Իրանի Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի հատուկ ստորաբաժանման հրամանատար Քասեմ Սուլեյմանիի սպանությունից հետո առաջացած ռեգիոնալ փոթորիկը շարունակվում է, որում բնականաբար հայաստանյան դիրքերից ուշադրության ամենամեծ բաժինը կամ առանցքը այդ փոթորկի ազդեցությունն է մի կողմից Կովկասի անվտանգային համակարգի վրա, մյուս կողմից՝ մերձավորարևելյան երկրներում հայկական համայնքների: Մի քանի ամիս առաջ՝ 2019-ի հոկտեմբերին, Հայաստանի մտահոգությունը կենտրոնացած էր Սիրիայի հյուսիս թուրքական ներխուժման ուղղությամբ, որը սպառնալիք էր հյուսիսում, մասնավորապես Ղամիշլի քաղաքում ապրող մի քանի հազար հայության համար:
Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն այդ առնչությամբ հայտարարեց, որ դիմել է ՌԴ նախագահ Պուտինին, որպեսզի Անկարայի հետ այդ ռազմա-քաղաքական իրադրության շուրջ քննարկումներում Ռուսաստանը օրակարգ ներառի նաև հայության անվտանգության հարցը: Նիկոլ Փաշինյանն ավելի ուշ շնորհակալություն հայտնեց Պուտինին դրական արձագանքի և խնդրի լուծման ուղղությամբ քայլերի համար: Օրեր անց տեղի ունեցավ իհարկե Ղամիշլիի երկու հայ կաթոլիկ հոգևորականների սպանությունը, բայց փաստ է, որ հայկական համայնքը չի հայտնվել որևէ խոշոր հարվածի տակ: Առավել ևս, որ հոգևորականների սպանությունը տեղի ունեցավ այն գոտուց դուրս, որի վերաբերյալ պայմանավորվածություններ էին ձեռք բերել Մոսկվան ու Անկարան:
Ավելին, Անկարան հայտարարեց, թե սպանությունը տեղի է ունեցել քրդական ուժերի վերահսկողության տակ գտնվող գոտում: Ինչպիսի՞ն կլինեն մարտահրավերները ամերիկա-իրանյան թեժացման պայմաններում, որն իր թե ներքին, թե առերևույթ լարումով անկասկած ավելին է, քան Սիրիա թուրքական ներխուժումը: Առայժմ էպիկենտրոնը Իրաքն է, որը դառնում է բախման թատերաբեմ: Իրաքի խորհրդարանը հայտարարել է ամերիկյան ռազմակայանը դուրս բերելու բանաձևի մասին, սակայն ԱՄՆ նախագահ Թրամփը հայտարարել է, որ այդ ռազմակայանը ԱՄՆ-ին արժեցել է միլիարդավոր դոլարներ և դուրս կգան այն պարագայում միայն, երբ Իրաքը վճարի:
Այլ կերպ ասած, ԱՄՆ դուրս չի գալիս: Իսկ դուր կգա՞ ամերիկա-իրանյան բախումը Իրաքի սահմաններից: Դրա հավանականությունը մեծ է: Քիչ հավանական է, որ բախումը դուրս գա մերձավորարևելյան ռեգիոնի սահմանից, սակայն միևնույն է, ռեգիոնում ապրում են տասնյակ հազարավոր հայեր, տարբեր երկրներում, թերևս ընդհանուր առմամբ 100 հազարից անց, այդ թվում նաև Իրաքում: Ու՞մ հետ կարող է Հայաստանը քննարկել հայերի անվտանգության հարցն այս անգամ, երբ Ռուսաստանը կարծես թե անմիջապես ներգրավված չէ գործընթացում: Հայաստանի վարչապետը Արտանիշ լեռան գագաթից խաղաղության ուղերձ հղեց Իրանի և ԱՄՆ նախագահներին, հույս համոզվածություն հայտնելով, որ նրանց իմաստնությունը թույլ չի տա իրավիճակը հասցնել պայթյունի: Վարչապետի ուղերձում անկասկած նշմարվում էր մտահոգությունը ոչ միայն զուտ կայունության և խաղաղության, այլ նաև մասնավորապես հայկական համայնքների համար անվտանգության իմաստով: Խորքային առումով Երևանն աշխատու՞մ է Իրանի ու Նահանգների հետ, այդ հարցում առավել կոնկրետ երաշխիքների համար: Տեղի է ունեցել Հայաստանի և Իրանի արտգործնախարարների հեռախոսազրույց՝ իրանական կողմի նախաձեռնությամբ: Ամերիկյան կողմի հետ պաշտոնական շփումների մասին առայժմ հայտնի չէ: