Կարծես թե հասկանալի է Հայաստանի ներքաղաքական ներկայիս գործընթացի հանդեպ Արևմուտքի հետաքրքրվածության մոտիվացիան: Արևմուտքի համար շատ կարևոր է Հայաստանի 2012-2013 թվականների ընտրական ցիկլում արձանագրել էական տարբերություն նախորդ ընտրական ցիկլի, մասնավորապես՝ 2008-ի համեմատ: Իսկ դրա համար նախ և առաջ անհրաժեշտ է Հայաստանում թուլացնել լարվածության ֆոնն ու ստեղծել փոխադարձ հանդուրժողության վրա հիմնված քաղաքական գործընթաց, որտեղ կարձանագրվեն ընդդիմության և իշխանության պարբերական կոմպրոմիսներ: Դրանք, իհարկե, չեն առնչվի իշխանափոխության գլոբալ խնդրին, այլ թերևս կկրեն լոկալ և մարտավարական կարճաժամկետ բնույթ, սակայն ակնհայտ է, որ այդօրինակ կոմպրոմիսները կթուլացնեն իշխանափոխության հանդեպ պահանջարկի ագրեսիվությունը:
Այդ մարտավարությունը միանգամայն տեղավորվում է Հայաստանի հանդեպ արևմտյան քաղաքականության տրամաբանության մեջ: Ընդունելի՞ է այդ քաղաքականությունը, թե՞ ոչ, ճի՞շտ է, թե՞ սխալ, ակնհայտ է, որ այն կառուցված է փուլային տրանսֆորմացիաների սկզբունքով: Երբ մենք փորձում ենք Հայաստանի նորանկախ պատմությունը բաժանել փուլերի, ապա իրավիճակի փոփոխությունն արդեն նկատելի է դառնում էականորեն: Թեև Հայաստանում դեմքերի փոփոխություն, ըստ էության, տեղի չի ունեցել, բայց մենք տեսնում ենք, որ շատ դեմքերի դեպքում տեղի են ունենում վարքագծային նկատելի փոփոխություններ: Եվ եթե դրանք անգամ կրում են իմիտացիոն բնույթ, միևնույն է՝ անկասկած է, որ դա ոչ թե «հավեսի համար» է, այլ անհրաժեշտությունից ելնելով, այսինք՝ կա գոնե իմիտացիայի կարիք, ինչը վկայում է իրավիճակի փոփոխության մասին:
Եվ ներկայիս ներքաղաքական գործընթացում Արևմուտքի շահագրգռությունը հենց հերթական փուլն անցկացնելն ու նոր փուլի սկզիբ դնելն է: Կարող էր, իհարկե, լինել փաթեթային տարբերակը, որն, ի դեպ, պահանջարկ ունի Հայաստանի հասարակության զգալի մասի շրջանում ու նաև Հայաստանի համար առավել նախընտրելի տարբերակն է, որովհետև կարծես թե ժամանակ չկա փուլային տրանսֆորմացիաների սպասելու՝ պետությունը սրընթաց կերպով կորցնում է իմունային համակարգը: Բայց այստեղ, իհարկե, ռեսուրսների գնահատման խնդիր է, և ակնհայտ է, որ Արևմուտքը Հայաստանում շատ ցածր է գնահատում փաթեթային տրանսֆորմացիայի իր ռեսուրսը:
Անշուշտ, այդ հարցում զգալի նշանակություն ունի Ռուսաստանի գործոնը, որը Հայաստանում բավական ուժեղ է և ըստ էության բավականին դեստրուկտիվ թե՛ իր ձևով, թե՛ տրամաբանությամբ, թե՛ բովանդակությամբ: Ռուսաստանի ներկայությունը Հայաստանում բացարձակապես զուրկ է զարգացման պոտենցիալից և ընդամենը ունի անիվների մեջ անհրաժեշտ պահին խրվելու փայտի գործառույթ կամ բնույթ: Հենց դա էլ Արևմուտքին ստիպում է Հայաստանում նախընտրել փուլային տրանսֆորմացիաների տարբերակը, որի հերթական փուլերից մեկը, ամենայն հավանականությամբ, հանդիսանալու է խորհրդարանի առաջիկա ընտրությունը, իսկ դրա բարեհաջող իրականացման դեպքում՝ արդեն նաև 2013 թվականի նախագահի ընտրությունը:
Խոսքն ամենևին էլ նախագահի փոփոխության մասին չէ, այլ իրավիճակի, որը գուցե նորից ընդամենը խթանի իմիտացիաների ծավալը, բայց կրկին՝ անհրաժեշտությունից ելնելով, ինչն էլ թերևս հանգեցնի նրան, որ, ի վերջո, քանակը կհասնի իրական որակի: