«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է «Սասնա ծռեր» կուսակցության քարտուղարության համակարգող Վարուժան Ավետիսյանը։
– Վարչապետ Փաշինյանը իր վերջին մի քանի հարցազրույցներում անդրադարձել է հայ–ռուսական հարաբերություններին՝ դրանք որակելով «լավ», նաև նշել, որ Ռուսաստանում՝ Հայաստանում տեղի ունեցած իրադարձությունների ոչ միանշանակ գնահատականը պայմանավորված է կառավարության որոշ անդամների՝ նախկինում քաղհասարակության անդամներ լինելու և միջազգային տարբեր ֆոնդերից ֆինանսավորվելու հանգամանքով։ Նրա այս գնահատականներն ինչքանո՞վ են արտացոլում հայ–ռուսական հարաբերությունների ներկայիս բնույթը։
– Այսօրվա իշխանության բոլոր սխալների ակունքն ու աղբյուրը, այսպես կոչված, 3-րդ հանրապետության իրավաքաղաքական հայեցակարգն է։ Այդ հայեցակարգի վրա հիմնված, այսպես կոչված, 3-րդ հանրապետության կառավարման համակարգի հենքը Հայաստանի 1-ին Հանրապետությունը զավթած, մասնատած, ինքնիշխանությունից և միջազգային-իրավական լեգիտիմ սահմաններով մինչև 160 հազ. քառակուսի կիլոմետր ընդարձակվելու հնարավորությունից, այդու՝ կենսունակ գործոն-պետություն դառնալու հեռանկարից զրկած 1920-21 թթ. քեմալաբոլշևիկյան ագրեսիայով և դրա արդյունքներն արձանագրած պայմանագրերով ձևավորված տարածաշրջանային ճարտարապետությունն է, կառավարման լծակը՝ Ռուսաստանից Հայաստանի նորգաղութային կախյալությունը, իսկ գործիքը՝ ռուսահպատակ հայաստանյան վերնախավը։ 2018 թ. համաժողովրդական ընդվզումը, որ մեր ազգային-ազատագրական պայքարի հերթական փուլի, այն է՝ ազգային առաքելությանը միտված, Հայրենիքի իրավունքի և 1-ին Հանրապետության ժառանգորդության վրա հիմնված իրապես ազգային և քաղաքացիական իրավաքաղաքական հայեցակարգ որդեգրելու և Արցախը ՀՀ կազմում մարզի կարգավիճակով դե յուրե ներառելու միջոցով դրա մեկնարկն իրագործելուն պետք է ծառայեր, շարունակում է խարխափել ու գայթել անցյալի մութ ու խորդուբորդ ճանապարհներին։ Նիկոլ Փաշինյանը լավ մտադրություններ ունի, բայց 3-րդ Հանրապետություն կոչված քվազիպետության ռեսուրսը, որի վրա նա հենվում է, արդեն սպառված է։ Հարկավոր է նոր մտածողություն, նոր ռազմավարություն և միանգամայն նորովի կառավարում թե՛ արտաքին և թե՛ ներքին ասպարեզներում։ Վաղ թե ուշ և, ուշ ասվածն ընդամենը քիչ տարիներով է չափվում, լինելու են վերը նշվածին համապատասխան փոփոխություններ։ Հասարակության մի զգալի մասը, երբեմն՝ մեծ մասը, դեռևս անցյալի չափանիշներով է մտածում ու պատկերացնում, բայց ապագայի ժամանակն արդեն թակում է մեր դուռը։ Համոզված եմ, որ մենք՝ հայերս, կոչված ենք մարդկության մասշտաբի մեծ գործերի և ընտրելու ենք մեր այդ առաքելությունը։
– Ակտիվորեն քննարկվում է վարչապետի խորհուրդը Ուկրաինայի նորընտիր նախագահ Վլադիմիր Զելենսկուն՝ Պուտինի հետ շփվելիս անկեղծ լինելու հետ կապված։ Ի՞նչ դիտարկումներ ունեք նրա այս հայտարարության մասին։
– Երևույթը դիտարկում եմ առաջին հարցի պատասխանի համատեքստում։ Այսպես կոչված՝ 3-րդ հանրապետության ցամաքած ռեսուրսից ինչ-որ բան կորզելու ոչ արդյունավետ, կասեի՝ անհաջող մի փորձ էր դա, որը պետք է ևս մեկ զգուշացում դառնա ժամանակի գնացքից չուշանալու առումով։
– Չնայած ռուսական հեռուստաալիքների հետ կապված շարունակական դժգոհությանը՝ վարչապետը РБК-ին տված հարցազրույցում հստակ հայտարարեց, որ չի արգելելու այդ ալիքների հեռարձակումը Հայաստանում։ Արդյոք կարծում եք՝ կա՞ անհրաժեշտություն այդ հեռուստաալիքների սահմանափակման հետ կապված։ Կամ խնդրի կարգավորման ի՞նչ մեխանիզմներ եք Դուք տեսնում։
– Ռուսաստանում հայկական ալիքներ չեն հեռարձակվում։ Եվ դա նորմալ երևույթ է։ Հայաստանում ռուսական ալիքների հեռարձակումը գաղութացման դրսևորում է, ուստի պետք է դրանց հեռարձակումը դադարեցվի։ Թեկուզ ոմանք սովորույթի ուժով կարող են սկզբում դեմ լինել, բայց դա վատ, սխալ սովորույթ է, որը պետք է հաղթահարվի։
– «Հայաստանի ոչ մի կառավարություն չի քննադատել Միացյալ Նահանգներին այնքան, որքան ես»,- իր հարցազրույցում ասել է վարչապետ Փաշինյանը։ Ինչի՞ հետևանք է այս հայտարարությունը, արդյոք սա ռուսական կողմի մտահոգությունները փարատելու համա՞ր է արված։
– Նույն հայեցակարգային սխալի հետևանք է։ Նիկոլ Փաշինյանն ունի ընտրությունների մասին մտածող քաղաքական գործչից ազգային-պետական գործչի վերածվելու ժողովրդական ռեսուրս և մանդատ, ուստի պարտավոր է օր առաջ ազատվել, այսպես կոչված, 3-րդ նորգաղութային հանրապետության իրավաքաղաքական հայեցակարգի կապանքներից, դրսևորվել որպես իրական հեղափոխության առաջնորդ, հրաժարվել նորգաղութային համակարգի իրավահաջորդությունից և ավարտին հասցնել ազգային հեղափոխությունը։ Ժամանակը չի սպասում:
