անում: Այդ տեսակետից Հայաստանի Հանրապետությունում դատական իշխանությունը մեռցվում է հենց քաղաքական իշխանության կողմից, և իրենք, որ սպանում են այդ դատական իշխանության անկախությունը, իրենք էլ հենց դժգոհում են: Ումի՞ց են դժգոհում, ես կարող եմ դժգոհել, ԶԼՄ-ները կարող են դժգոհել, քաղաքացիները կարող են դժգոհել, բայց ինքը դժգոհելու առիթ չունի, որովհետև ինքը Հայաստանի դատական իշխանության հետ դեռ գործ չի ունեցել, որ զգա, թե ինչ իշխանություն է ինքը ստեղծել»,- եզրափակեց իրավապաշտպանը:
