2019 թվականի վերջին հայկական ֆուտբոլում տեղի ունեցած փոփոխություններից հետո երկրպագուներն ակնկալում են փոփոխություն նաև Հայաստանի ազգային հավաքականում: Հիշեցնենք, որ Արմեն Գյուլբուդաղյանցի հրաժարականից հետո ՀՖՖ նախկին նախագահ Արթուր Վանեցյանի նախաձեռնությամբ ազգային թիմի մարզիչ էր նշանակվել Աբրահամ Խաշմանյանը: Վերջինս մինչ օրս շարունակում է զբաղեցնել այս պաշտոնը: Թե ինչ տեղի ունեցավ մեր ազգային թիմի հետ Խաշմանյանի գլխավորությամբ՝ կրկին վերհիշել ուղղակի չենք ցանկանում: Սթափ գնահատելով իրավիճակը՝ կարող ենք միայն նշել, որ այս պահին մեր գլխավոր թիմին անհրաժեշտ է եվրոպացի բանիմաց մասնագետ, որն ի զորու է թիմը դուրս բերել կոմայից:
Այս տարի մասնակցելու ենք Ազգերի լիգայի խաղարկությանը, որը հերթական փորձությունը կլինի մեզ համար: 2020 թվականի մեկնարկին հարկ ենք համարում արձանագրել այն իրավիճակը, որում գտնվում ենք հիմա, և փորձել գնահատել մեր իրական հնարավորությունները: Հայաստանի ազգային հավաքականը ձախողվեց Եվրո-2020-ի ընտրական փուլում: 10 խաղում մերոնք տարան 3 հաղթանակ, մեկ հանդիպում ավարտեցին ոչ-ոքի և կրեցին 6 պարտություն՝ ենթախմբում զբաղեցնելով նախավերջին՝ 5-րդ հորիզոնականը:
Ֆուտբոլասերների շրջանում շատ էին քննարկվում վիճակահանության արդյունքները և գնահատվում մեր հավաքականի հնարավորությունները: Մրցակիցների մասին խոսել էր նաև Արմեն Գյուլբուդաղյանցը՝ նշելով, որ բոլոր հավաքականների հետ էլ կարելի է պայքարել: Մեր մարզչի այս դիտարկման հետ կարելի էր համաձայնել: Մնում էր միայն հասկանալ, թե որը պետք է լինի մոտիվացիան, և ինչի համար կարող էինք պայքարել: Իհարկե, բոլորս սրտի խորքում ցանկանում էինք, որ մեր ֆուտբոլիստները պայքարեն առաջին կամ երկրորդ հորիզոնականի համար: Բայց ցանկությունը մի բան է, իրականությունը՝ այլ բան: Մեր հավաքականի վերջին հանդիպումները ապացուցեցին, որ եզրափակիչ փուլի մասին խոսելն ուղղակի ծիծաղելի է:
Եվրո-2020-ի վիճակահանությունից անմիջապես հետո «Առաջին լրատվական»-ը «Ճակատից ճակատ. Բացառիկ իրավիճակ Հայաստանի ազգային հավաքականի համար» վերտառությամբ հոդված էր հրապարակել, որում, գնահատելով երկրի գլխավոր թիմի վիճակը, անդրադարձել էինք նաև նպատակին, որը, կարծում ենք, հնարավոր էր լուծել: Մասնավորապես, J ենթախումբը բաժանել էինք երեք ճակատների: Առաջին ճակատում աշխարհի քառակի չեմպիոն Իտալիան էր, որը թեև կադրային խնդիրներ ուներ, բայց ապացուցեց, որ դասվում է թոփ հավաքականների շարքում: Իտալիայում տեղի է ունենում սերնդափոխություն, և երիտասարդ կադրերը բնականաբար նոր շունչ հաղորդեցին հեղինակավոր թիմին: Երկրորդ ճակատում դասել էինք Բոսնիա-Հերցեգովինային, Հունաստանին և Ֆինլանդիային: Վիճակահանությունից հետո որոշակի վերապահումով կարող էինք ասել, որ այս հավաքականները խաղի որակով և ներուժով շատ չեն տարբերվում միմյանցից: Վերջին՝ 3-րդ ճակատում մենք էինք և Լիխտենշտեյնը: Վերջինիս հետ Ազգերի լիգայի խաղարկության հանդիպումները ցույց էին տվել, որ մեր ազգային թիմը խաղամակարդակով առանձնապես չի տարբերվում գաճաճ մրցակցից: Դրանում համոզվեցինք նաև մոտ մեկ ամիս առաջ տեղի ունեցած Լիխտենշտեյն-Հայաստան մրցավեճից հետո:
Նման դիրքում մենք հայտնվել ենք տարիների ընթացքում կատարված ավերիչ գործողությունների հետևանքով: Ուստի Եվրո-2020-ի մեր նվազագույն խնդիրը պետք է լիներ Լիխտենշտեյնին հետևում թողնելը: Գլխավոր նպատակը ճակատից ճակատ անցում կատարելն էր: Այսինքն՝ եթե Հայաստանի հավաքականին հաջողվեր ենթախմբում զբաղեցնել, ասենք, 4-րդ հորիզոնականը և 5-րդ տեղում թողնել երկրորդ ճակատի ներկայացուցիչ Հունաստանին, կարելի կլիներ ասել, որ մեր ֆուտբոլիստները լուրջ քայլ են կատարել: Քայլ, որը հնարավորություն կտար 2022 թվականի աշխարհի առաջնության ընտրական փուլում ավելի լուրջ խնդիր դնել՝ ընդհուպ մինչև երկրորդ հորիզոնականի համար պայքար:
Այսօր կարող ենք փաստել, որ Հայաստանի ազգային հավաքականին չհաջողվեց ճակատից ճակատ անցում կատարել: Վերջին երկու տուրերից առաջ գտնվում էինք երրորդ հորիզոնականում և ունեինք հնարավորություն լավագույն քառյակում տեղ զբաղեցնելու, բայց… Ձախողումներին շատ ենք անդրադարձել և դեռ կանդրադառնանք: Հիմա, սակայն, պատեհ առիթը չէ դրանց մասին խոսելու: Համակարգային փոփոխություններին ընդառաջ՝ հարկ ենք համարում մեր իրական հնարավորությունները սթափ գնահատելը, ինչպես նաև օբյեկտիվորեն լուծելի խնդիրներ դնելը ազգային թիմի առաջ:
Ինչ խոսք, ֆուտբոլում հրաշքներ լինում են, բայց հրաշքների հետևից ընկնել ուղղակի չի կարելի: Այս պահին Հայաստանի հավաքականը շարունակում է մնալ ամենաթույլ՝ գաճաճների ճակատում: Հենց այս ճակատից պետք է սկսի աշխատանքը Հայաստանի ազգային թիմի գլխավոր մարզիչը: Արդեն մարտին մեր հավաքականը ընկերական հանդիպումներ է անցկացնելու Ղազախստանի և Ուզբեկստանի հետ: Հուսով ենք, որ այս հանդիպումները Հայաստանի հավաքականը կանցկացնի նոր մարզչի գլխավորությամբ:
