Հայ Առաքելական եկեղեցու առաջնորդի վրացական այցը կարծես թե անսպասելիորեն աղմկոտ ստացվեց, որի արձագանքները հնչում են առ այսօր: Մեր եկեղեցապետերը փորձում են բացատրություններ տալ այցի մասին, փորձում են շրջանցել Վրաստանի եկեղեցապետի՝ ըստ էության, վիրավորական արտահայտությունները Ամենայն Հայոց կաթողիկոսի հասցեին, բայց այդ ամենից ամբողջական տխուր պատկերը չի փոխվում:
Իսկ պատկերն այն է, որ Հայաստանը տարածաշրջանում թե՛ պետական քաղաքականության, թե՛ հոգևոր կշռի իմաստով հայտնվել է բավական ոչ շահեկան դիրքում, թեև սա արդեն հենց պետական քաղաքականության անորակության հետևանք է: Երբ այդ քաղաքականության մեջ ամեն ինչ, յուրաքանչյուր ոլորտ դիտվում է ընդամենը որպես իշխանական վերարտադրության գործընթացին սպասարկելու գործիք, ապա բնական է, որ այդ գործիքները ժամանակի ընթացքում կորցնում են իրենց սկզբնական նշանակությունը, առաքելությունը, ֆունկցիոնալ կարողությունները և ամբողջությամբ ծառայում են մի գործի՝ վերարտադրությանը, դրա դիմաց ստանալով, իհարկե, համապատասխան արտոնություններ, բիզնես, հասարակական քվոտաներ և այլն:
Հետո արդեն այդ վիճակը կամաց-կամաց դառնում է հոգեբանություն, երբ այդ կառույցներում գտնվող ղեկավար անձինք չեն պայքարում պետական քաղաքականության այդ աղետալի վեկտորի դեմ: Հետո արդեն գուցե գիտակցվում է այդ ամենի հետևանքով ունեցած ամենամեծ կորուստը, սակայն ուշ է լինելում՝ հոգեբանությունն այլևս այն չէ, պարտվողի, զիջողի, հարմարվողի, խուսափողի հոգեբանություն է: Իսկ դրանով հեռու չես գնա, դրանով տարածաշրջան դուրս չես գա: Փոխարենը մենք տեսնում ենք, թե ինչպես, օրինակ, Վրաստանում պետական քաղաքականությունը փորձեց արդյունավետորեն օգտագործել եկեղեցին պետական շահի, ոչ թե իշխանության վերարտադրության գործընթացի համար: Սա թե՛ պետության, թե՛ եկեղեցու հայրերի մտածողության արդյունքն է: Նրանք այլ դաշինք կնքեցին՝ դաշինք հանուն պետության:
Հայաստանի պետական այրերը եկեղեցուն այլ դաշինք առաջարկեցին, դաշինք հանուն վերարտադրության: Եկեղեցին այսօր քաղում է այդ դաշինքի պտուղները: Բայց, մեծ հաշվով, քաղում է պետությունը, որովհետև մենք տեսնում ենք, որ մեկ առ մեկ, հատ առ հատ կորցնում ենք այն աշխարհիկ ու հոգևոր գործիքները, որոնք չափազանց կարևոր են ժամանակակից աշխարհում և մեր նման բարդ տարածաշրջանում պետական արդյունավետ քաղաքականություն վարելու, պետական և ազգային շահը հետապնդելու համար: