Մենք մի քանի օր առաջ անդրադարձել էինք Մարտի 1-ի գործին, դրանում զինվորականության ներգրավմանը ու փորձագիտական կարծիք էինք հայտնել, որ հանցագործության համապարփակ բացահայտմանը զուգահեռ՝ նախաքննության մարմինը պետք է գտնի իրավական լուծում բանակը այս պատմությունից դուրս դնելու համար։ Այնուամենայնիվ, արդեն այն փաստը, որ ՊՆ երկու նախկին նախարարներ Մարտի 1-ի գործով մեղադրյալներ են, ազդում է զորքի տրամադրության վրա, ինչի մասին Բանակի օրվան նվիրված միջոցառումների ժամանակ բարձրաձայնել էր անգամ պաշտպանության ներկա նախարար Դավիթ Տոնոյանը։
Իհարկե, ինքնին հասկանալի է, որ այն, ինչը մենք առաջարկում ենք, կարող է տեղի ունենալ քաղաքական լուծման արդյունքում, որի հետևանքով չպետք է տուժի նաև հանցագործության բացահայտման գործընթացը։ Ուրախությամբ պետք է նկատենք, որ խորհրդարանի Պաշտպանության, ՆԳ ու ԱԱ հարցերով մշտական հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը, որը նաև Փաստահավաք խմբի անդամ է եղել, առաջարկել է բանաձև, որն ամբողջովին կարող է լուծել մեր կողմից բարձրաձայնված խնդիրը։
Երեկ «Ազատությանը» տված հարցազրույցում Անդրանիկ Քոչարյանն ասել է. «Կոչ եմ անում բոլոր էն պատասխանատուներին, որոնք ոչ իրենց մեղքով են մտել էս գործընթացի մեջ, այլ կոնկրետ մարդկանց հրամանների կատարման արդյունքում: Եկեք աջակցեք՝ քննության շահերից ելնելով, բանակի շահերից ելնելով, ամբողջ ուժային համակարգի շահերից ելնելով: Ես հիմա որպես տվյալ հանձնաժողովի նախագահ եմ դիմում»:
Կարծում ենք՝ խորհրդարանի պատգամավորը, որը ներկայացնում է քաղաքական մեծամասնությունը, այս առաջարկությունը հնչեցրել է համապատասխան քննարկումներից ու համաձայնեցումներից հետո, ու նրա այս հորդոր-առաջարկությունը կարող ենք համարել իշխանության կարևոր ուղերձը բարձրաստիճան զինվորականությանը։
Խիստ ուշագրավ է, որ ԱԺ հանձնաժողովի նախագահի առաջարկությունը հաջորդել է Արցախի ԱԽ քարտուղար Վիտալի Բալասանյանի երկու քննադատական հարցազրույցներին, ինչն էլ հիմք է տալիս մտածելու, որ Նիկոլ Փաշինյանի թիմը հակված է գնալ ոչ թե հակադրության, այլ ռացիոնալ լուծումների ճանապարհով։ «…Նույն Վիտալի Բալասանյանին: Պետք չի, որ Արցախի Ազգային հերոսը փորձի ինքը դառնալ մարդկանց արած անօրինական գործողությունների փաստաբանը: Պետք է զինվորականները մնան իրենց փառահեղ անցյալի շրջանակում: Եթե իրենց օգտագործել են, էդ մեղավորները անպայման պետք է պատժվեն: Որովհետև բանակային հրամանը պարտադիր կատարման ենթակա է, ես դա չեմ քննարկում: Բայց էդ հրաման տվողը…»,- ասել է Անդրանիկ Քոչարյանը։
«Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավորը միանգամայն իրավացի է՝ արցախյան պատերազմի լեգենդար հրամանատարների պաշտպանությունը Ռոբերտ Քոչարյանին կամ հին համակարգի ներկայացուցիչներին ամենևին էլ չի թեթևացնում վերջիններիս մեղքը, հակառակը՝ տեղի ունեցածի պատասխանատու է դարձնում նաև հարգված զինվորականներին՝ ստվերելով նրանց փառահեղ անցյալը, նրանց նույնացնելով քրեաօլիգարխիկ համակարգի հետ, հանրության մեջ կասկածներ ծնելով, որ մարտական ուղի անցած գեներալները նույնպես անմասն չեն կատարված հրեշավոր հանցագործությունների կազմակերպմանը։
Լրագրողը հարց է հնչեցրել՝ արդյոք զինվորականների անկեղծ խոստովանությունը հնարավորություն կտա՞, որպեսզի վերջիններս ազատվեն քրեական հետապնդումից, ինչին ի պատասխան Անդրանիկ Քոչարյանն ասել է. «Մեր Քրեական օրենսգիրքը նաև ոնց որ թե նման լուծումներ է տալիս անկեղծ բացատրությունները տալու պարագայում»:
Նիկոլ Փաշինյանի ուղերձը Հայաստանի ու Արցախի բարձրաստիճան զինվորականությանը շատ հստակ է։ Պետության, բանակի շահերը ու նաև՝ Մարտի 1-ի գործի բացահայտման անհրաժեշտությունը հուշում են, որ բարձրաստիճան զինվորականները անկեղծորեն պետք է համագործակցեն նախաքննության մարմնի հետ։ Այսօր բանակի, պատերազմի ակունքներում կանգնած մարդիկ ունեն ընտրության հնարավորություն, վաղը նրանք ամբողջովին նույնանալու են Ռոբերտ Քոչարյանի ու Սերժ Սարգսյանի հետ։
Լուսանկարը՝ Photolure-ի