«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցը Պահպանողական կուսակցության նախագահ Միքայել Հայրապետյանն է։
-Պարոն Հայրապետյան, Հայաստանի գործող իշխանությունները մտադիր են բարեփոխել դատական համակարգը, «վեթինգ» իրականացնել։ Ձեր կարծիքով, կհաջողվի՞ իրականացնել դա՝ հաշվի առնելով դատական համակարգի այսօրվա վիճակը։
-Եթե դատական համակարգի վիճակն այսօր այսպիսին չլիներ, ոչինչ էլ հարկ չէր լինի իրականացնել: Դատել, պատժել, ներել, արդարամտություն, վրեժխնդրություն, մեղք, հանցանք, դավաճանություն և հարակից հասկացությունների ըմբռնումն ու մոտեցումն արժեքային առանցքային հիմնասյուներ են թե՛ պետության, թե՛ անհատի համար. դրանք ներկայումս քաոսային վիճակում են մեր արժեքային, մշակութային, հոգևոր մակարդակներում: Չկա որևէ Սուրբ գիրք, որտեղ կենտրոնական չլինեն ոճրի և պատժի, իմա՝ արդարադատության բարդագույն խնդիրները. նույնիսկ Հիսուսն էր խուսափում դատել՝ ասելով. «Ո՞վ ինձ կարգեց դատավոր», և խոստացավ դա անել Երկրորդ գալստյանը: Իսկ մեր աղոթք-այբուբենում Աստծո արարչագործ էության ընդունմանն անմիջապես հաջորդում է նրան Դատավոր ճանաչելու կոդը՝ «Արարիչ Բովանդակ Գոյությանց, Դատավոր Երկնից…»: Այնպես որ, մեր Վարչապետը լուրջ մարտահրավեր է նետել և լուրջ մարտահրավերի առջև է կանգնած, քանի որ ճիշտ նույն հերթականությամբ է սկսել. նախ՝ նորի հռչակում, ապա՝ արդարադատության հեղափոխականորեն նորովի ստեղծում: Կուզեի հավատալ, որ նա կհաջողի իր պատմական ձեռնարկման մեջ, թեև մինչև վերջ լիահույս չեմ՝ ելնելով օբյեկտիվ և սուբյեկտիվ տարբեր պատճառներից:
-Օրեր առաջ հրաժարական տվեցին ԲԴԽ նախագահ Գագիկ Հարությունյանը, նրա եղբայրը՝ ԱԱԾ փոխտնօրեն Արզուման Հարությունյանը։ Ո՞րն էր այդ քայլի պատճառը, ի՞նչ քաղաքական հետեւանքներ կլինեն:
-Դա ես կուզեի, որ լիներ թավշյայի հենց հաջորդ օրը, սակայն այսօր էլ ուշ չէ, մեծ նվաճում է: Մնում է, որ Չարենցի ասած «անդամահատական աքցանը կամ լանցետը» գործի անվրեպ և արագ, այլապես հետևանքները լինելու են ոչ միայն քաղաքական, ինչպես ասում եք, այլև շատ ավելի ճակատագրական ոլորտների, ընդհուպ մինչև պատերազմ ու դրա աղետալի հետևանքներ: Ի դեպ, կխնդրեի նորից շրջանառել իմ բարեկամ Շանթ Հարությունյանի՝ տարիներ առաջ ասածը Գագիկ Հարությունյանի չեկիստ եղբոր մասին:
–Հանրությունը պահանջում է նաեւ Սահմանադրական դատարանի նախագահ Հրայր Թովմասյանի հրաժարականը։ Թովմասյանը, սակայն, չի շտապում կատարել այդ պահանջը։ Արդյո՞ք խնդիրը միայն պաշտոնը պահելն է, թե՞ ՍԴ-ն փորձում է սաբոտաժ իրականացնել Նիկոլ Փաշինյանի իշխանության դեմ:
-Հանրությունը բնազդաբար շատ ճիշտ է վարվում, որպես քրիստոնյա է վարվում – «Հին գինին՝ հին տակառներում, նորը՝ նոր»: Անձամբ պարոն Թովմասյանը որևէ վտանգ ներկայացնել չի կարող, ինչպես ժամանակին բնորոշել էր դաշնակցական Արմեն Ռոստոմյանը, սակայն դատապարտված է լինելու կատարել այն բոլոր սև գործերը, այդ թվում՝ Ձեր ասած սաբոտաժը, որ իրեն կհրահանգեն մեղքով միմյանց կապվածները: Արագ հեռացնելով պարոն Թովմասյանին՝ գուցե հնարավոր կլինի փրկել նրան: Սակայն ինչպես դասականն էր ասում՝ «Խեղդվողների փրկության գործը խեղդվողների գործն է»:
–Ռոբերտ Քոչարյանի գործն ուղարկվել է ՍԴ՝ քննելու 2008թ. Մարտի 1-ին նրա արարքների սահմանադրականության հարցը։ Հանրությունը մտավախություն ունի, որ ՍԴ-ն, գործակցելով դատավորների հետ, փորձում է Քոչարյանի օգտին ապօրինի որոշում կայացնել։ Ըստ Ձեզ, ինչպե՞ս պիտի արձագանքի քաղաքացին հակահեղափոխական այդ քայլին:
-Եթե ասեմ, որ քաղաքացին պետք է ջարդի գործը ՍԴ ուղարկած դատավորի գլուխը ոչ թե պարոն Քոչարյանին աջակցած լինելու, այլ իր լիազորություններից դուրս գալու և սաբոտաժի պատճառով, ապա բռնության կոչի համար կարող եմ պատասխանատվության կանչվել, ուստի չեմ ասում: Սակայն դա չի նշանակում, թե դատավորների գործը բոլորիս գործը չէ: Դատական համակարգի գործը միայն Վարչապետի վրա թողնելը կլինի խորն անբարոյականություն: Վարչապետին պետք է հստակ ուղերձ հղել, որ հանրությունը պատրաստ է ցանկացած զենքով պաշտպանել նրա այդ ամենապետականաշահ նախաձեռնությունը, որ նա մենակ չէ իր պատերազմի մեջ, որ մենք իրապես քաղաքացի ենք դառնում: Սակայն չստացվի, թե միայն տարբեր մակարդակների դատարանների մասին է խոսքը. սրանից ԿԳԲ-ի առանձնացումը աճպարարություն կլիներ: Այս նույն շղթայում պետք է դիտարկել արդարադատության մի կարևոր բաղադրիչի՝ ԱԱԾ չդարձող ԿԳԲ-ի հիմնովին նորացումը, հետախուզությունն ու հակահետախուզությունն առանձնացնելը, իր տեղը ցույց տալը: Սա պետության արժեքային, հոգևոր անվտանգության տեսանկյունից գուցեև ավելի կարևոր է, քան կոռուպցիայի մեջ թաղված ու որովայնամիտ այդ ողորմելի մեծահարուստներին՝ դատավորներին ինկվիզիցիայի ենթարկելը: Օր առաջ պետք է լյուստրացիա իրականացնել և պետական օղակները մաքրել գործակալներից:
–Ձեր տպավորությամբ, արդյո՞ք վարչապետն ու իր թիմը այսօր ունեն անհրաժեշտ աջակցություն հանրության կողմից՝ արմատական բարեփոխումներ անցկացնելու համար:
-Վարչապետին և թիմն առանձին է պետք դիտարկել: Իսկ ընդհանրապես՝ երեկ ավելի շատ ունեին, վաղն ավելի քիչ են ունենալու. դա պատմության զարգացման օրինաչափ ընթացք է, ուստի շտապել է պետք:
