Սեպտեմբերի 30-ի նիստում կառավարությունը հավանության է արժանացրել «ՀՀ 2020 թ. պետական բյուջեի մասին» ՀՀ օրենքի նախագիծը և ուղարկել խորհրդարան: Ըստ ներկայացված նախագծի՝ 2020 թ. պետական բյուջեն եկամուտների գծով կազմում է 1 տրիլիոն 697 մլրդ 618,5 մլն դրամ, ծախսերի գծով՝ 1տրիլիոն 880 մլրդ 186,3 մլն դրամ: Դեֆիցիտը (պակասուրդը)՝ 182 մլրդ 567,8 մլն դրամ: Այս տարվա համեմատությամբ եկամուտները 201 մլրդ դրամով կամ 13.4 %-ով ավելի են (2019-ին՝ 1 տրիլիոն 496 մլրդ 463 մլն), ծախսերը՝ 232 մլրդ դրամով կամ 14.1 %-ով են ավելի (1 տրիլիոն 648 մլրդ 63 մլն), դեֆիցիտը՝ 31 մլրդ դրամով կամ 20.4 %-ով (151 մլրդ 600 մլն դրամ):
Դեֆիցիտը ՀՆԱ-ի նկատմամբ կազմելու է 2.6%: Այս ցուցանիշների պարագայում կանխատեսվող տնտեսական աճը կլինի 4.9%:
«Բյուջե 2020»-ով նախատեսվում է ծախսել 1 տրիլիոն 880.2 մլրդ դրամ։ Բյուջեի ծախսերի 26%-ը, որ կազմում է 486.5 մլրդ դրամ, բաժին է ընկնելու սոցիալական պաշտպանությանը: Սա շուրջ 45.2 մլրդ դրամով կամ 10.2 %-ով գերազանցում է այս տարվա բյուջեի համապատասխան տողին հատկացված գումարները: Սրա հիմնական մասը հատկացվում է ծերության կենսաթոշակներին։ 2020-ի բյուջեով այն նախատեսված է մոտ 374 մլրդ դրամ՝ 2019-ի մոտ 333 մլրդ դրամի դիմաց։ Բյուջեի նախագծով էականորեն ավելացված են առողջապահությանը, կրթությանը հատկացվող միջոցները ևս: Առողջապահության ոլորտին կհատկացվի 110.9 մլրդ դրամ, որը շուրջ 20 մլրդ դրամով գերազանցում է այս տարվա հատկացման մակարդակը: Կրթության ոլորտին կհատկացվի 162.9 մլրդ դրամ այս տարվա 141.9 միլիարդի դիմաց (15%-ով ավելի այս տարվա հատկացվածից): Մյուս խոշոր խումբն ընդհանուր բնույթի հանրային ծառայություններն են, որոնց 2020 թվականի բյուջեով նախատեսված է հատկացնել 347 մլրդ դրամ՝ 2019 թվականի մոտ 316 մլրդ դրամի դիմաց։ Աճը՝ 31.5 մլրդ դրամ կամ 10 %:
Երրորդ տեղում պաշտպանության ոլորտն է, որին նախատեսված է հատկացնել 310.5 մլրդ դրամ. այն ուղղվում է ռազմական պաշտպանությանը։ Սա այն եզակի ոլորտներից է, որում հատկացումների որոշակի՝ 2.8 մլրդ դրամի նվազում է արձանագրվել:
Շուրջ 110 մլրդ դրամ ավելի հատկացում է սպասվում տնտեսության ոլորտում ներդրումների առումով: Անցած տարվա 133 մլրդ դրամի դիմաց այս տարի այս ուղղությամբ նախատեսվում է 242 միլիարդի ծախս: Մասնավորապես, այս տարվա 17 մլրդ դրամի համեմատությամբ եկող տարի ոռոգման համակարգին կտրամադրվի 3.3 անգամ ավելի՝ 58 մլրդ դրամ, տրանսպորտին ուղղվող ծախսերն ավելի քան կկրկնապատկվեն՝ 65 մլրդ դրամից հասնելով 135 մլրդ դրամի, որից ճանապարհաշինարարությանը կուղղվի 124.4 մլրդ, այս տարվա 57.5 միլիարդի դիմաց: Ավելի քան 40%-ով նախատեսվում է ավելացնել բնակարանային շինարարությանն ուղղվելիք միջոցները, որի շրջանակներում պետք է լուծվեն երկրաշարժի հետևանքով անօթևան մնացած ընտանիքների բնակարանային ապահովման խնդիրները:
Իհարկե, ներկայացված թվերը ընդամենը նախագծային են և ԱԺ քննարկումների ժամանակ դրանք կարող են որոշակի փոփոխությունների ենթարկվել, այդուհանդերձ, սրանք այն հիմքերն են, որոնց հիման վրա կառուցվելու են ոլորտային հատկացումները:
Նախագծով նաև նախատեսվում է, որ ՀՀ Կենտրոնական բանկը՝ 2020 թ. ընթացքում, օրենքով վերապահված իրավասությունների սահմաններում, դրամավարկային քաղաքականության վերաբերյալ որոշումներ ընդունելիս կառաջնորդվի 12-ամսյա գնաճի 4 +/-1.5 տոկոսային կետ տատանումների թույլատրելի միջակայքում նպատակային ցուցանիշով:
Նշենք նաև, որ կառավարությունը հավանություն է տվել «Ֆինանսական համահարթեցման մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի նախագծի վերաբերյալ օրենսդրական նախաձեռնությանը: Հարցն այն է, որ օրենքով ֆինանսական համահարթեցման դոտացիաների հատկացման մասով ամբողջ ծավալով ուժի մեջ մտնելու ժամկետ սահմանված է 2020 թ. հունվարի 1-ը:
Բայց խոչընդոտներ են առաջանում՝ կապված այն հանգամանքի հետ, որ դեռևս ՀՀ-ում համայնքների միավորման գործընթացն ամբողջովին չի ավարտվել, և առկա են մի շարք համայնքներ, որոնք ունեն փոքրաթիվ բնակչություն, և ներկայիս օրենքի ամբողջ ծավալով ուժի մեջ մտնելու պարագայում ֆինանսական համահարթեցման դոտացիաների բաշխման հաշվարկները ցույց են տալիս, որ կլինեն համայնքներ, որոնց կհատկացվի պակաս, քան 2016-ին փաստացի հատկացված դոտացիաները: Ուստի, վերը նշված հարցերը կարող են կարգավորվել համայնքների միավորման գործընթացն ամբողջովին ավարտելուց հետո, իսկ ՀՀ համայնքների միավորման գործընթացը նախատեսվում է ամբողջովին ավարտել 2021-ին։
