Արդյոք ճիշտ կլինի՞ ֆուտբոլի Հայաստանի ազգային հավաքականը կրկին տեղացի մասնագետի վստահելը: Քանի դեռ մեր գլխավոր թիմը չունի գլխավոր մարզիչ, այս հարցը շարունակ քննարկվում է մամուլում և երկրպագուների շրջանում:
Քննարկմանը զուգահեռ՝ շրջանառվում են նաև մի քանի թեկնածուների անուններ՝ ի դեմս Աբրահամ Խաշմանյանի, Վարդան Բիչախչյանի և Վարդան Մինասյանի: Նախօրեին լրագրողների հետ հանդիպմանը «Շիրակը» գլխավորող Բիչախչյանը կտրականապես բացառեց Հայաստանի ազգային հավաքականում աշխատելու հնարավորությունը: Նշենք, որ ի դեմս Բիչախչյանի՝ Գյումրիի թիմը տարիներ շարունակ Հայաստանի մասշտաբով ցուցադրել է կայուն և որակյալ ֆուտբոլ: Անհերքելի է, որ Բիչախչյանը մեր երկրի լավագույն մասնագետներից է:
Նույնը կարող ենք ասել նաև Վարդան Մինասյանի և Աբրահամ Խաշմանյանի մասին: Վերջինս ևս հայկական թիմերի հետ գրանցել է արդյունք: Ազգային հավաքականի գլխավոր մարզչի պաշտոնանկություններից հետո Խաշմանյանի թեկնածությունը շատ է քննարկվել:
Քանի դեռ ՀՖՖ-ն չի նշանակել ազգային հավաքականի գլխավոր մարզիչ, ցանկանում ենք կրկին անդրադառնալ կարևորագույն մի գործոնի, որը թեև պարզ և ակնհայտ է, այնուամենայնիվ շարունակ անտեսվել է հայկական ֆուտբոլի գերատեսչության ղեկավարների կողմից: Ազգային հավաքականը պետք է գլխավորի մասնագետ, որը արդյունք է գրանցել ազգային թիմերի ղեկին լինելով: Գոյություն ունի մարզիչների երկու կատեգորիա: Մասնագետների մի մասի համար հոգեհարազատ է և արդյունավետ ակումբներում աշխատելը, իսկ մյուս մասի համար՝ հավաքականներում: Ինչ խոսք, կան նաև մասնագետներ, որոնք բարձունքների են հասել երկու հարթություններում էլ: Պորտուգալացի հանրահայտ մասնագետ Ժոզե Մոուրինյոն մեծ նվաճումների հասնելով ակումբների հետ՝ ոչ մի կերպ չի ցանկանում աշխատել ազգային հավաքականում: Նա քաջ գիտակցում է, որ իր աշխատելու ոճը չի համապատասխանում հավաքականներում աշխատելու սկզբունքներին:
Տեղացի մասնագետներից ո՞ւմ գլխավորությամբ է հավաքականի թիմը, թեկուզ համեմատական կարգով, լուրջ արդյունք գրանցել: Պատասխանն ավելի քան պարզ է՝ Վարդան Մինասյանի: Այս մասնագետի գլխավորությամբ Հայաստանի հավաքականը երկու անգամ մոտ է եղել ընտրական փուլերում երկրորդ հորիզոնականը զբաղեցնելուն: Այս պահին, սակայն, Մինասյանի՝ Հայաստանի հավաքականը երրորդ անգամ գլխավորելն ուղղակի անհավանական է թվում: Մինասյանը Հայաստանի չեմպիոն «Արարատ-Արմենիայի» գլխավոր մարզիչն է և լուրջ նպատակներ ունի այս թիմի հետ: Մինասյանի թեկնածությունը բացառելու պարագայում, հաշվի առնելով դառը փորձը և պարզ տրամաբանությունը, պետք է միանշանակ հետ կանգնել հավաքականը կրկին տեղացի մասնագետի վստահելու մտքից:
ՀՖՖ նախկին նախագահ Ռուբեն Հայրապետյանը տարիներ առաջ ազգային հավաքականը վստահեց Վարուժան Սուքիասյանին, որի գլխավորությամբ պաշտոնական խաղերում ոչ մի հաղթանակ չէինք տարել: Սուքիասյանը շատ արագ ձախողեց նաև երկրորդ փորձը: Այնուհետև ազգային թիմի ղեկին հայտնվեց Արթուր Պետրոսյանը, որը ոչ միայն հավաքականների մակարդակով, այլև ակումբային ֆուտբոլում նշանակալի արդյունք չէր գրանցել: Թե ինչպես մեր հավաքականը ելույթ ունեցավ Պետրոսյանի գլխավորությամբ՝ բոլորն են հիշում: Չմոռանանք նաև, որ, թեկուզ ժամանակավորապես, Հայաստանի հավաքականի գլխավոր մարզիչ էր նշանակվել նաև Սարգիս Հովսեփյանը: Մեր ազգային թիմը ըստ էության դարձել էր փորձարկումների հարթակ:
Նշանակեմ, մարդ ես՝ բա որ ստացվեց սկզբունքով տարիներ շարունակ ազգային հավաքականը գլորվել է դեպի անդունդ: Վիճակագրական այս փաստերը անտեսելով՝ անցյալ տարի ՀՖՖ ղեկավարությունը հավաքականի գլխավոր մարզիչ նշանակեց Արմեն Գյուլբուդաղյանցին, որը ևս թե՛ հավաքականների և թե՛ ակումբային մակարդակով բարձր արդյունքներ չէր գրանցել: Այո, մի պահ բոլորիս թվաց, թե ազգային հավաքականն ունի լավ մարզիչ, և սայլը տեղից շարժվում է, բայց…
Հասկանալ է պետք, որ մենք չունենք ժամանակ տարիների ընթացքում թիմ ձևավորելու: Ազգային հավաքականն այն հարթությունն է, որտեղ առաջնային է արդյունքը: Սա հաշվի առնելով՝ մեզ հարկավոր է այնպիսի մարզիչ, որը ազգային թիմերի հետ արդյունքի հասնելուց զատ, պետք է ունենա հարուստ փորձ: Իսկապես, դժվար է 3-4 օրում թիմ հավաքել և այդ թիմին ստիպել ցուցադրել որակյալ և արդյունավետ ֆուտբոլ: Միևնույն ժամանակ, սակայն, սա միանգամայն լուծելի խնդիր է: Առանձին ֆուտբոլիստների մակարդակով Ֆինլանդիան Հայաստանից այնքան էլ ուժեղ չէ, բայց սականդինավյան հավաքականն այսօր մոտ է Եվրոպայի առաջնության եզրափակիչ փուլում հայտնվելուն, իսկ մենք կրկին ձախողվեցինք:
Արդեն նոյեմբերի 15-ին մեր ընտրանին ընտրական փուլում 9-րդ հանդիպումն է անցկացնելու՝ Երևանում մրցելով Հունաստանի հետ: Այո, ժամանակը քիչ է, սակայն պետք է շտապել և մինչև առաջիկա հանդիպումը ամեն գնով մարզիչ նշանակել: Կրկին սխալվելու իրավունք այլևս չունենք: Շատերը կհամաձայնեն, որ Հունաստանի և Իտալիայի դեմ խաղանք ժամանակավոր մարզչի գլխավորությամբ, այնուհետև ունենանք բարձրակարգ մասնագետ մեր թիմի ղեկին: