Կառավարության կողմից օրերս հաստատված ու Ազգային ժողով ուղարկված նախագիծը Սահմանադրական դատարանի դատավորներին առաջարկում է անցնել վաղ կենսաթոշակի։ Ընդ որում՝ օրինագծով պահպանվելու են ՍԴ դատավորների բոլոր սոցիալական երաշխիքները. եթե դատավորները հրաժարական ներկայացնեն մինչև 2020 թվականի հունվարի 31-ը, ապա կստանան հրաժարականի պահին ստացած աշխատավարձի չափ կենսաթոշակ: Այդ արտոնությունից դատավորները հնարավորություն կունենան օգտվել մինչև Սահմանադրությամբ սահմանված իրենց պաշտոնավարման ժամկետի լրանալը։
Այս առիթով Նիկոլ Փաշինյանը նշել է, որ ըստ Սահմանադրության՝ Սահմանադրական դատարանի դատավորների պաշտոնավորման 12 տարի ժամկետ է սահմանված, նախատեսվում է, որ դատարանի նախագահը պետք է ընտրվի ՍԴ անդամների կողմից՝ վեց տարի ժամկետով, և այս բոլոր դրույթները արդեն ուժի մեջ են մտնել:
«Այս դրույթներն ամբողջությամբ ուժի մեջ են մտել, բայց այս սահմանադրական փոփոխությունների համար նախատեսված դրույթները հնարավոր չէ իրականացնել առնվազն մինչև 2035 թվականը: Փաստորեն, մի կողմից հեղինակներն ասել են, որ երազանքի Սահմանադրական դատարանի մոդելը գտել ենք, բայց մյուս կողմից գործողություններ են արել, որոնք մինչև 2035 թ. թույլ չեն տալու ունենալ այդ երազանքի Սահմանադրական դատարանը»,-ասել է նա։
Վարչապետի բերած մոտիվացիան, անշուշտ, ճիշտ է, սակայն ՍԴ ճգնաժամը վերացնելու ուղղությամբ իշխանության ձեռնարկած քայլերը ոչ միայն թերի են, այլ նաև հակասական, ինչի հետևանքով ոչ միայն արդյունավետ լուծումներ չեն գտնվում, այլ դարձյալ խեղաթյուրվում է հեղափոխության օրակարգը։
Դատական համակարգի ճգնաժամի հաղթահարման համար իշխանությունը կարող է դիմել չարդարացված հեղափոխականության՝ արգելափակելով դատարանների շենքերի մուտքերը, ինչին, բնականաբար, հետևում է միջազգային բավականին կոշտ արձագանքը։ Մյուս կողմից՝ նույն իշխանությունը դառնում է «թավիշի» պատանդը ու հրաժարվում է խորհրդարանի միջոցով իրավա-քաղաքական գնահատական տալ ՍԴ անցած տարիների գործունեությանը՝ հատկապես այն որոշումներին, որոնք վերաբերում են ընտրություններին։ Մի կողմից ՀՔԾ-ն քրեական գործ է հարուցում ՍԴ-ում իշխանության յուրացման հատկանիշներով, ինչը ենթադրում է, որ Հրայր Թովմասյանն ու էլի շատերը ուզուրպացրել են իշխանությունը ու նրանց գուցե սպասում է երկարատև ազատազրկում, մյուս կողմից՝ խորհարդարանի դատին է ներկայացվում վաղ կենսաթոշակի մասին օրենքը, որը փրկագին է համարվում, որը մենք պետք է վճարենք առողջ դատական համակարգ ունենալու համար։
Նման հակասական իրավիճակն իրոք աբսուրդային է, ինչի հետևանքով ոչ միայն չի լուծվում ՍԴ շուրջ առաջացած ճգնաժամը, այլ էապես տուժում է քաղաքական իշխանության հեռանկարը։ Խորհրդարանին ներկայացված օրենքի նախագիծը խայտառակություն է իր փլիսոփայության մեջ։ Հեղափոխությունն իրավունք չունի գործարք առաջարկել մարդկանց, որոնք խորհրդանշում են կոռուպացիոն համակարգը՝ իշխանության ուզուրպացիայի բազմաթիվ դրսևորումներով։
Երեկ այս թեմայով հանրային քննարկումների ժամանակ ՍԴ ադամն Ալվինա Գյուլումյանի մի կարծիքի հետ, անշուշտ, համաձայն եմ։ «Մի տարբերակ կա միայն. դա նոր Սահմանադրության ընդունումն է»,- ասել է նա: Իշխանությունը չպետք է հապաղի, հակառակ պարագայում՝ կարող է գործել դատական համակրգի միջոցով ռևանշի տարբերակը, ինչն արդեն մարտահրավեր կլինի հեղափոխությանը։
