«Դուք նշում եք բոլոր այն հանգամանքները, որոնք արատավոր են եղել, բայց այս նախագծով չեք փոխել այդ երևույթները»,- այսօր Ազգային ժողովում կառավարության կառուցվածքի քննարկման ժամանակ հայտարարեց ԱԺ «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցության ղեկավար Էդմոն Մարուքյանը։
Նա հիշեցրեց, որ պետական կառավարման կառուցվածքը ժամանակին անվանվել է «Սերժ Սարգսյանի կոստյում», ասվել է, որ այն սուպերվարչապետական համակարգ է: «Հիմա դուք բերել եք նախագիծ, որով առաջարկում եք անել հետևյալ բանը՝ սա կոստյումն է, այս կոստյումի կոճակները տեսնո՞ւմ եք, այս կոճակներից երկուսը հանում եք, մյուս կողմից էլ երկու կոճակ եք հանում ու ասում եք՝ այս կոստյումը մենք այսպես հագնում ենք, սա լավ կոստյում է»,- ասաց Մարուքյանը՝ ընդգծելով, որ Սերժ Սարգսյանի համար կարված կոստյումը չի փոխվել, և այդ սուպերվարչապետական համակարգը մնացել է ուժի մեջ: «Ասում եք՝ կասկածներ չունենաք: Մենք կասկածներ ոչ թե ունենք, այլ մենք ձեզ ասում ենք՝ ինչո՞ւ վարչապետի խոստումը չեք կատարել այս նախագծով: Իսկ վարչապետն այս ամբիոնից ասել է՝ գտնում եմ, որ ԱԱԾ-ն ու ոստիկանությունը պետք է դառնան նախարարություններ, հետևաբար մտնելու են կառավարության կառուցվածք: Հիմա ԼՀԿ-ն առաջարկություն է ներկայացրել, որ ունենանք Ազգային անվտանգության նախարարություն, աշխատանքի և սոցիալական հարցրերի, առողջապահության, արտաքին գործերի, գյուղատնտեսության, ենթակառուցվածքների և տարածքային զարգացման, իրավական հարցրերի նախարարություններ, կրթության, գիտության և սպորտի նախարարություն՝ առանց մշակույթի, պահպանում ենք մշակույթի նախարարությունը, ներքին գործերի նախարարությունը, որտեղ միավորվում է ԱԻՆ-ը, շրջակա միջավայրի պաշտպանության նախարարություն, պաշտպանության նախարարություն, տնտեսական զարգացման և ֆինանսների նախարարությունը, որտեղ ներառված է ՊԵԿ-ը»,- ասաց նա:
Իրականում, իշխանության, վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի դիրքերը այս բանավեճում շատ թույլ են։ Իշխանության գալով՝ Նիկոլ Փաշինյանը չի իրականացրել այն քայլերը, որոնց բացակայության համար ընդամենը մեկ տարի առաջ քննադատում էր Սերժ Սարգսյանին։ Քաղաքական աֆորիզմ դարձած արտահայտությամբ, Նիկոլ Փաշինյանը մեկ տարի առաջ ասում էր՝ «Սերժը սխալ է, ես՝ ճիշտ», մինչդեռ, այսօր վարչապետի վերահսկողության տակ պահպանելով ոստիկանությունն ու Ազգային անվտանգության ծառայությունը՝ խոստովանում է՝ «Սերժը ճիշտ էր, ես՝ սխալ»։
Պատահական չէ, որ իշխանության ներկայացուցիչների կողմից այդպես էլ որևէ փաստարկ, հիմնավորում չի ներկայացվում, թե ինչու ԱԱԾ-ն ու ոստիկանությունը նախարարության կարգավիճակ չեն ստանում։ Իրականում խնդիրն այն է, որ Նիկոլ Փաշինյանը, ինչպես և ժամանակին Սերժ Սարգսյանը, ԱԱԾ-ն ու ոստիկանությունը դիտարկում է որպես իշխանության պահպանման հիմնասյուներ, իսկ այդ դեպքում դրանք պետք է դուրս լինեն խորհրդարանական վերահսկողությունից և ենթարկվեն վարչապետին։ Սերժ Սարգսյանն այդպիսի գործառույթներով էր օժտել ոստիկանությանն ու ԱԱԾ-ին, որովհետև չուներ լեգիտիմություն և ստիպված էր իշխանությունը պահպանելու համար ապավինել ուժային կառույցներին։ Նիկոլ Փաշինյանը նման խնդիր չունի, նա ունի հանրային աննախադեպ վստահություն և պետք է հենվի հենց հանրության, ոչ թե ուժային կառույցների վրա։ Կյանքը, սակայն, ցույց տվեց, որ նա գնում է Սերժ Սարգսյանի ճանապարհով, և նրա ղեկավարած իշխանության ներքին տրամաբանությունը քիչ է տարբերվում հին Հայաստանի իշխանությունից։
Երեկ Ոստիկանության օրվա կապակցությամբ ունեցած ելույթում Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարում էր, որ անցած մեկ տարվա ընթացքում ոստիկանությունը փոխվել է, փոխվել են ոստիկանություն-հասարակություն հարաբերությունները։ Ոստիկանության աշխատանքում գուցե իսկապես կան որոշակի փոփոխություններ, սակայն դրանք մակերեսային փոփոխություններ են, քանի որ անփոփոխ է մնացել այն ոչ ֆորմալ գործառույթը, որն առաջադրված է ոստիկանությանն ու ԱԱԾ-ին։ Ուժային կառույցների ենթարկումը ուղիղ պետության ղեկավարին ավտորիտար իշխանության բնորոշիչ է։ Նիկոլ Փաշինյանը՝ դա ժառանգելով Սերժ Սարգսյանից, չի ցանկանում հրաժարվել դրանից։ Ու առաջանում է մեծ խզում՝ ժողովրդավարական իշխանությունը օգտագործում է ավտորիտար գործիքակազմ։ Բայց դա երկար շարունակվել չի կարող՝ կամ իշխանությունը պետք է հեռանա ժողովրդավարական հիմքից՝ դառնալով ավտորիտար, կամ պետական կառավարման համակարգը պետք է դառնա ավելի հաշվետվողական՝ դառնալով ավելի ժողովրդավարական։
