Հունիսի 19-ին հրավիրված ԱԺ արտահերթ նիստն ինդիկատորային կարող է դառնալ ոչ այնքան ընթացիկ քաղաքականության, որքան` արտահերթ ընտրությունների ժամկետները և համատեքստն որոշակիացնելու իմաստով:
Անցած օրերին Նիկոլ Փաշինյանը թերևս համոզվեց, որ իր քաղաքական թիմի ամենկատաղի մրցակիցները գտնվում են հենց ժամանակավոր կառավարության կազմում. կաբինետի անդամների առնվազն կեսի հետևում երևում են կոնկրետ քաղաքական շահեր, որոնք հակոտնյա են հեղափոխության օրակարգին ու համատեքստին:
Երեքշաբթի օրը հետաքրքիր կլինի, տեսնել, թե ինչպես է նախարարական երկու պորտֆել ունեցող ՀՅԴ-ն արմատական դիրքերից քննադատում գործող կառավարության ամենասկզբունքային ռեֆորմը` պարտադիր կուտակայինի մասին օրենքը:
Նախարար Արծվիկ Մինասյանն ավարտվող շաբաթվա մեկնարկին ներկայացրել է դաշնակցական ընդդիմադիր «մենյուն»:
Հեռու ենք այն մտքից, որ ՀՅԴ ընդդիմախոսությունը բխում է նրա քաղաքական համոզմունքներից, արժեհամակարգից կամ նույնիսկ` ընկերվարությունից: ՀՅԴ-ն դասական առումով վաղուց ինքնաբավ կուսակցություն չէ և հազիվ թե ունակ է ձևակերպել ինքնուրույն տեսակետներ: Ռոբերտ Քոչարյանի և Սերժ Սարգսյանի նախագահության քսանամյակում ավանդական կուսակցությունը դարձել է իշխանության սովորական կցորդ:
Թվում է` այդ կարգավիճակը ՀՅԴ-ն պահպանել է նաև թավշյա հեղափոխությունից հետո, իրականում` պատմական ջրբաժանը ՀՅԴ-ին դրել է ամենաանախանձ վիճակում, նույնիսկ` ավելի, քան` ՀՀԿ-ին:
Բանն այն է, որ նոր իրավիճակում իշխանությունը մտադիր չէ ՀՅԴ-ի կամ որևէ կուսակցության հետ ընտրությունների տոկոս պայմանավորվել: ՀՅԴ-ում հստակ գիտակցում են, որ Փաշինյանն ոչ միայն իրենց 5% տվող չէ, այլ թույլ չի տալու, որ կառավարությունում ներկայացված «հավատավոր ընկերները» ՀՅԴ-ի գանձարանի համար գումարներ, իսկ ցուցակի համար քվեներ ապահովեն:
Բայց հեղափոխությունը ծանր հարված է հասցրել ՀՅԴ-ին ռազմավարական առումով, որովհետև ոչ միայն վերացրել է Սփյուռքում կուսակցության մենաշնորհը, այլ ազդեցությունն` առհասարակ: Սփյուռքում հարց լուծելու համար այլևս ՀՅԴ-ն պետք է ակնկալի նոր իշխանության աջակցությունը, համենայն դեպս` հակառակը հաստատ չի լինի:
Թավշյա հեղափոխությունը ՀՅԴ-ին զրկել է կոռուպցիոն համակարգի յուղոտ պատառներից ու Սփյուռքի գրդոնից, մեկ տարվա համատեքստում կզրկի նաև խորհրդարանում և կառավարությունում, այսպես ասած, փայ ունենալու հնարավորությունից:
Արևի տակ տեղ ունենալու համար ՀՅԴ-ն պետք է հագնի պոպուլիստական ընդդիմության դիմակը: Իհարկե դրա քաղաքական էֆեկտը խիստ մշուշոտ է, բայց ՀՅԴ-ն, ըստ էության, այլընտրանք չունի:
«Բարեգործության մասին» օրենքի նախագիծը գուցե իսկապես մշակել է Կարեն Կարապետյանի կառավարությունը, սակայն այն գտնված զենք է նոր կառավարության համար: Եթե ՀՀԿ-ի օլիգարխիայի դեմ Նիկոլ Փաշինյանը պայքարում է ԱԱԾ-ի և ՊԵԿ-ի միջոցով, ապա Գագիկ Ծառուկյանին և նրա օլիգարխիային քաղաքականությունից դուրս կմղի այս օրենքի միջոցով: Բարեգործության ոլորտի կարգավորումը մի քանի օրում քանդելու է ԲՀԿ-ի կոռուպցիոն ընտրաթիմը. առանց «բարեգործական» տաս հազար դրամների` ԲՀԿ-ն այլընտրանքից կվերածվի մի կուսակցության, որի փրկության գինը կլինի Գագիկ Ծառուկյանից ձերբազատվելը: ԲՀԿ փոխնախագահների վերջին օրերի հիստերիան հետևանք է հենց նման ռիսկի կանխատեսման:
Հունիսի 19-ն, ըստ ամենայնի, դառնալու է «ուրացման երեքշաբթի»:
Գուցե պարադոքսալ հնչի, սակայն ԲՀԿ-ի և ՀՅԴ-ի «ուրացումը» Նիկոլ Փաշինյանի համար ստեղծում է խիստ բարենպաստ ներքաղաքական ստատուս-քվո: Գործող վարչապետն ամբողջովին ազատվում է կեղծ կոալիցիոն կապանքներից և միանգամայն ազատ է դառնում արտահերթ ընտրությունների ժամկետը որոշելու հարցում:
Ի դեպ, Փաշինյանի դե ֆակտո կոալիցիոն գործընկերների ընդդիմադիր կեցվածքը հունիսի 19-ին խոչընդոտ չէ անգամ «Պարտադիր կուտակայինի մասին» և «Բարեգործության մասին» օրենքների նախագծերի ընդունման հարցում: Նիկոլ Փաշինյանին կօգնի ՀՀԿ-ն` իր ձայներով: Տակտիկական առումով` ԲՀԿ-ին ու ՀՅԴ-ին քաղաքական հարթության վրա նվաստացնելը միակ ճանապարհն է, որ կարող է վերականգնել ՀՀԿ-ի սուբեկտությունը: Գոնե` որպես Նիկոլ Փաշինյանի թիմի հետ բանակցող:
