Thursday, 25 04 2024
Ռուսաստանում «դեղին տեղումներ» են հայտնվել աֆրիկյան ավազամրրիկի պատճառով
18:20
Լեհաստանը համազարկային կրակի ռեակտիվ համակարգեր և կառավարվող հրթիռներ է ձեռք է բերել Հարավային Կորեայից
18:10
ԱՄՆ-ն գաղտնի կերպով հեռահար ATACMS հրթիռներ է ուղարկել Ուկրաինա. ամերիկյան ԶԼՄ-ներ
Լրատվական-վերլուծական երեկոյան թողարկում
Վրաստանում 4 մարդ է ձերբակալվել Եվրոպայի գրադարաններից 18-19-րդ դարերի գրքերի գողության առնչությամբ
Ի՞նչ է ասել Պուտինն Ալիեւի ականջին
ՀԱՄԱՍ-ը Իսրայելին մեկամյա զինադադար է առաջարկել
Ալիևի երկու երեսը
17:40
Իսպանիայի վարչապետը դադարեցրել է պարտականությունների կատարումը կնոջ հանդեպ մեղադրանքների պատճառով
Գևորգ Պապոյանն ու Սերգեյ Կոպիրկինը քննարկել են հայ-ռուսական առևտրատնտեսական հարաբերությունների ընդլայնման հարցեր
17:37
Ուկրաինացի օդաչուները Ֆրանսիայում մարզվում են F-16 կործանիչների վրա
Պապոյանն ընդունել է ՀԲ-ի հայաստանյան գրասենյակի ղեկավարին
Տավուշում խուլիգանության գործով կալանավորվել է «Մարտական եղբայրության» անդամներից մեկը
17:34
«Ռուսաստանը ավելի շատ զենք է արտադրում, քան իրեն անհրաժեշտ է, և արդեն լցնում է պահեստները». Գերմանիայի ՊՆ
Կյանքից հեռացել է գեղանկարիչ Խաչիկ Հարությունյանը
17:20
Պաղեստինի ճանաչման դիմաց «ՀԱՄԱՍ»-ը պատրաստ է ցրել իր զինյալ թևը
17:17
Live. «Առաջին լրատվական» տեղեկատվական-վերլուծական կենտրոն
«Խաղաղության խաչմերուկ»-ը Հայաստանի Հանրապետության տեսլականն է դեպի խաղաղություն. Ալեն Սիմոնյանը՝ Սիրիայի խորհրդարանի փոխխոսնակին
Միջազգային ճնշման բացակայությունը Ալիևին թույլ է տալիս սպառնալիք ստեղծել տարածաշրջանային կայունության համար. համահայկական միություն
Սուրեն Պապիկյանն ընդունել է Եվրոպայի խորհրդի Երևանի գրասենյակի ղեկավարի պատվիրակությանը
Մոսկվան սպասում է Փաշինյանին ԵԱՏՄ գագաթնաժողովում․ Օվերչուկ
Մենք Հայոց ցեղասպանությունը միշտ ընկալել ենք որպես մեր ցավն ու վիշտը․ Զախարովա
17:00
Ֆրանսիան վերահաստատում է իր աջակցությունը Հայաստանին․ Գաբրիել Ատալը ելույթ է ունեցել Ցեղասպանության տարելիցին նվիրված միջոցառմանը
16:50
ԱՄՆ-ն դուրս կբերի զորքերը Նիգերից
Օմսկի ձեռնարկություններից մեկում այրվել է նավթամթերքով լի երեք ցիստեռն
Հայոց ցեղասպանության մասին հիշողությունը վիրաբուժական միջոցներով ջնջել այլևս հնարավոր չէ
Ղազախստանում լրացուցիչ միջոցներ կձեռնարկեն հեղեղումների դեմ
Չկա արդարություն՝ չկա խաղաղություն. որքան հրաժարվենք մեր իրավունքներից, այնքան ավելի կնեղեն մեզ
16:09
Վարշավան պատրաստ է օգնել Կիևին՝ վերադարձնել Լեհաստանում գտնվող ուկրաինացիներին
Ցեղասպանությունը մեզ ուժ պետք է տա

Ինչո՞վ են զբաղված մեր հասարակագետները

Այն, ինչ այսօր կատարվում է մեր երկրում հասարակագիտության բնագավառում, շատ քիչ առնչություն ունի գիտության հետ: Այս ոլորտում գիտնականներ համարվողների (գիտությունների թեկնածուների, ակադեմիկոսների և այլն) քանակը այսօր բավականին մեծ է, որոշ դեպքերում նրանք նաև պետությունից ավելի բարձր աշխատավարձ են ստանում, քան բնական գիտությունների բնագավառի գիտնականները, սակայն այդ հասարակագետների ապահոված գիտական արդյունքը կարելի է զրոյական համարել:

Վիճակագրությունը բավականին հետաքրքիր օրինաչափություններ է բացահայտում: Այսպես, Գիտությունների ազգային ակադեմիայի (ԳԱԱ) ակադեմիկոսների և թղթակից-անդամների թիվը 1980-ականների մոտ 70-ի փոխարեն, այսօր մոտ 130 է, ընդ որում` այդ աճն ապահովվել է հիմնականում հասարակական գիտությունների բնագավառի ակադեմիկոսների և թղթակից-անդամների թվի աճի շնորհիվ: Ֆիզիկա-աստղաֆիզիկա բաժանմունքի անդամների թիվը, օրինակ, ինչպես ութսունականներին, այնպես էլ այսօր, մոտ 25 է: Է՛լ ավելի արագ աճել է հասարակագիտության բնագավառում գիտությունների թեկնածուների և դոկտորների թիվը: Եթե ֆիզիկամաթեմատիկական բնագավառում թեկնածուական և դոկտորական ատենախոսություններ պաշտպանողների թիվը ինչպես ութսունականներին, այնպես էլ այժմ տարեկան 50-60 է, ապա հասարակագիտության բնագավառում պաշտպանողների թիվը ութսունականներին 20 էր, հետագայում աճեց մինչև 180 և միայն նախորդ տարի էր, որ կազմեց մոտ 100:

Այսինքն` վերջին տաս տարում Հայաստանում «արտադրվել» է ավելի քան 1000 հասարակագետ-գիտությունների թեկնածու: Այսքանից հետո տրամաբանական կլիներ ակնկալել հասարակական գիտությունների բնագավառում հայաստանցի հետազոտողների կողմից միջազգային վարկանիշային գիտական հանդեսներում տպագրված հոդվածների բազմապատկում: Սակայն, ցավոք սրտի, նմանատիպ գիտական ամսագրերում մեր հասարակագետների տպագրած հոդվածների թիվն աննշան է: Ինչպես երևում է կառավարության կողմից վերջերս հաստատված 2011-2015 թթ. գիտության ոլորտի զարգացման ռազմավարական ծրագրից, 2000-2010 թթ. ընթացքում հանրապետության գիտնականների հեղինակությամբ կամ համահեղինակությամբ հրատարակված և «Սկոպուս» գիտատեղեկատվական շտեմարանում ընդգրկված գիտական աշխատություններն ըստ հետազոտությունների բնագավառի դասակարգելիս բնական գիտություններին (ֆիզիկա, աստղագիտություն, կենսաբանություն, քիմիա և այլն) բաժին է ընկնում ընդհանուրի շուրջ 95%-ը, այդ թվում` ֆիզիկա և աստղագիտություն՝ 59, կենսաբանություն՝ 14, քիմիա՝ 11%, այնուհետև ճարտարագիտություն և այլն: Այսինքն՝ մնացած 5%-ն է միայն, որ ապահովում են մեր հասարակագետները:

Մոտավորապես նմանատիպ պատկեր արձանագրվեց Facebook սոցիալական ցանցում ստեղծված «Պահանջում ենք գիտության ֆինանսավորման ավելացում» նախաձեռնության կողմից իրականացված խրախուսման ծրագրի արդյունքում: Երիտասարդ գիտնականներին տրված 95 խրախուսավճարներից միայն մեկն է բաժին ընկել հասարակական գիտությանը: Եվ սա այն դեպքում, երբ օրինակ հայագիտության ֆինանսավորումը վերջին 3 տարում ավելացել է մոտ երեք անգամ: Եթե երիտասարդ ֆիզիկոսների աշխատավարձը մոտ 30 հազար դրամ է, ապա հայագետների աշխատավարձը այսօր սկսվում է 80 հազար դրամից:

Մինչդեռ միայն 2010 թ. մեր 2 հարևանների հասարակագետների կողմից մոտ հարյուր հրապարակումներ են եղել Հայաստանի վերաբերյալ տարատեսակ վարկանիշային` ազդեցության գործակից ունեցող ամսագրերում, սակայն ՀՀ-ից որևէ գիտնական դրանց պատասխան չի տվել: Կարծես թե ինֆորմացիոն պատերազմը սկսվում ու ավարտվում է կայքեր կոտրելով կամ facebook-ում ու youtube-ում հակաադրբեջանական «ռոլիկներ» տեղադրելով:

Իրականում մեր մի քանի բլոգերների նմանատիպ աշխատանքի նշանակությունը տեղեկատվական պատերազմների տեսակետից չի կարող համեմատվել վարկանիշային ամսագրերում տպագրվող հոդվածների նշանակության հետ: Մի խոսքով` մեր երկրի պետական քաղաքականությունը հասարակագիտության, հայագիտության ու ինֆորմացիոն պատերազմների ոլորտում այսօր տապալված կարելի է համարել:

Բաժիններ
Ուղիղ
Լրահոս
Որոնում