Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարի տեղակալ Գրիգոր Հովհաննիսյանը The Jerusalem Post-ին տված իր հարցազրույցում հայտարարել է, որ Հայաստանը դիտարկում է Իսրայելում դեսպանատուն բացելու հարցը։
Հովհաննիսյանը նաև նշել է, որ Հայաստանը կցանկանար, որ Իսրայելն էլ դեսպանատուն ունենար Երևանում։ Այդ հանգամանքը, սակայն, ըստ փոխարտգործնախարարի, նախապայման չէ Իսրայելում Հայաստանի դեսպանատան բացման համար։
Թեմայի շուրջ «Առաջին լրատվական»-ը զրուցել է իսրայելագետ Սերգեյ Մելքոնյանի հետ։
– Պարոն Մելքոնյան, Իսրայելում դեսպանատուն բացելու հեռանկարը ինչպե՞ս եք դիտարկում երկկողմ հարաբերությունների զարգացման տեսանկյունից։
– Երկկողմ հարաբերությունների զարգացման տեսանկյունից դա հիանալի հնարավորություն է։ Բայց պետք է նաև հասկանալ, որ դեսպանատան բացումն ինքն իրենով իրավիճակը չի փոխի, եթե բացակայում է երկխոսության համապատասխան օրակարգը։
Երկու կողմերի համար էլ ավելի նպատակահարմար կլիներ աշխատել համապատասխան օրակարգի վրա և հետո նոր անցնել կոնկրետ քայլերի։ Հակառակ դեպքում դեսպանատան բացումը կարող է լինել միայն գեղեցիկ քայլ, որին չի հետևի հարաբերությունների հաջորդ փուլի որակական անցում, ինչի մասին և խոսվում է։ Իսկ ո՞ր երկրում է այն կոնկրետ բացվելու՝ Երուսաղեմո՞ւմ, թե՞ Թել Ավիվում։ Դիվանագիտական ներկայացուցչության բացումն այդ քաղաքներից մեկում կլինի հստակ ազդակ ոչ միայն հրեական պետությանը, այլ նաև արաբա-մուսուլմանական աշխարհին։
– Ձեր կարծիքով՝ ինչպես՞ կարձագանքի այդ հնարավորությանը Իրանը, պե՞տք է Հայաստանը հաշվի առնի Թեհրանի առաջնահերթություններն այս հարցում։
– Հայաստանն առաջին հերթին պետք է առաջնորդվի ազգային շահերով։ Բայց հաշվի չառնել հարևանների դիրքորոշումը աշխարհաքաղաքական մեկուսացման պայմաններում՝ անհնար է։ Թեհրանում այս հարցին ըմբռնումով կմոտենան այն դեպքում, որ իրանական վեկտորը Հայաստանի մերձավորարևելյան քաղաքականության մեջ մնա առաջնային՝ բոլորին հասկանալի հանգամանքներից ելնելով։ Երևանը չպետք է ֆոբիաներ ունենա տարածաշրջանային երկրների հետ հարաբերությունների դիվերսիֆիկացման իմաստով, եթե Իրանի գործընկերների հետ տարվեն զուգահեռ աշխատանքներ։
– Ի՞նչ եք կարծում՝ Հայաստանը կարո՞ղ է Իսրայելի միջոցով հարաբերությունները զարգացնել մերձավորարևելյան երկրների հետ, այդ թվում՝ Պարսից ծոցի պետություններից Սաուդյան Արաբիայի հետ։
– Հայաստանը կարող է անգամ առանց Իսրայելի օգնության Մերձավոր Արևելքի պետությունների հետ կառուցողական աշխատանքներ տանել։ Դրա համար կան անհրաժեշտ փորձ և պոտենցիալ։ Ինչպես արդեն նշվեց՝ շփումների դիվերսիֆիկացիան, պահպանելով առաջնային կողմերի հետաքրքրությունները, կարևոր նախապայման է գոյատևան և զարգացման համար՝ տարածաշրջանային և աշխարհաքաղաքական անկայունության պայմաններում։ Քանի որ այսօր տարածաշրջանային ուժային կենտրոններից մեկը Սաուդյան Արաբիան է, ապա ակնհայտ է, որ նրա հետ դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատումը՝ գրագետ օրակարգի մշակման պայմաններում, հնարավորություն կտա ստանալու մի շարք առավելություններ՝ ինչպես կարճաժամկետ, այնպես էլ երկարաժամկետ հեռանկարներում։
