2008 թվականից ի վեր Սերժ և Տիգրան Սարգսյանները հայտարարում են Հայաստանում մենաշնորհների և օլիգոպոլիաների դեմ պայքարելու անհրաժեշտության մասին: Այդ հայտարարություններն արվում են դեմքի լուրջ արտահայտությամբ, իսկ կասկածող հասարակությանն էլ մատուցվում են ինչ-որ օրենքի նախագծեր և տեխնոլոգիական նորամուծություններ, որոնք իբր թե պետք է Հայաստանում նպաստեն ազատական տնտեսական դաշտի ձևավորմանը:
Իսկ ի՞նչ է նշանակում ազատական տնտեսական դաշտ, իրապես ազատ տնտեսություն: Դա նշանակում է, որ Հայաստանում, ասենք, կարող է բիզնեսով անարգել զբաղվել ընդդիմադիր հայացքների տեր գործարարը և նաև իր բիզնեսի միջոցով իր աջակցությունը հայտնել համակրած քաղաքական ուժին, միանգամայն օրինական հիմունքներով: Կարո՞ղ են արդյոք Սերժ և Տիգրան Սարգսյանները Հայաստանում այդպիսի տնտեսական միջավայր ձևավորել: Կարո՞ղ են արդյոք ստեղծել այնպիսի դաշտ, որտեղ քաղաքական հայացքը որևէ նշանակություն չի ունենում բիզնեսի հաջողության և կոմֆորտի համար: Հազիվ թե, որովհետև տնտեսական անազատությունը ներկայիս իշխանական համակարգի հիմքն է:
Տնտեսական ազատությունը իրական ազատության մյուս երեսն է. մի կողմում քաղաքացիա-իրավական ազատությունն է, մյուսում՝ տնտեսականը: Երկրում իրական ազատության հասնելու համար պետք է սկսել կա՛մ մեկ, կա՛մ մյուս ծայրից: Պատրա՞ստ է արդյոք այս իշխանությունը դրան: Դա նույնն է, ինչ պատրաստ լինել ազատ և արդար ընտրության: Ազատ, իրապես ազատ տնտեսությունն ազատ ընտրության պես մի բան է, հետևաբար ինչքան որ իշխանությունը ընտրակեղծիքների դեմ է պայքարում կամ պայքարելու, այնքան էլ կպայքարի տնտեսական ազատության, հավասար մրցակցային դաշտ ձևավորելու համար:
Մինչդեռ խոսքը ֆունդամենտալ իրավունքի մասին է, քանի որ ազատությունն ինքնին ձևավորվում է մի քանի կոմպոնենտներից, որոնցից մեկն էլ հենց տնտեսական ազատությունն ու սեփականության պաշտպանված իրավունքն է: Մինչդեռ այդ իրավունքն իշխանությունն անգամ օլիգարխիային չի զիջում, որովհետև այդ դեպքում օլիգարխիան կարող է դառնալ անկառավարելի: Այսօր Հայաստանում օլիգարխներն իրենց բիզնեսների տերերը չեն և բավական է մեկ սխալ թույլ տան իշխանության հանդեպ և անմիջապես կարող են զրկվել իրենց սեփականությունից:
Տեսականում, իհարկե, Սերժ և Տիգրան Սարգսյանները կարող են այդ հարցը լուծել, և դրա ավելի արագ լուծման տարբերակը ոչ թե ինչ-որ օրենքները և նորմատիվային նոր կանոններն են, որոնք հաջողությամբ շրջանցվում են իրենց իսկ տնօրինած համակարգի կողմից, այլ երկրում արտահերթ կամ հերթական ազատ ընտրություն անցկացնելն ու հասարակության քվեի իրավունքը հաստատելն է: Իսկ դրա համար իհարկե նրանք պետք է պատրաստ լինեն հեռանալ իշխանությունից: Եթե նրանք դրան պատրաստ չեն, ապա միարժեք է, որ ֆունդամենտալ բարեփոխումների պատրաստ չեն լինի երբեք:
