«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Ռուսաստանի քաղաքական կոնյունկտուրայի կենտրոնի գլխավոր տնօրեն Սերգեյ Միխեևը:
– Նախօրեին Ադրբեջանի արտգործնախարար Էլմար Մամեդյարովը լրագրողների հետ զրույցում հայտարարել է, որ համաձայնություն է ձեռք բերված Լեռնային Ղարաբաղում խաղաղապահների տեղակայման շուրջ: Նա նշել է, որ «համաձայնագրով նախատեսված է, որ խաղաղապահները չեն ներկայացնելու ո՛չ համանախագահող, ո՛չ էլ տարածաշրջանային երկրները: Լեռնային Ղարաբաղում խաղաղապահների տեղակայումը ներառված է հակամարտության կարգավորմանն առնչվող հիմնարար սկզբունքների մեջ»: Պարոն Միխեև, Ձեր գնահատմամբ, այս հայտարարությունն իրականությանը համապատասխանո՞ւմ է և հնարավո՞ր է, որ այն քննարկվի հունիսին Կազանում նախատեսված` Սարգսյան-Ալիև-Մեդվեդև հանդիպման ժամանակ:
– Խաղաղապահ ուժերի տեղակայումը հնարավոր է միայն այն դեպքում, եթե լինի Հայաստանի և Լեռնային Ղարաբաղի համաձայնությունը: Սակայն ինչքանով ես եմ հասկանում, այս պահին նման համաձայնություն չկա, այնպես որ` ներկա պահին խաղաղապահների տեղակայման վերաբերյալ ցանկացած որոշում լավագույն դեպքում կլինի անիմաստ ու անտրամաբանական, իսկ վատագույն դեպքում այն կհանգեցնի պատերազմական գործողությունների:
– Ադրբեջանական կողմը, ի թիվս այլ հայտարարությունների, օրերս նաև հայտարարել էր, որ ԼՂ խնդրի կարգավորման հարցում պատերազմն այլընտրանք չունի: Ինչպե՞ս եք գնահատում նման հայտարարությունը` հաշվի առնելով հանգամանքը, որ այն արվում է դովիլյան հայտարարությունից մի քանի օր անց, իսկ դովիլյան հայտարարության մեջ Մինսկի խումբը համանախագահող երկրների նախագահները հստակ շեշտել են, որ ԼՂ խնդիրը պետք է կարգավորվի բացառապես խաղաղ ճանապարհով:
– Եթե պատերազմական լուծումն այլընտրանք չունի, ապա այդ դեպքում ինչո՞ւ են ընդհանրապես բանակցություններ անցկացնում, ինչո՞ւ է Ադրբեջանի նախագահը պատրաստվում հանդիպել Հայաստանի նախագահի հետ: Իրականում նոր պատերազմը կհանգեցնի ամենաողբալի հետևանքների բոլոր մասնակիցների համար, քանզի նրանցից ոչ մեկը հնարավորություն չունի պատերազմական ճանապարհով արագ լուծում տալ այս խնդրին:
– Ադրբեջանում Ռուսաստանի դեսպան Վլադիմիր Դորոխինը հայտարարել է, որ միջազգային հանրության ջանքերի արդյունքում այժմ հնարավորություն կա հանգել լուրջ համաձայնության, և Ռուսաստանը անելու է հնարավորը, որպեսզի այդ հնարավորությունն օգտագործվի: Դրանից առաջ նմանատիպ հայտարարություն արել էր նաև Ռուսաստանի ԱԳՆ դեպարտամենտի ղեկավարը: Ձեր կարծիքով, ի՞նչ նպատակով են արվում նման լավատեսական հայտարարություններ, իրականում կա՞ նման հնարավորություն և ինչպիսի՞ն է այստեղ Ռուսաստանի դերը:
– Եթե հայտարարություններն արվում են, ապա, կարծում եմ, որ դրանց տակ ինչ-որ հիմնավորում կա: Խնդիրը միայն նրանում է, թե հնարավո՞ր է, արդյոք, այս պահին հանգել այնպիսի որոշման, որն ամբողջությամբ կլուծի ղարաբաղյան հակամարտությունը: Կարծում եմ, որ նման համաձայնության և լուծման այս պահին հասնել հնարավոր չէ:
– Կա կարծիք, որ Լեռնային Ղարաբաղում պատերազմի վերսկսման դեպքում Ռուսաստանը կմիջամտի Հայաստանի օգտին: Այդ մասին վերջերս եղան նաև հայտարարություններ ռուս բարձրաստիճան զինվորականների կողմից: Դուք ինչպե՞ս եք գնահատում այս հանգամանքը:
– Ես չեմ կարծում, որ Ռուսաստանը պատրաստ է միջամտել պատերազմին` ինչ-որ մեկի կողմը բռնելով: Ռուսաստանի խնդիրն այս պահին ոչ թե ինչ-որ մեկի օգտին պատերազմ անելն է, այլ անել հնարավորը` այդ պատերազմը թույլ չտալու համար:
– Ադրբեջանական կողմը հույս էր հայտնել, որ հունիսի 25-ին Կազանում կայանալիք եռակողմ հանդիպման ժամանակ որոշակի փաստաթուղթ կստորագրվի և բանակցային գործընթացում առաջընթաց կգրանցվի, նման սպասում ունեն նաև միջնորդները, և դա նշվում է նաև Դովիլի հայտարարության մեջ: Ձեր գնահատմամբ, կազանյան հանդիպումից բեկում կարելի՞ է ակնկալել:
– Ես ասել եմ, որ այս պահին համաձայնության կամ առաջընթացի հանգելու համար նախադրյալներ չկան, և բնական է, որ կազանյան հանդիպման ժամանակ էլ նման առաջընթաց չի լինի: