
Վրաստանի նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլին Բաքվում հանդիպում է ունեցել Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հետ։ Կողմերը քննարկել են Վրաստանի և Ադրբեջանի միջև ռազմավարական համագործակցության հիմնական առաջնահերթությունները:
«Մեր երկրները բարեկամության մեծ պատմություն ունեն, մեզ շատ ավանդույթներ են կապում, մենք ժամանակակից կյանքը միասին ենք սկսել: Հարյուր տարի առաջ մենք միասին անկախություն ձեռք բերեցինք, միասին էլ վերապրեցինք դրա կորուստը… Վերջին տարիներին մենք համանման դժբախտություններ ենք վերապրել»,- ասել է Վրաստանի նախագահը: Զուրաբիշվիլին հաղթանակ է համարել այն, որ չնայած «օկուպացված տարածքների պատճառած դժբախտություններին»՝ երկու պետությունները կարողացել են զարգացնել սեփական տնտեսությունը և պահպանել անկախությունը:
Վրացի քաղաքագետ Գելա Վասաձեի դիտարկմամբ՝ Զուրաբիշվիլիի Բաքու կատարած այցը սպասվածից ավելի հետաքրքիր է ստացվել՝ վրաց-ադրբեջանական հարաբերությունների տեսանկյունից։ Ինչ վերաբերում է «օկուպացրած» տարածքների մասին Սալոմե Զուրաբիշվիլիի հայտարարությանը, ապա Վասաձեն նշեց. «Կդժվարանամ հիշել մի դեպք, երբ Վրաստանի նախկին առաջնորդները նման ձևակերպում անեին, չնայած գուցեև արել են։ Զուրաբիշվիլին դա հեշտ արեց, և դա կապված է որպես քաղաքական գործիչ նրա կարգավիճակի հետ. նա ըստ էության ռեալ իշխանությունից զրկված է։ Դրանից հեռուն գնացող եզրակացություններ անել պետք չէ»։
Միևնույն ժամանակ քաղաքագետն ընդգծեց. «Չնայած այն հանգամանքին, որ Զուրաբիշվիլին ֆրանսիացիների հետ ունի հատուկ հարաբերություններ, իսկ Ֆրանսիան երևի թե Ադրբեջանի համար ամենախնդրահարույց երկիրն է Եվրոպայում, ուստի այս հայտարարությունն անտեսել պետք չէ։ Այսինքն՝ կարող եմ ասել, որ Զուրաբիշվիլին արեց ամեն ինչ Բաքվում դուր գալու համար, թե դա իրեն որքանով հաջողվեց՝ ժամանակը ցույց կտա։ Իսկ որ ամենահետաքրքիրն է, թե նրան որքանով կհաջողվի լուծել ամենակարևոր խնդիրը՝ Վրաստանի և Ադրբեջանի իշխանությունների միջև հաղորդակցության խնդիրը»։
Արդյոք Վրաստանի նորընտիր նախագահի այս հայտարարությունն անդրադարձ կունենա՞ հայ-վրացական հարաբերությունների վրա՝ հարցին ի պատասխան Վասաձեն ասաց. «Չեմ կարծում։ Ամենայն հավանականությամբ Երևանի իշխանություններն այն չեն մեկնաբանի, մանավանդ որ հենց այդ նույն օրը Թեհրանում Հայաստանի վարչապետը բավականին ամբիցիոզ ծրագրի մասին խոսեց, այն է՝ Հայաստանի և Վրաստանի տարածքով իրանական գազի՝ Եվրոպա արտահանման»։
Վրաստանի հարցերով փորձագետ Ջոնի Մելիքյանը նշում է՝ վրացի պաշտոնյաները մշտապես տարածքային ամբողջականության հարցը բարձրացրել են հանդիպումների ժամանակ, խոսել Ադրբեջանի հետ իրենց ընդհանրությունների մասին, և դա նորություն չէ: «Ավելի շատ կարելի է խոսել այն մասին, որ երբ նախընտրական այցով Զուրաբիշվիլին Ջավախքում էր, որոշ ելույթներ ունեցավ այնտեղ, և ադրբեջանական մամուլը արագ նրան անվանեց պրոհայկական քաղաքական գործիչ։ Հիմա այսպիսի շեշտադրված հայտարությունները, որոնք կրկնում եմ՝ նոր չեն, և մենք գիտենք, որ Վրաստանը ճանաչում է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը Արցախի հետ միասին, նախկին հայտարարությունները բալանսի բերելու համար են»,- «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց նա։
Մեր զրուցակիցը ուշագրավ է համարում Զուրաբիշվիլիի մեկ այլ հայտարարություն՝ միջպետական սահմանի հետ կապված, որին մամուլն այնքան էլ մեծ ուշադրություն չի դարձրել. «Շատ կարևոր է, որ այցից օրեր առաջ Զուրաբիշվիլին առաջնորդարան էր այցելել, պատրիարքի հետ հանդիպել։ Ըստ նրա՝ դեռ 1996 թվականից ձևավորված վրաց-ադրբեջանական միջկառավարական հանձնաժողովը պետք է իր աշխատանքներն ակտիվացնի, որպեսզի սահմանը լինի ոչ թե բաժանող, այլ միացնող։ Սա լուրջ մեսիջ էր։ Սահմանի հիմնական հատվածը չափված է, հստակեցված, կան որոշ հատվածներ, որոնց հետ կապված դեռևս լուրջ խնդիրներ կան, որոնք լուծում չունեն։ Խոսքը Դավիթ Գարեջիի եկեղեցական համալիրի մասին է. Ադրբեջանի և Վրաստանի մոտ 480 կմ սահմանից 300-ն է համաձայնեցված, իսկ 180-ի մեջ իմ նշած հատվածն է, մոտ 80 տոկոսը բլուրատիպ տեղանք է, մի հատվածը Ադրբեջանի մասում է, վրացական կողմը պահանջում է, որ այդ հատվածը իրենց փոխանցվի, դրա փոխարեն ուրիշ տեղ փոխհատուցում ստանան։ Բայց քանի որ դա Ադրբեջանի համար ստրատեգիական բարձունք է, իրենք նաև տանկային զորավարժարան ունեն՝ տանկային զորավարաժությունների համար, դրա համար այդ հարցը տարիներ ի վեր չէր լուծվում, և ես այս մեսիջը բարձրացնելը կարևոր եմ համարում։ Կան նաև որոշ տարածքներ, որտեղ սահմանային գետի հունի փոփոխման հետևանքով կան ևս տարածքային կորուստներ հօգուտ Ադրբեջանի»:
Մելիքյանն ընդգծեց. «Մենք էլ ունենք նման խնդիր։ Ես նախկինում նշում էի, որ լավ կլիներ, որ մենք էլ այդ հարցը բարձրացնենք, չլինելով ստրատեգիական գործընկեր Վրաստանի համար՝ պատկերացրեք, մենք այդ հարցը լուծում ենք, իսկ ստրատեգիական գործընկեր Ադրբեջանի հետ այդ հարցը լուծված չէ, ուստի մենք կարող էինք որոշակի դիվիդենդներ շահել»։