ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի նկատմամբ անձեռնմխելիության հիմքով քրեական հետապնդումը չդադարեցնելու վերաբերյալ բողոքը քննող Վերաքննիչ քրեական դատարանի դատավոր Վազգեն Ռշտունին ի վերջո բավարարեց Մարտի մեկի գործով քննչական խմբի ղեկավար Հրաչ Մուշեղյանի ներկայացված ինքնաբացարկի միջնորդությանը։ Այսինքն՝ բողոքը Ռշտունին չի քննելու։
Խնդիրն այն է, որ 2018թ․ ամռանը դատավոր Ալեքսանդր Ազարյանի՝ Քոչարյանին կալանքից ազատելու որոշումից հետո Վազգեն Ռշտունին հայտարարել էր, թե որպես իրավաբան՝ համաձայն է այդ որոշման հետ։ Սրանից ելնելով քննիչի կարծիքով դատավորը չի կարող անկողմնակալ լինել, քանի որ նախապես հրապարակային դիրքորոշում է հայտնել գործի վերաբերյալ։ Ինքնաբացարկի միջնորդությանը միացել էին նաև դատախազները։
Հիշեցնենք նաև, որ մամուլում տեղեկություններ էին տարածվել այն մասին, որ Ռոբերտ Քոչարյանի ազատ արձակելու որոշումն իրականում գրել են Վերաքննիչ Դատարանի երեք դատավորներ՝ Վերաքննիչ քրեական դատարանի նախագահ Վազգեն Ռշտունին, Վերաքննիչ քրեական դատարանի դատավոր Արշակ Վարդանյանը, Վերաքննիչ քրեական դատարանի դատավոր, դատավորների ընդհանուր ժողովի կարգապահական հանձնաժողովի նախագահ Մխիթար Պապոյանը, իսկ դատավոր Դավիթ Գրիգորյանը միայն կարդացել է այն:
Փաստորեն կարելի է ենթադրել, որ Վերաքննիչ դատարանի դատավոր Վազգեն Ռշտունին հանդես է գալիս հին ռեժիմի հենարանի և դատական համակարգում սաբոտաժ նախաձեռնողի դերում։
Թերևս գաղտնիք չէ, որ հեղափոխությունից առաջ գործադիր և դատական իշխանություններն ամբողջությամբ սերտաճած էին, իսկ դատավորների գործունեությունն էլ համակարգվում էր մեկ կենտրոնի կողմից, որն էր՝ Բաղրամյան 26-ը։
Այս տեսանկյունից, կարծես թե ոչինչ չի փոխվել։ Դատական իշխանությունն առաջվա պես շարունակում է սերտաճած մնալ, բայց այս դեպքում ոչ թե գործադիր իշխանության, այլ նախկին ռեժիմի ներկայացուցիչների հետ։ Այսինքն Ռոբերտ Քոչարյանն ու Սերժ Սարգսյանը դեռևս կարողանում են պահպանել իրենց ազդեցությունը դատական համակարգում։ Կարելի է պնդել, որ դատավորների մի զգալը մասը հանդես է գալիս հակահեղափոխության դիրքերից և պատրաստ է համագործակցել ցանկացած ուժի հետ, միայն թե հեղափոխությունը մուտք չգործի դատական համակարգ։ Իսկ շարժառիթը շատ պարզունակ է ու նյութական, դատավորներն առաջին հերթին մտահոգված են իրենց ճակատագրով, չէ՞ որ նոր իրողությունների պայմաններում նրանց մի մասը կարող է դուրս շպրտվել համակարգից, իսկ մյուս մասն էլ հայտնվելու է բանտում։ Բայց դուրս շպրտվելուց և դատապարտվելուց զատ, մի բան համընդհանուր է։ Բոլորը միասին զրկվելու են նյութական բարիքներից, այսինքն՝ փողի դիմաց արդարադատություն վաճառելու հնարավորությունից։
Բնական է, որ այսպիսի պայմաններում համակարգը պետք է դիմադրութունն ցույց տար, և բանից պարզվում է, որ դատավոր Վազգեն Ռշտունին այդ դիմադրության կազմակերպիչներից մեկն է ու տրամաբանորեն՝ հենարանը Քոչարյանի։
Բայց բանից պարզվում է, որ պրոֆեսիոնալ իրավաբանի դիրքերից հանդես եկողներն էլ երբեմն միամիտ ու անհետևողական են գտնվում։ Անցյալ տարի ամռանը պարոն Ռշտունին միամտորեն հրապարակային դիրքորոշում էր հայտնել դատավոր Ալեքսանդր Ազարյանի կայացրած որոշման վերաբերյալ՝ առանց հասկանալու, որ այդ անզգուշության պատճառով մեկ տարի անց իրեն ինքնաբացարկի միջնորդություն են ներկայացնելու և նա չի կարողանալու հերթական անգամ փրկել երկրորդ նախագահի ճակատագիրը։
Փաստենք, որ դատավոր Վազգեն Ռշտունու ինքնաբացարկը մեծագույն հարված էր Քոչարյանի պաշտպանության գործին, և այսպիսով երկրորդ նախագահը զրկվեց իր հերթական չափազանց կարևոր հենարանից։
