«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է ԱԺ պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը:
– ՀՅԴ-ն մտադիր է այս իշխանությանը պարտիզանական հարվածներ հասցնել: Հասցրեցիք այս օրերին հետևել ներքաղաքական խմորումներին: Ինչպե՞ս եք հասկացել այս հայտարարությունը:
– Ոչ միայն հետևել եմ, այլ նաև ծավալուն վերլուծականով հանդես եմ եկել «Ազատություն» ռադիոկայանում: Իշխանությունների դեմ պարտիզանական գործողությունների մասին է հայտարարվում, իսկ Դաշնակցությունը, որպես կանոն, դա անում է փակ նիստերում, իսկ այդ փակությունը և նման ձևակերպումն իր մեջ շատ մեծ վտանգներ է պարունակում. պարտիզանական գործողություններ ասելով՝ շատերն ընկալում են ահաբեկչական գործողություններ: Ի՞նչ է նշանակում պարտիզանական գործողություն: Սա ամենայն լրջությամբ պետք է ընդունել, որովհետև ես չեմ մոռացել, որ նույն Հրանտ Մարգարյանը՝ ընկեր Հրանտը, Հոկտեմբերի 27-ից հետո՝ նոյեմբերին, ինչպես հանդես եկավ տանկերի վրա «մոլոտովյան կոկտեյլներ» նետելու կոչով: Դա շատ լուրջ բան էր: Նա կոչ էր անում, որ եթե պաշտպանության նախարարության ստորաբաժանումները շարունակեն Երևանում ինչ-որ ծառայություններ իրականացնել, ոչինչ չի մնում անել՝ բացի մոլոտովյան շշեր օգտագործելուց: Բայց մի հարցի պատասխանն այդպես էլ մնաց օդում. մարդիկ երբ որ մոլոտովյան շշերը տանկերի վրա նետեին, տանկերում ովքե՞ր էին, մեր երեխաներն էին, չէ՞, մեր զորակոչիկներն էին: Եվ դա արդեն վտանգ էր, փառք Աստծո, դա չեղավ, բայց կարող էին, չէ՞, լինել տաքգլուխներ, որոնք հետևեին այդ կոչին: Հիմա Հոկտեմբերի 27 տեսած երկիրը իրավունք ունի՞ մատների արանքով նայել նման հայտարարություններին, առավել ևս, երբ դրանից առաջ ծրագիր է ներկայացվում կամավորների հասարակական կազմակերպության կողմից, պաշտպանության նախարարությանը դիմում են, որպեսզի ջոկատները գնան և մարզվեն պաշտպանության նախարարության հովանու տակ, և եթե այդ կամավորականների ՀԿ ղեկավարը Հրանտ Մարգարյանն է, ապա ստացվում է, որ դա ՀՅԴ ջոկատն է: Մենք ջոկատներից վաղուց արդեն կառուցել ենք Հայոց բանակը, և այսօր Հայաստանի պետությունը և պետական ինստիտուտներն են տնօրինում իրենց մոբիլիզացիոն ռեսուրսը, և որևէ կուսակցություն, որևէ հասարակական կազմակերպություն, ինչքան էլ լուրջ ազգայնական կոդերով հանդես գա, որ անհրաժեշտ է պատրաստել հասարակությանը, հասարակությանը՝ այդ ռեսուրսը, պատրաստում են համապատասխան պետական կառույցները, դրա համար կա պաշտպանության նախարարություն, այլ ուժային կառույցներ, մոբիլիզացիոն համակարգը կարգավորող կառավարության համապատասխան որոշումներ և այլն: Ուզում եմ ասել, որ այսպիսի հայտարարությունները շատ վտանգավոր են և պետք է դատապարտվեն: Առավել ևս՝ հայաստանյան այս իշխանության ի՞նչն է ապօրինի, որ իրենք ուզում են պարտիզանական շարժում անել: Մենք ֆիլմերից շատ լավ գիտենք, որ պարտիզանական գոծողությունների ժամանակ ոչնչացնում են մարդկանց, իրենց հակառակորդներին. ովքե՞ր են իրենց հակառակորդները, այս իշխանությունն ինչո՞վ է հակառակորդ, որը աննախադեպ ընտական պրոցեսներով ընտրված, բարձր լեգիտիմությամբ իշխանություն է:
– Այսինքն՝ դուք այդ հայտարարությունը դիտարկում եք որպես քաղաքական մթնոլորտը թեժացնող հանգամա՞նք:
– Ես դա գնահատում եմ ոչ թե թեժացնող, այլ ավելի վտանգավոր՝ ապակայունացնող հանգամանք: Տեսեք՝ շղթան ինչպես սկսվեց. «Վերնատուն», դրանից առաջ ինչ-որ գործընթացներ, որ գնում էին Արցախ, հետ գալիս, այսինքն՝ մերժվածները պահեստային օդակայան փորձեցին գտնել Արցախում, լավ է, որ Արցախը իրենց համար չդարձավ խարդավանքների հարթակ և կամաց-կամաց նորից տեղափոխվեցին Հայաստան, «Վերնատուն» ձևավորելուց հետո այս հայտարարությունները, հետո կամավորական ջոկատների ստեղծման գաղափարը. դրանք բոլորը մերժված գաղափարներ են, այդ ջոկատներն անհրաժեշտ էին 90-ականներին, երբ ԽՍՀՄ-ը դեռ կար, և Հայաստանը նոր պետք է դառնար անկախ պետություն՝ իր պետականության, իր Զինված ուժերի հեռանկարով, այսօր մենք ունենք կանոնավոր բանակ, որն անընդհատ արդիականացման և զարգացման խնդիր ունի, մենք, ինչ է, ուզում ենք հե՞տ գնանք և կուսակցական ջոկատնե՞ր ստեղծենք, որ ի՞նչ անենք, սկսենք իրար կոտորե՞լ: Ո՞րն է քաղաքական շահը:
– Ի՞նչն է պատճառը:
– Երևի իրենք չեն գիտակցում, թե ինչի համար նոր քաղաքական սերունդը մերժեց իրենց: Տեղի է ունեցել քաղաքական սերնդափոխություն, նոր սերունդ ունի նաև ՀՅԴ-ն, և իրենց կռիվն այսօր իրենց նոր սերնդի հետ է՝ «Նիկոլ Աղբալյան» ուսանողական միության հետ: Իրենք թող չկասկածեն, այս երիտասարդները մասնակցել են այն քաղաքական գործընթացներին, որը Հայաստանում բերեց փոփոխությունների: Եվ այսօր իրենք այդ սերնդին ի՞նչ են առաջարկում, պարտիզանությո՞ւն: Այդ սերունդն ուզում է մասնակից լինել Հայաստանի կառավարմանը, նրանց սերնդակիցներն այսօր իշխանություն են ձևավորել, և լավ կլինի, որ ՀՅԴ երիտասարդությանը չխանգարեն, որպեսզի նրանք դառնան այն ազգայնական ընդդիմությունը, որը մեզ պետք է առաջընթացի համար: Էլ չեմ ասում, որ նման քայլերով նսեմացնում են Դաշնակցության այն ուղին, որտեղ իրականացրել են հայապահպանության ծրագրեր: Բայց այս վերջին 20 տարիների ընթացքում, մաս կազմելով նախկին իշխանությունների բոլոր ապօրինություններին, ՀՅԴ-ն նույնպես կրում է պատասխանատվություն: Ինչքան էլ ասեն՝ մենք փոքրիկ մաս ենք կազմել, պատասխանատու չենք, ո՛չ, պատասխանատու են. և այն, ինչ այսօր ի հայտ է գալիս տարբեր քրեական գործերի շրջանակում, կրում են պատասխանատվության իրենց մասը: Բայց այսօր շատ ավելի վտանգավոր խաղի մեջ են ներքաշում այն երիտասարդներին, որոնք իրենց շարքերում են: Ես ուզում եմ, որ նրանց շարքերում գտնվող երիտասարդները իրենց շատ ավելի զգան այս երկրի տերը, որովհետև մերժվածները մերժված են քաղաքական առումով անշրջելիորեն և անվերապահորեն:
– Հարգելի՛ Քոչարյան, այսօր առաջին ընթերցմամբ ընդունվեց վաղ կենսաթոշակի վերաբերյալ օրինագիծը:
– Այո: Ավելի կարևոր ևս մեկ օրինագիծ ընդունվեց այսօր Ազգային ժողովում՝ Օպերատիվ հետախուզական ծառայության մասին օրենքի փոփոխությունների փաթեթը, որը մեր ոստիկանության գործիքակազմը ավելի հարստացրեց, և դա ավելի մեծ հնարավորություններ կտա:
– Դա կապ ունի՞ քիչ առաջ ձեր ասածի հետ:
– Այո, իհարկե, որովհետև եթե երկրում ապակայունացման ինչ-որ օջախներ լինեն, մեր պետական պատկան մարմինները պետք է ամբողջ գործիքակազմը թարմացնեն և ավելի լիարժեք իրականացնեն իրենց ծառայությունները:
– Իսկ ՍԴ օրենքից ի՞նչ սպասելիքներ ունեք:
– Խնդիր է դրված, որ ՍԴ-ն չի կարող դիտվել որպես երկրի առաջընթացին խոչընդոտող համակարգ: Այս պահին ՍԴ-ն վտանգ է պարունակում այն առումով, որ այդ կառույցը չի ընկալել ՀՀ-ում տեղի ունեցած փոփոխությունները: Անընդհատ մերժված հարթակի կողմից փորձ է արվում ՍԴ-ն որպես վերջին բաստիոն ներկայացնել: Դա խոսում է այն մասին, որ այդպես էլ չի ընկալվել, որ այս փոփոխությունները ՀՀ-ում ճանապարհ են բացել նոր սերնդի համար՝ նոր հեռանկարով խնդիրներ լուծելու առումով:
Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ տեսանյութում: