Ամուլսարի հարցը, եթե, իհարկե, կառավարությունը ինչ-որ շրջադարձով չփոխի հանքի շահագործման վերաբերյալ իր որոշումը, Հայաստանի հետհեղափոխական իրավիճակում առաջացնում է առնվազն մեկ սկզբունքային բեկում: Հանքի շահագործման որոշման իրականացումը փաստացի բաժանում է կառավարող նոր ուժին և քաղաքացիական այն ակտիվին կամ շերտին, որը տարիներ շարունակ նախորդ իշխող համակարգի դեմ պայքարի դիրքերում էր և հեղափոխության շրջանում գործնականում համալրել էր այդ ուժն իր աջակցությամբ:
Այդպիսով, արձանագրվում է հեղափոխության փուլի «ավարտական մի արձանագրություն»՝ առնվազն քաղաքական և քաղաքացիական բաղադրիչների բաժանման տեսքով: Հարց, որը հեղափոխությունից հետո ամենից շատ տրվողներից և շոշափվողներից էր, թե ինչ է լինելու քաղաքացիական, ոչ կառավարական սեկտորի հետ, եթե հեղափոխությամբ իշխանություն է եկել քաղաքական-քաղաքացիական «դաշինքը», երբ քաղաքացիական ակտիվի դիրքերում գտնվողների մի մեծ մասը՝ գերակշռող մեծամասնությունը, կա՛մ անմիջականորեն դարձել է իշխանության մասնակից, կա՛մ սերտ և բաց աջակից:
Քաղաքացիական «բաց» դաշտը լցնելուն ուղղված գործողություն ծավալեցին նախկին իշխող համակարգը, դրա տարբեր թևեր: Ձևավորվեցին նոր քաղաքացիական, ոչ կառավարական կառույցներ՝ նախկին իշխանության ակնառու հովանու ներքո: Նախկին իշխող համակարգը ոչ միայն քաղաքական ընդդիմախոսություն ծավալեց նոր իշխանության հանդեպ, հեղափոխության հանդեպ, այլ նաև քաղաքացիական կամ ոչ կառավարական՝ դրանով փաստացի լցնելով հեղափոխությունից հետո առաջացած կամ առնվազն այդպիսի տպավորությամբ՝ «քաղաքացիական բացը»:
Ամուլսարի հարցը գործնականում այն ուժգին «պայթյունն» է, որը կարծես թե բաժանում է հեղափոխական քաղաքական-քաղաքացիական դաշինքը, տարանջատում քաղաքական և քաղաքացիական սեգմենտները, քաղաքացիականը դե ֆակտո բաժանում կառավարող քաղաքականից: Սա ինչ- որ իմաստով օբյեկտիվ իրողություն է, որը անկասկած տեղի էր ունենալու ժամանակի ընթացքում՝ տարբեր առիթներով, դանդաղ կամ արագ: Ամուլսարի հարցն այս պարագայում գործընթացը արագացնող և մեծ թափ հաղորդող հարց է:
Բաժանումը, տարանջատումը անշուշտ բացարձակ մաթեմատիկական սահմանումներով կամ ճշգրտությամբ չէ, որ պետք է գնահատել: Խոսքն ընդհանուր տենդենցի մասին է: Այդպիսով, քաղաքացիականը, որ միացել էր կառավարող քաղաքականին, Ամուլսարի առիթով կարծես թե «վերադառնում» է ելման դիրք: Ո՞ւր և ինչպե՞ս է շարժվելու դրանից հետո՝ Ամուլսարի հարցից բացի, որովհետև Ամուլսարի հարցում ուղղությունը պարզ է: Եվ ինչպե՞ս են քաղաքացիական տիրույթում հարաբերվելու նախկին իշխող համակարգի ձևավորած բաղադրիչներն ու «ելման դիրք» վերադարձող շերտերը:
