Թուրքիայի ժխտողական քաղաքականությունը շարունակում է սպառնալիք լինել հայ ժողովրդի և Հայաստանի համար՝ պաշտպանության նախարարությունում 2020 թվականի բյուջետային հատկացումների թեմայով խորհրդակցությանը հայտարարել է վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը: Նա անդրադարձել է ԱՄՆ Սենատում նախօրեին միաձայն ընդունված բանաձևին, որը ճանաչում է հայերի ցեղասպանությունն ու դատապարտում թուրքական ժխտողականությունը: Սենատում ընդունված բանաձևը դիտարկվում է Հայաստանի և Արցախի էքզիստենցիալ անվտանգության համատեքստում:
Միաժամանակ, նույն համատեքստում պետք է դիտարկել մեկ այլ փաստաթուղթ, որը ևս միջազգային իրավունքի ուժ չունի, սակայն ոչ միայն իր բնույթով է սպառնալիք Հայաստանի համար, այլև գործնականում կառուցված է Հայաստանի և հայության շահերի ու անգամ կյանքերի վրա: Խոսքը ռուս-թուրքական պայմանագրի մասին է, որ կնքվել է 1921 թվականին Քեմալական Թուրքիայի և բոլշևիկյան Ռուսաստանի միջև, բայց որին հավատարմություն են հայտնել ժամանակակից Ռուսաստանն ու Թուրքիան էլ: Այդ տեսանկյունից ստացվում է արտառոց պատկեր, երբ Հայաստանի ռազմավարական դաշնակից համարվող պետությունը դաշնագրային մի հարաբերություն ունի Հայաստանի սպառնալիք պետության հետ, որի բովանդակությունն իսկ հենց այդ սպառնալիքների արտացոլում է:
ԱՄՆ Սենատում և փաստորեն Կոնգրեսի երկու պալատներում էլ հայերի ցեղասպանության ճանաչման իրողության ֆոնին ռուս-թուրքական պայմանագրի հանգամանքը ընդգծվում է էլ ավելի սրությամբ: Եվ այստեղ առանձնակի խորհրդանշականություն է ստանում այն, որ Սենատից ստացված տեղեկության, լուրի ֆոնին՝ Երևանում տեղի է ունենում արդեն ոչ անհայտ Լազարևյան ակումբի նիստը՝ դրա հիմնադիր Զատուլինի և առաջին անգամ փաստորեն նաև պաշտոնական Երևանի ներկայացուցչի՝ վարչապետի խոսնակի մասնակցությամբ: Մինչ այդ ակումբի նախորդ երկու նիստերում պաշտոնական Երևանը չի եղել որևէ կերպ ներկայացված:
Ինչո՞վ է պայմանավորված ներկայությունն այս անգամ, ի՞նչ է փոխվել: Սա, իհարկե, առաջին հայացքից ոչ էական թվացող, սակայն նշանակալի հարց է: Պատճառը ներքի՞ն դիրքավորումներում փոփոխությունն է՝ Ռոբերտ Քոչարյանի հարցում Մոսկվայի վերաբերմունքի փոփոխությունը, թե՞ Լազարևյան ակումբի երևանյան նիստը Սենատից ստացված տեղեկության ֆոնին իր վրա կրում է արտաքին փոփոխությունների որոշակի կնիք: Ի վերջո, ԱՄՆ-ում հայկական հարցի նոր մակարդակը անշուշտ բերում է հայ-ռուսական հարաբերության նոր որակի խնդրի: Իսկ այդ հարցում էական նշանակություն ունի ռուս-թուրքական պայմանագրի հանդեպ Ռուսաստանի նոր մոտեցումն ու դիրքավորումը:
Եվ այստեղ արժե ուշադրության արժանացնել մի հանգամանք: Օրերս «Մոսկովսկի Կոմսոմոլեց» պարբերականում Լազարևյան ակումբի հիմնադիր Կոնստանտին Զատուլինը հոդված էր հրապարակել Նժդեհի աղմկոտ թեմայով՝ ի դեպ, պաշտպանելով Նժդեհին ռուսական պրոպագանդայից և նաև հպանցիկ, բայց անդրադառնալով փաստորեն քեմալիստական Թուրքիայի և բոլշևիկյան Ռուսաստանի պայմանավորվածություններին և համարելով, որ Նժդեհը ունեցել է բոլշևիկներին չվստահելու հիմքեր:
Երևանում կհարցնե՞ն Զատուլինին՝ արդյոք ներկայիս Ռուսաստանին չվստահելու հիմքեր չե՞ն այն պայմանավորվածություններն ու գոյություն ունեցող նաև հարյուրամյա պայմանագիրը, որ կա Մոսկվայի և Անկարայի միջև: Եվ կդնի՞ այդ հարցը Մոսկվայի առաջ պաշտոնական Երևանը, որ առաջին անգամ ներգրավվել է Լազարևյան ակումբի շրջանակ: Այլապես ո՞րն է ներգրավման իմաստը:
Լուսանկարը՝ Armeniasputnik-ի