Երեկ երեկոյան Հայաստան են այցելել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահները: Այս այցը տարածաշրջանային չէ, և միջնորդների առաքելությունը, կարելի է ասել, ճանաչողական է. նրանք Երևան են ժամանել Հայաստանի նոր իշխանությունների դիրքորոշումներին ծանոթանալու նպատակով:
Այնուամենայնիվ, համանախագահների այցը Հայաստան տեղի է ունենում բավականին հետաքրքիր համատեքստում, որը սկզբունքորեն կարող է ազդել կարգավորման գործընթացի, տարածաշրջանային ստատուս քվոյի վրա: Ինչքան էլ թավշյա հեղափոխությունը չի ենթադրում կտրուկ շրջադարձեր արտաքին քաղաքականության մեջ և մասնավորապես՝ ԼՂ խնդրում, համանախագահները գործ ունեն որակապես նոր Հայաստանի հետ, որի իշխանություններն ունեն լեգիտիմության մեծ պաշար, ինչը նրանց թույլ է տալիս ավելի սկզբունքային և հետևողական լինել բանակցային գործընթացում: Պատահական չէ, որ վարչապետի պաշտոնում Նիկոլ Փաշինյանի առաջին ծրագրային հայտարարությունն ըստ էության վերաբերում էր ԼՂ հարցին և առնչվում էր բանակցային գործընթացում Արցախի մասնակցության վերականգնմանը:
Իհարկե, դատելով կառավարության տարածած լրատվությունից՝ Նիկոլ Փաշինյանի և ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների այսօրվա հանդիպման ժամանակ բանակցային գործընթացին ԼՂՀ մասնակցության հարց չի քննարկվել, կամ եթե անգամ այդ թեման շոշափվել է, ապա ընդհանուր համատեքստում: Սա ինքնին հուշում է, որ բանակցային գործընթացում Արցախի սուբյեկտության վերականգնման հարցը պաշտոնական Երևանի համար ոչ թե բանակցությունները վերսկսելու նախապայման է, այլ ընդամենը գործընթացն ավելի արդյունավետ դարձնելու միջոց: Նիկոլ Փաշինյանն ըստ էության չի հրաժարվում բանակցել Իլհամ Ալիևի հետ և Ադրբեջանի նախագահի հետ հանդիպման պատրաստ է ցանկացած պարագայում: Փաշինյանն ասում է, որ նա չի կարող ներկայացնել Արցախը, քանի որ ԼՂՀ հասարակության մանդատն ունի միայն նրա կողմից ձևավորված իշխանությունը:
Մյուս կողմից՝ վերջին օրերին ավելի ակտուալ է դարձել ոչ թե բանակցությունների ձևաչափը կամ բովանդակությունը, այլ զինադադարի պահպանման հրամայականը: Ադրբեջանը ցուցադրաբար պատրաստվում է պատերազմի՝ տիրաժավորելով նոր սպառազինությունների ձեռք բերման փաստը, սադրանքներ հրահրելով առաջնագծի ղարաբաղյան, ինչպես նաև նախիջևանյան հատվածում: Համանախագահների հայաստանյան այցին նախորդել են ադրբեջանական դիպուկահարների կրակոցները, ինչի հետևանքով մեր զինված ուժերի զինծառայողներից մեկը զոհվել է, մյուսը՝ ծանր վիրավորվել:
Այսօր Նիկոլ Փաշինյանն ու համանախագահները կարևորել են կողմերի հավատարմությունը հակամարտության խաղաղ կարգավորման ուղղությամբ ստանձնած հանձնառություններին, ինչպես նաև Վիեննայի, Սանկտ Պետերբուրգի և Ժնևի գագաթնաժողովներին ձեռք բերված պայմանավորվածությունների կատարման անհրաժեշտությունը: Սա միջնորդ եռյակի երևանյան այսօրվա այցի ամենակարևոր քաղաքական արձանագրումն է, որը մի կողմից՝ բացահայտում է Հայաստանի նոր իշխանության և համանախագահության ընթացիկ օրակարգի և առաջնահերթությունների ներդաշնակությունը, մյուս կողմից՝ Մինսկի խմբի հստակ ուղերձն է Բաքվին, որ բանակցային արդյունավետ գործընթաց հնարավոր է վերսկսել վստահության միջավայրի, մեխանիզմների ներդրումից հետո:
Այլ խոսքով՝ Երևանն ու միջնորդները փորձում են միջազգային երաշխիքներով ամրապնդել տարածաշրջանային այսօրվա ստատուս քվոն, իրողությունները, ինչին համառորեն հակադրվում է Բաքուն՝ սպառնալով ստատուս քվոն փոխել ռազմական ճանապարհով:
Այնուամենայնիվ, Բաքվի ագրեսիվ քաղաքականությունը հայտնվել է փակուղում, որովհետև համանախագահության կոնսոլիդացված դիրքորոշումը կարծես թե Ադրբեջանին միայնակ է թողնում պատերազմ վերսկսելու իր մտադրության մեջ: